.webp){kind=icon}
На интернет имаше многу веселба кога Министерството за правда на САД минатата недела го објави апсењето на основачот на криптоберзата „Бицлато“ (Bitzlato). Неизговорливa, непознатa и за разлика од која било друга од далеку поголемите риби што добиваат наслови во печатот, како „Бајнанс“ (Binance), „Бицлато“ изгледаше како мало пржено нешто, хамбургер без врска. Се чини дека тоа го потврдува фактот дека биткоинот го продолжи својот марш над границата од 21.000 долари.
Но тоа ја занемарува пошироката слика. Во првите неколку недели од 2023 година надзорите направија многу. На 3 јануари заедничката изјава на регулаторите на американските банки ја предупреди криптоиндустријата на ризиците што се вовлекуваат во банкарскиот систем. Потоа следуваше спогодба од 100 милиони долари со „Коинбејс“ (Coinbase Global Inc) поради слабата внатрешна контрола, тужба против „Џемини“ (Gemini) за близнаците Винклвос и брокерот на „Генезис“ (Genesis) за наводна продажба на нерегистрирани хартии од вредност и спогодба од 45 милиони долари со платформата за заеми „Нексо“ (Nexo), која ги прекина операциите во САД. Летаат судски покани.
Тркалата на правдата полека се вртат. Жалбата на „Џемини“ и „Генезис“ стигна предоцна за клиентите што се борат да добијат 900 милиони долари заробени средства, но тие сега се забрзуваат. Регулаторите како СЕК (SEC) со право сметаат дека се оправдани случувањата по настаните од минатата година, во која широкото губење на вербата во криптовалутите прерасна во поширока економска криза. Колапсот на ФТХ (FTX) ги покажа неуспесите на индустријата, но и придобивките од цврстата регулаторна линија на берзите, како на пример кога СЕК интервенираше зад сцената во 2021 година за да одбегне „Коинбејс“ да лансира свој производ за криптозаеми. Како што рече еден официјален претставник минатата година, „пистата е сè пократка“ за непослушните платформи.
Можеби ќе има многу дебати за тоа дали криптотокените се повеќе како хартии од вредност, стоки, банкарство во сенка или коцкање, но постојаниот фокус е да се осигури дека проблемите со криптотокените нема да протечат во финансискиот систем. Додека законодавците се обидуваат да креираат криптоправила, дизајнирани да спречат уште еден момент на „Леман брадерс“ (Lehman Brothers), наидуваат на процедурални одложувања и непогодни откритија во врска со историските врски на ФТХ со Капитол хил. Регулаторите со долги сеќавања активно внимаваат на криптоизложеноста на банките како вистински мерач на ризик. Се чини дека „Силвергејт капитал“ (Silvergate Capital Corp), која веќе е уништена од својата изложеност на ФТХ, ја разбра пораката и ја запиша вредноста на средствата на стабилни криптовалути, кои ги купи од „Дием“ (Diem) на „Мета“ (Meta Platforms Inc), во тоа време во вредност од речиси 200 милиони долари, што сега се всушност едно големо ништо.
Акцијата на „Бицлато“ е дел од овој притисок, при што Министерството за правда ги наведе како несоодветни контролите на берзата против перење пари и „значајниот“ бизнис со клиентите во САД, два примера на регулаторни празнини во системот што ги пропуштија црвените знамиња на ФТХ. Керол ван Клиф, адвокатка со долгогодишно искуство во сферата на дигиталните средства, гледа нацрт-план за идни дејства, вклучувајќи ја и одлуката на американското министерство за финансии дека „Бицлато“ е првенствено грижа за перење пари што се прелева на интернационалниот пазар. Ова оди подалеку од СЕК.
Регулативата има свои критичари. Некои се плашат од пречекорување, други мислат дека е контрапродуктивен обидот да се изградат заштитни огради околу дигиталните средства наместо да се повлекуваат и да се остават да горат. Вистината е дека криптото е преполно со активност што е повеќе коцкање отколку инвестирање.
Но перењето пари, измамите, пазарните манипулации и даночното затајување не се ризици што само се поправаат. Како што истакна Фабио Панета од Европската централна банка, регулаторите сметаат дека трошоците за општеството од нерегулирани дигитални средства се високи и бараат дополнителни акции. Репресијата очигледно само што започнува. Тие што сакаат да се нурнат назад во крипто, дури и откако штотуку се искапиле, треба да обрнат големо внимание.
Со авторот Лионел Лорен од „Блумберг опинион“ може да контактирате на llaurent2@bloomberg.net
