.webp){kind=icon}
Федералните резерви (ФЕД) ги зголемија каматните стапки на деветтиот по ред состанок и банкарите посочија дека може да има уште покачувања, што е јасен знак дека се уверени оти обидот да ја смират инфлацијата нема да ја продлабочи банкарската криза.
Одборот на банката едногласно гласаше да ја зголеми каматната стапка на федералните фондови за четвртина процент, во опсег меѓу 4,75 до 5 проценти, што е највисоко каматно ниво од септември 2007 година, кога стапките беа на својот врв во пресрет на финансиската криза. Тоа е втор по ред пораст од 25 базични поени по низата агресивните потези што започнаа во март 2022 година, кога стапките беа близу нула.
„Ние сме посветени на враќање на стабилноста на цените и сите докази велат дека јавноста има доверба дека ќе го сториме тоа. Важно е да ја одржиме таа доверба со нашите постапки, како и со нашите зборови. Официјалните лица се подготвени да ги зголемат стапките доколку е потребно“, рече претседателот Џером Пауел на прес-конференција по дводневниот состанок на ФЕД.
Пауел исто така нагласи дека американскиот банкарски систем е здрав и издржлив, повторувајќи го тоа што го кажаа официјалните лица во нивната изјава по состанокот. Тој исто така призна дека неодамнешните банкарски превирања веројатно ќе резултираат со построги кредитни услови за домаќинствата и бизнисите, што пак ќе влијае на економските резултати, но додаде дека е прерано да се каже како треба да реагира монетарната политика.
Креаторите на политиката на ФЕД предвидуваат дека стапките ќе ја завршат 2023 година на ниво од околу 5,1 отсто, што е непроменето од нивната средна процена од последниот круг на прогнози направени во декември. Просечната проекција за 2024 година се зголеми на 4,3 од 4,1 отсто.
Приносите на државните обврзници паднаа, заедно со американскиот долар, а акциите пораснаа по објавувањето на веста од ФЕД.
Зголемувањето на каматите и прогнозите сугерираат дека креаторите на политиката остануваат цврсто фокусирани на намалување на инфлацијата до нивната цел од два отсто, што покажува дека тие го гледаат растот на цените, особено врз основа на неодамнешните податоци, како поголема закана за продлабочување на банкарските превирања.
Се предвидува и дека економијата и финансискиот систем остануваат доволно здрави за да ја издржат низата колапси на банките. Во исто време, зголемените трошоци за позајмување се ризик за влошување на банкарската криза, особено затоа што повисоките каматни стапки на обврзниците го забрзаа колапсот на банката „Силикон валеј“ (СВБ) и им се заканија на другите заемодавци.
Ако ФЕД го потцени обемот на финансиските пукнатини, најновиот потег претставува ризик за зголемување на притисоците што би можеле да ја доведат економијата во рецесија. Пауел рече дека ФЕД ќе ја поздрави надворешната истрага за очигледните пропусти во надзорот над СВБ и дека планира да поддржи посилна банкарска супервизија и регулатива доколку биде препорачана од потпретседателот за супервизија на ФЕД, Мајкл Бар.
„Прашањето што сите си го поставувавме во текот на првиот викенд беше како се случи ова“, рече тој.
Тежок повик
Иако денешното зголемување на каматите беше во согласност со очекувањата на повеќето економисти и трговци, тоа беше еден од најтешките повици на централната банка во последниве години, при што некои набљудувачи и инвеститори на ФЕД повикаа на пауза за да се ублажи ризикот од финансиска зараза по повеќекратните колапси на банките.
„ФЕД предвидува дека дополнително зацврстување на политиката може да биде соодветно за да се постигне доволно рестриктивна монетарна политика што ќе ја врати инфлацијата на два отсто со текот на времето“, рекоа официјалните лица во нивната изјава по состанокот.
Пауел рече дека креаторите на политиката размислуваат за пауза во својата кампања за зголемување на каматните стапки во услови на банкарски превирања, но консензусот за зголемување е силен, цитирајќи ги неодамнешните податоци што покажуваат дека инфлаторните притисоци продолжуваат да се високи.
На почетокот на овој месец, пред колапсот на СВБ, Пауел посочи дека ФЕД може да ги зголеми каматите до 50 базични поени на овој состанок за да се бори против постојаната инфлација и претесниот пазар на трудот. Собирот оваа недела беше прв за креаторите на политиката откако податоците за јануари и февруари станаа изненадувачки жешки. Колапсот на СВБ и на две други банки во САД беше проследен во Европа со продажба на швајцарскиот банкарски гигант „Кредит Суис“ (Credit Suisse Group AG).
Стравови од зараза
Превирањата ги подгреаја стравувањата од зараза кај другите банки. ФЕД и другите регулаторни агенции воведоа заштитни мерки, вклучувајќи и вонредно кредитирање на банките и зголемување на темпото на операции за размена на американски долари со странски централни банки. Настаните од изминатите две недели ја зголемија нејаснотијата за тоа што ќе направи ФЕД на овој состанок.
Зголемена е и загриженоста за доволна ликвидност. Податоците објавени минатата недела покажаа дека банките во САД позајмиле рекорден износ, надминувајќи го претходниот максимум постигнат за време на финансиската криза во 2008 година и сигнализирајќи широкораспространето финансирање. Тоа ги дополнува облозите дека ФЕД ќе ги намали стапките во одреден момент оваа година, нешто што повеќето инвеститори не го очекуваа непосредно пред пропаѓањето на банката и нешто што претставниците на ФЕД постојано велеа дека нема да се случи.
