.webp){kind=icon}
Невиден преседан на дел од глобалниот пазар на дизел, главното гориво на глобалната економија. Оваа суровина е на само неколку недели оддалечена од тоа да биде предмет на агресивни санкции. Од 5 февруари, Европската Унија (ЕУ), Г7 и нејзините сојузници ќе се обидат да воведат ограничување на цената на извозот на ова гориво на Русија, што претставува најнова казна за нејзината инвазија врз Украина. Тоа ќе се совпадне со забраната на ЕУ за речиси целиот увоз на руски нафтени деривати.
Слични мерки веќе се во сила за испораките на сурова нафта, но ограничувањето и забраната за рафинираните горива, а особено за дизелот, ги загрижуваат некои аналитичари на нафтениот пазар поради потенцијалот за ценовни скокови.
Пред инвазијата врз Украина, Русија беше најголемиот надворешен доставувач на гориво во Европа, а континентот продолжи да купува големи количества сè до ограничувањето на вредноста. Како резултат на тоа, санкциите веројатно ќе доведат до големо пренасочување на глобалните текови на дизелот, потпомогнати од новите руски купувачи на сурова нафта што го враќаат потоа горивото во Европа. На краток рок, постои ризик од повисоки цени.
Прочитај повеќе
Од каде ќе набавува дизел ЕУ по 4 февруари?
Кинеската политика за извоз може индиректно да ѝ помогне на Европа да обезбеди замена за руското гориво.
13.01.2023
„Загубата на руските барели е огромна и нивната замена ќе биде огромен логистички предизвик. Но пазарот ги одредува цените со помала паника, бидејќи пазарите и трговските текови се покажаа отпорни и еластични. Ова ќе биде ново пренасочување на дизелот“, рече Кешав Лохија, основач на консултантската компанија „Оилитикс“ (Oilytics).
Bloomberg Mercury
Европската Унија ќе мора да надомести околу 600.000 барели дневен увоз на дизел, а Русија ќе треба да најде нови купувачи за тие резерви, да го складира горивото на бродовите или да го намали производството во своите рафинерии.
Испораките во ЕУ од САД и Индија веќе се во пораст, бидејќи тие произведуваат повеќе отколку што трошат, што им овозможува да го извезуваат својот вишок. Кина исто така се очекува да испрати повеќе од горивото на своите блиски пазари, индиректно туркајќи ги танкерите од другите доставувачи кон Европа.
„Тековите на производи од регионите со голема мрежа ќе се интензивираат откако континенталното ембарго за руските производи ќе стапи во сила на 5 февруари, што гледаме дека ја влошува ситуацијата со дизелот“, напишаа аналитичарите на „Бернштајн“, вклучувајќи го и Освалд Клинт, во својата белешка до клиентите.
Улогата на Индија во снабдувањето на Европа е значајна затоа што таа од избувнувањето на војната стана еден од најголемите купувачи на руска сурова нафта по намалени цени. Големото зголемување на протокот на индискиот дизел би гарантирало дека руската сурова нафта се купува и се рафинира во дизел во Индија пред да се продаде назад во Европа. Санкциите на ЕУ нема целосно да го спречат доаѓањето на руската нафта во Европа. Таквото тргување нема да ги прекрши правилата на ЕУ, но ја истакнува неефикасноста, која е својствена за санкциите. Во суштина, барелите ќе се транспортираат илјадници милји подалеку отколку што би било вообичаено и потоа повторно ќе се враќаат назад.
Постои потенцијал и за помрачни практики, како што е повторно документирање товари или испраќање гориво во центри за складирање рафинирани производи во други региони за мешање со неруски производи.
Досега оваа зима беа избегнати најлошите предвидувања за недостиг од нафта. Дизелот, кој пред неколку месеци беше епицентар на силата на нафтениот пазар, омекна благодарение на невообичаено топлото време и приливот во Европа.
Цените на суровата нафта паднаа откако се чинеше дека санкциите кон Русија го пренасочуваат извозот, наместо да го намалат. Меѓу новите или поголемите купувачи на Москва ќе бидат трговци во Африка, Латинска Америка и можеби Азија. Европа, во меѓувреме, најверојатно ќе се сврти кон Блискиот Исток, каде што огромните нови рафинерии ја засилуваат својата работа.
Сепак, консултантката на „Енерџи аспектс“ (Energy Aspects Ltd) оваа недела рече дека Русија ќе може да најде дом само за околу една третина од извозот на дизел и дека остатокот ќе мора да биде затворен.
„Ембаргото на производите е незгодно затоа што Русија навистина се бореше да го пласира својот дизел на друго место освен во Европа“, рече Амрита Сен, главна аналитичарка за нафта на консултантската куќа.
Проблеми со рафинирањето
Тоа е во контекст на европската преработувачка индустрија, која се подготвува за сезонско одржување, а се соочува и со прекин. Заканата од нови штрајкови во Франција би можела да затвори некои од националните производители на гориво еден ден по стапувањето во сила на санкциите кон Русија. Две нафтени рафинерии во источна Германија, претходно снабдувани со руска сурова нафта, треба да произведуваат помалку гориво отколку што прават вообичаено, бидејќи тие текови ќе бидат запрени.
А, зад сето тоа тивко лежат мноштво логистички и технички проблеми, кои може да се разгорат во секој момент. Пазарите за воено осигурување за бродовите што патуваат кон Русија остануваат во криза откако клучните реосигурителни компании повлекоа дел од своите покритија, додека трошоците за нафтените танкери веќе еднаш се зголемија во пресрет на спроведувањето на санкциите за сурова нафта.
Засега нема непосредни знаци за паника на пазарите на нафта. Клучното прашање во наредните недели е дали може да се направи доволно тешка работа за да се трансформираат светските текови на дизел.
„Пазарот секогаш ќе го реши тоа. Прашањето е само колку болка ќе нанесе тоа“, рече Јуџин Линдел, раководител за рафинирани производи во консултантската куќа ФГЕ (FGE).
