.webp){kind=icon}
Соларната индустрија е најбрзорастечкиот сегмент на обновливите извори на енергија. Соочен со растечките цени на енергијата и сериозните последици од глобалното затоплување, светот бара брзо, економично и чисто решение, кое веруваме дека може да се најде во сончевата енергија, укажуваат од аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во новата регионална анализа на соларната индустрија.
„Ова е особено нагласено во регионот Адрија, поради големата употреба на фосилни горива во производството на електрична енергија, која е главен придонесувач за загадувањето. Три од пет земји, БиХ, Србија и Северна Македонија, доминантно користат фосилни горива во производството на електрична енергија (околу 70 проценти), и покрај потенцијалот што го имаат во обновливите извори“, велат од нашиот аналитички тим.
За да се прикаже потенцијалот за проширување на соларниот капацитет во регионот, аналитичарите користеа податоци пресметани со методологија развиена од Глобал солар атлас (Global Solar Atlas) на Светската банка за фотонапонскиот потенцијал (PV) за производство на енергија (PVOUT). PV потенцијалот ги означува киловат-часовите (kWh) на електрична енергија што би ја генерирал PV систем со максимална инсталирана моќност од 1 киловат (податоците го земаат предвид бројот на фактори што влијаат на перформансите на модулот преку моделите за пресметување на сончевото зрачење, температурата и PV симулацијата).
„За регионот Адрија, податоците за PVOUT се во поволен опсег помеѓу 3,5 и 4,5 kWh/kWp, што покажува дека повеќето земји од регионот Адрија се подобро позиционирани во споредба со многу земји од Европа, со поголем потенцијал за производство. Сметаме дека промената на трендовите од Европа, како силен репер и за земјите од регионот Адрија, ќе доведе до посилно преминување кон обновливите извори на енергија и особено кон сончевата енергија. Денес, глобалниот соларен капацитет се проценува на 1 TW, кој е за трипати поголем од 2018 година и за 500 пати поголем од 2002 година. Клучната причина што обезбеди таков раст е фактот што обновливите извори на енергија стануваат поконкурентни во однос на фосилните горива. Веруваме дека олеснувањето на трошоците и приспособливоста на соларната енергија ќе резултираат со поширока употреба, што ќе доведе до зголемување на пазарот“, велат од нашиот аналитички тим.
Анализа на компании од регионот
Пазарот за соларна енергија е различно развиен меѓу земјите од регионот Адрија. Примерокот за споредба што го користеше аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ вклучува компании од сите пет земји на Адрија.
„Сметаме дека во Србија и vo Босна и Херцеговина пазарот е во рана фаза на развој: управуван од дистрибутери/инсталатери на соларна опрема/панели (сè уште нема производители на опрема), а просечниот животен век на компаниите е до десет години. Секторот е поразвиен во Словенија и Хрватска со производители на соларна опрема што го предводат секторот, додека во Северна Македонија, и покрај постоењето на производители, пазарот сè уште се развива“, велат од нашиот аналитички тим.
Просечната стапка на раст на продажбата на избраната група компании покажува дека индустријата расте во изминатите две години, но растот беше предводен од трицифрени годишни стапки кај дистрибутивните компании.
„Овие компании бележат и повисоки маржи од компаниите вклучени во производството. Сепак, целата индустрија е силно профитабилна, со просечни тригодишни ЕБИТДА и ЕБИТ маржи од 17,5 проценти и 14 проценти, соодветно. Додека маржите беа под притисок од зголемените влезни трошоци во 2022 година, во 2023 година очекуваме посилни маржи, благодарение на намалувањето на цените на полисилициумот и другите суровини во второто полугодие, како и пониските трошоци за испорака“, посочуваат од нашиот аналитички тим.
Очекувања
Според нив, клучните пречки за понатамошно проширување на соларната индустрија се успешно поврзување на РЕС, балансирање на мрежата (што повлекува големи дополнителни инвестиции од секоја земја) и попроактивна локална регулатива.
„Сепак, ја гледаме целокупната индустрија со дополнителен потенцијал за раст во наредните години. Соларната енергија ќе биде најбрзорастечкиот енергетски сегмент во 2023 година, со проценет пораст од 20 до 30 проценти на глобално ниво.
Главните двигатели на растот ги гледаме во растечките цени на електричната енергија и потребата од намалување на високите трошоци. Целта на ЕУ да се добиваат 45 проценти од струјата од обновливи извори на енергија до 2030 година ќе резултира со висока концентрација на материјални и човечки ресурси во индустријата, подобрување на знаењето и, со тоа, намалување на инвестициските трошоци. Исто така, поттикнувачките политики треба да резултираат со зголемен интерес и поширока употреба и, затоа, побрза транзиција кон обновливи извори“, велат од нашиот аналитички тим.
