.webp){kind=icon}
Македонија се задолжи на меѓународниот пазар со нова еврообврзница, која достасува за враќање за четири години, или до 15 февруари 2027 година. Во услови на глобален раст на каматите, ова позајмување чини повеќе од претходната еврообврзница - постигнатиот принос што на инвеститорите ќе им го плаќа Македонија е 6,5 проценти. Висината на каматата е пазарна и, според аналитичарите на „Блумберг“, очекувана во услови на зголемување на цената на парите. Во овој текст анализираме која е разликата меѓу купонската камата, која Министерството за финансии со толкава желба сака да ја сподели во јавноста од постигнатата камата, или вкупниот трошок што државата ќе го плати за оваа еврообврзница. Имено, додека во конечните резултати од емисијата на еврообврзницата на меѓународниот пазар стои дека приносот (каматата) е 6,5 отсто, Министерството пушти соопштение во кое вели дека купонската камата е 6,25 отсто.
Bloomberg Terminal
Која е разликата во каматата и дали воопшто ја има? Одговорот на ова прашање е: Не. Вистината е дека трошокот на задолжувањето е 6,5 отсто, а разликата е само тоа што Министерството одлучува да ја соопштува купонската камата, без да каже дека поради тоа на сметката нема да легнат 600 милиони евра туку помалку.
Купонска камата (6,25 отсто) е годишна камата што ја добиваат инвеститорите и таа се плаќа еднаш годишно. На пример, ако инвестираш 1.000.000 евра во македонската еврообврзница секоја година во наредните четири години (колкав што е рокот на достасување), ќе добиеш по 62.500 евра камата.
Приносот на обврзницата вклучува две компоненти: купонската камата и цената по која ја купуваш. Ако цената е под 100, тогаш ќе добиеш поголем принос од купонската камата (цена со попуст), а доколку ја купиш по повисока цена, приносот е помал (цена со премија).
Во случајот со издавањето на последната еврообврзница, цената по која е продадена е 99,144, односно цена со попуст.
Ова значи дека за Министерството не е трошок само купонската камата што ја плаќа, затоа што со завчерашната аукција не добиле 600 милиони евра туку добиле 594.864.000 евра (600 милиони х 99,144), што значи дека има помалку 5.136.000 евра, а ако тоа се амортизира на четири години, се добива принос 6,5 проценти.
Значи, финално, трошокот е 6,5 отсто, или приносот за инвеститорот е 6,5 проценти.
Аналитичарите на „Блумберг“ сметаат дека ваквата разлика е вообичаена практика при издавање обврзници, особено кога издавачите немаат најдобар кредитен рејтинг (како Македонија, на пример). Ова, според нив, е од корист за оние што ги купиле обврзниците во примарната емисија - едноставно кажано, тие даваат помалку пари отколку што номинално вреди обврзницата. Причината е да се привлечат инвеститори да ја купат обврзницата.
Министерството за финансии завчера објави дека купонската каматна стапка од 6,25 отсто на годишно ниво, која била постигната, е пониска од пазарните каматни стапки на веќе издадените еврообврзници, со кои во моментов се тргува на меѓународните берзи.
„Таа е многу пониска и од каматните стапки, кои преовладуваа во последните месеци од овој период на енергетска криза, која сѐ уште трае, и кои се движеа над 8 проценти“, е наведено во нивното соопштение.
Ова е деветта еврообврзница што ќе се искористи исклучиво за финансирање на обврските по основа на стари долгови, кои достасуваат за отплата годинава. По основа на главнина и камата, за сервисирање стари долгови кон надворешни кредитори, годинава треба да исплатиме 594 милиони евра за главнина, како и 138 милиона евра за камати. Од нив, најголемиот дел отпаѓа на седумгодишната еврообврзница издадена во 2016 година, за која само во оваа година треба да се исплати износ од 450 милиони евра, со камата од дополнителни 25 милиони евра.
