.webp){kind=icon}
Лидерите на Европската Унија се подготвуваат за натамошни намалувања во снабдувањето со гас од Русија, барајќи начин да ги ублажат последиците од кризата, како и растот на цените на енергенсите.
Влијанието на руската инвазија на Украина и нејзината употреба на енергенсите како оружје, ги присили лидерите на ЕУ на состанок, откако Москва ги скрати испораките и со тоа влијаеше на 12 земји членки, но ја натера и Германија да го дигне алармот за ризик на второ највиско ниво.
„Ако Германија веќе вели дека за време на зимата ќе има недостиг на гас, тоа значи дека влијанието ќе биде огромно за Германија, но и за сите други европски земји“, изјави на вториот ден од самитот Брисел белгискиот премиер, Alexander De Croo.
Ден порано, кога лидерите доаѓаа во Брисел, најголемата економија во блокот преупреди дека потезите на Русија за намалување на дотокот на гас претставуваат ризик за колапс на енергетскиот пазар, правејќи паралалеа со улогата на Lehman Brothers во придвижувањето на финансиската криза пред неколку години. Проблемите со снабдувањето веќе ги турнаа цените на гасот и струјата кон рекордни нивоа.
„Поимот евтина енергија исчезна и поимот руска енергија, всупшност, исчезна и сите сме во процес на осигурување алтернативни извори“, изјави премиерот на Латвија, Krisjanis Karins. „Ова е резултат на војната која Русија ја води во Украина, таа на сите нас ни создава тешкотии, но на крајот сите ќе излеземе од ова поотпорни“.
Ситуацијата во снабдувањето ја зголемува цената на електричната енергија низ цела Европа, ја поттикнува инфлацијата и го зголемување притисокот врз компаниите и домаќинствата кои се уште се опоравуваат од пандемијата. Нервозата на енергетските пазари е засилена и од неизвесноста околу тоа кој ќе биде следниот потег на Кремљ. Според премиерот на Луксембург, Xavier Bettel, одлуката за затворање на славината со гас е исклучиво во рацете на рускиот претседател, Владимир Путин.
„Ќе разговараме за инфлацијата, секако ќе зборуваме и за цените на енергенсите“, им рече тој на новинарите, додавајќи дека сите земји членки се зависни една од друга. „За гасот гледаме дали можеме да најдеме и нови решенија, преку Норвешка или Алжир, или со ЛНГ или со САД, но можам да ви кажам дека ова е многу неизвсно време кога се во прашање цените“.
Рускиот потег за заострување на контролата над снабдувањето се случува во моменти кога Европа се обидува да ги наполни залихите во пресрет на зимата и сезоната на греење, која обично почнува во октомври. Складиштето со гас во Унијата на 22 јуни било пополнето со 55 отсто во споредба со петгодишниот просек од 57 отсто за ова време од годината. Целта е пополнетоста да стигне до 80 отсто до 01 ноември за да бидат избегнати проблеми во текот на зимата.
Заедничко решение
Германскиот канцелар, Olaf Scholz пред новинарите во Брисел изјави дека земјите членки се „добро подготвени“ за предизвикот, но дека ќе треба да ги забрзаат напорите за диверзификација на енергетската инфраструктура.
Прашањето за подготвеноста за пореметувањето кое претстои исто така ќе го отворат и министрите за енергетика од членките на ЕУ на состанокот в понеделник во Луксембург. Белгискиот премиер De Croo ја повика Европска комисија да координира решение меѓу земјите на ЕУ за се помогне во справувањето со тешката зима. Извршната власт на ЕУ ќе разговара за подготвеноста за вонредна ситуација и можните дополнителни мерки, изјави шефот за енергетика на Унијата, Kadri Simson.
„Не постои непосреден ризик за нашата сигурност во снабдувањето, но состојбата е сериозна“, рече Kadri Simson за Bloomberg News. „Прекините го отежнуваат полнењето на складиштата и мораме да се подготвиме за натамошни резови. Државите членки мораат да ги ажурираат своите планови за вонредни ситуации и да склучат спогодби за солидарност“.
