.webp){kind=icon}
Мора сите да се префрлиме на циркуларна економија, каде што за секој производ по користењето мора да се најде начин повторно да биде искористен, дали во истиот производ како суровина или можеби како енергент или како дел од друг производ, вели во интервју за емисијата „Зум ин“ на „Блумберг Адрија“ Михаил Матески, претседател на МАСВА (Македонска асоцијација за цврст отпад).
„Каде сме ние како држава на ова поле? Сосема сме на почеток. За жал, во однос на управувањето со отпадот и во однос на процентите на рециклажа далеку заостануваме. Има одредени поместувања, меѓутоа сме далеку зад Европа, а и зад регионот“, додава Матески. Според него, причините за ваквата состојба се многубројни.
„Во голем дел имаме слаби капацитети на локалните самоуправи и со самото тоа и на комуналните претпријатија што се управувани од страна на локалните самоуправи. За жал, приватниот сегмент од индустријата има доста вложено и во капацитети за рециклажа и во капацитети за преработка. Меѓутоа, на локално ниво, обично тука настануваат проблемите и тука ќе мора да се фокусираме на некаков начин“, објаснува Матески.
„Процените велат дека количествата на отпад се доволни, но енергетската вредност не е каква што би требало да биде“, додава Филип Иванов, консултант за управување со цврст отпад.
„Тоа значи дека ќе мора да воведеме систем со селектирање минимум две фракции, сува и влажна. И од влажната и од сувата можеме да добиеме енергија. Влажната е оној биоразградлив отпад што може да се третира по пат на биодигестија, додека од сувата фракција ќе се издвои оној дел од отпадот што не може механички или на кој било друг начин да се рециклира и треба да се употребат постројки за горење и согорување“, вели Иванов.
Меѓутоа, земајќи предвид дека инвестицијата во постројка за согорување отпад е голема и таа се мери во стотици милиони евра, треба да се направи процена дали воопшто чинењето на еден таков систем ќе биде прифатливо за населението.
„А тоа се прави само преку инклузивен процес и вклучување на јавноста при одлучувањето. Алтернативата е производство на гориво од отпад, кое ќе биде искористено во контролирани индустриски услови. Втората алтернатива е влажната фракција да се употребува во постројки за анаеробна дигестија за производство на биогас и искористување на енергетскиот потенцијал на органскиот отпад. А, талогот што ќе останува од тој процес е вредно ѓубриво за во земјоделството или во слични активности“, вели Иванов.
Сепак, тој смета дека поприфатлива опција е да почнеме со помали проекти, па да развиваме поголем систем.
