.webp){kind=icon}
Времето на чекање на границите при транспортот на производите продолжува да претставува голем проблем меѓу земјите од регионот, покажува истражувањето на Коморскиот инвестициски форум на Западен Балкан (Western Balkan 6 Chamber Investment Forum). Дополнително, постојат технички трошоци што компаниите треба да ги вклучат во цените, што ги прави нивните производи помалку конкурентни на регионалниот пазар. Бизнис-заедницата констатира и постоење на формални и неформални бариери на пазарите.
Сè уште се чека предолго на границите
Просечното време на чекање на границите во регионот на Западен Балкан во 2022 година, според мислењето од најголемиот број компании, е речиси непроменето во однос на претходната година. Компаниите од транспортот и складирањето, земјоделството, градежништвото и индустријата во најголем процент проценуваат дека просечното времетраење на чекањето на границите е подолго.
Кога станува збор за конкретното време поминато на границите, околу 46 проценти од испитаниците оценуваат дека времето на чекање на границите во регионот е пократко од 60 минути, додека 30 проценти истакнуваат дека времето на чекање е подолго од 60 минути.
Компаниите од секторот транспорт и складирање поминуваат најмногу време во чекање на границите, односно 59 проценти од нив сметаат дека времето на чекање на граничните премини е подолго од 60 минути.
Нема голем напредок кај ефикасноста на граничните контроли
Околу 22 процента од испитаниците сметаат дека нивото на ефикасност на прекуграничните контроли е повисоко во 2022 година во однос на претходната година, додека најголем број, 64 проценти од нив, сметаат дека ова ниво е непроменето во споредба со 2021 година.
Ефикасноста на прекуграничните контроли е означена како непроменета за најголемиот број компании од градежништвото, трговијата на големо и мало и индустријата.
Околу 76 проценти од испитаниците оценуваат дека ниту една од нивните царински бариери не е решена во 2022 година, а за 13 проценти од компаниите имало решени од една до три бариери во 2022 година. За само 2 процента од компаниите, повеќе од четири бариери се решени во 2022 година.
Потребен е поголем напор од владите
Кога станува збор за нивото на задоволство во однос на напорите на владите да се отстранат трговските бариери меѓу членките, речиси една третина од компаниите се задоволни од вложените напори. Најголемиот дел од нив, околу 31 процент, имаат неутрален став по ова прашање, односно на скала од 1 до 5 ја оцениле ситуацијата со тројка. Покрај тоа, една третина од компаниите веруваат дека напорите на владите се помали отколку што е потребно и ги оценуваат како разочарувачки.
Според истражувањето, придобивките што ги имаат компаниите во 2022 година од меѓусебното признавање на резултатите од тестовите и сертификатите за производите со кои се тргува на Западен Балкан, во однос на 2021 година, се непроменети кај 68 проценти од испитаниците, додека 15 проценти од нив веруваат дека имаат поголема корист од тоа.
„Ако се земе предвид дека 14 проценти од компаниите не одговорија на ова прашање, може да се заклучи дека состојбата по ова прашање во 2022 година остана непроменета во однос на претходната година, но дека постои умерен оптимизам од мал број компании“, се констатира во истражувањето.
При истражувањето, Коморскиот инвестициски форум ги дефинира клучните индикатори за следење на развојот на заедничкиот регионален пазар врз основа на статистички податоци, анкети и согледувања на коморите. Коморскиот инвестициски форум е основан од страна на шесте стопански комори од регионот на Западен Балкан (Стопанската комора на Македонија, Унијата на стопански комори на Албанија, Комората за надворешна трговија на Босна и Херцеговина, Стопанската комора на Црна Гора, Стопанската комора на Србија и Стопанската комора на Косово), со цел да се интензивира соработката помеѓу коморите во насока на спроведување заеднички активности што се од интерес за бизнис-заедницата од регионот.
