Брајан Џонсон, технолошки мултимилионер на средна возраст, и неговиот тим од 30 доктори велат дека имаат план за подмладување на неговото тело.
Новак Ѓоковиќ (35) понекогаш престојува во комора под притисок во облик на јајце за да ја збогати крвта со кислород и им држи мотивациски говори на чашите вода, надевајќи се дека ќе ја прочисти со позитивните мисли пред да ја испие водата. Том Бреди (45) ги воздигнува суплементите што наводно го забавуваат стареењето, хидратантните прашоци и сферите за подобрување на флексибилноста. Се зборува дека Леброн Џејмс (38) троши 1,5 милион долари годишно за да го забави стареењето на своето тело. Иако поголемиот дел од нивните врсници веќе се пензионираа, овие тројца врвни спортисти и натаму се чудо на природата кога е во прашање кондицијата. Сепак, во областа на модерната наука за здравјето, тие се аматери во споредба со Брајан Џонсон.
Џонсон (45) е ултрабогат претприемач, кој се занимава со софтвер и чија секоја телесна функција ја следат повеќе од 30 доктори и здравствени експерти. Тимот, кој го предводи Оливер Золман, 29-годишен доктор што се занимава со регенеративна медицина, е посветен на тоа да направи пресврт во процесот на стареење буквално во секој орган на Џонсон. Золман и Џонсон опсесивно читаат научна литература посветена на стареењето и долговечноста и го користат Џонсон како заморче за третмани со најголем потенцијал, секојдневно следејќи ги разликите на секој можен начин. За започнување и функционирање на програмите беа потребни инвестиции од неколку милиони долари, вклучувајќи ги и трошоците за медицинскиот апартман во домот на Џонсон во Калифорнија.
Оваа година тој ќе потроши два милиона долари на своето тело. Тој сака да има мозок, срце, бели дробови, црн дроб, бубрези, тетиви, заби, кожа, коса, мочен меур, полов орган и ректум на 18-годишник.
„Телото има одредена конфигурација кога имате 18 години. Ова е навистина страстен пристап, чија цел е секој дел од телото да биде стар 18 години“, вели тој. Џонсон целосно е свесен дека тоа може да звучи налудничаво и дека неговите методи за некои може да изгледаат како лажен лек со додаток на биотехнологија, но тој не се грижи многу за тоа. „Тоа е очекувано и е во ред“, вели тој.
Џонсон, Золман и тимот повеќе од една година вршат експерименти, кои заеднички ги нарекуваат проект „Шема“ (анг. Blueprint). Тоа опфаќа строги насоки за исхрана на Џонсон (1.977 вегански калории дневно), физички вежби (еден час дневно, а вежби со висок интензитет трипати неделно) и сон (во исто време секоја вечер, по два часа носење очила што ја блокираат сината светлина). За да ја приспособи својата програма, Џонсон константно ги следи своите витални знаци. Секој месец трпи голем број медицински процедури, од кои некои во практика се екстремни и болни, а потоа резултатите се мерат со дополнителни анализи на крв, магнетна резонанца, ултразвук и колоноскопија.
„Лекувам спортисти и холивудски ѕвезди и никој не ги поместува границите толку како Брајан“, вели Џеф Тол, интернист во тимот. Како што наведуваат докторите, сиот труд почна да се исплатува: според нивните мерења, телото на Џонсон во медицинска смисла се подмладува. „Тоа што го правиме може да звучи екстремно, но се обидувам да докажам дека штетата што сами си ја нанесуваме и пропаѓањето се неизбежни“, вели Тол.
Постојат одредени очигледни знаци дека Џонсон барем е поздрав од поголемиот дел 45-годишници. Тој човек има многу повеќе од затегнати мускули. Неговите телесни маснотии се некаде меѓу пет и шест проценти, поради што неговите мускули и вени добро се гледаат. Сепак, тоа што се случи во неговото тело е нешто што најмногу ги радува докторите. Тие велат дека неговите тестови покажуваат дека ја намалил својата општа биолошка старост барем за пет години. Резултатите укажуваат на тоа дека има срце на 37-годишник, кожа на 28-годишник и капацитет на белите дробови и кондиција на 18-годишна личност. „Сите маркери што ги следиме значајно се подобруваат“, вели Тол.
Золман, кој дипломата ја стекнал на Кралскиот универзитет во Лондон (анг. King’s College London), сепак е поумерен. Тој нагласува дека неговата работа со Џонсон допрва почнува и дека треба да испитува уште стотина процедури, вклучувајќи и низа експериментални генски терапии. „Не постигнавме значајни резултати. Кај Брајан постигнавме мали разумни резултати и тоа е она што се очекуваше“, вели тој.
Сепак, Џонсон мисли дека успехот е на дофат на рака. Иако тој не е прв програмер што се посветил на здравиот живот, се обидува да достигне нешто што е блиску до совршена верзија на тоа што типови во технолошката индустрија го нарекуваат движење на самоквантификација. Во изминатите десетина години идејата за оптимизација на сопствената внатрешност што потекнува од Силициумската Долина главно поприми облик на повремени вежби или модерен тренд во исхраната.
Џонсон тврди дека мора да броите многу повеќе од своите чекори за да ви стане јасно што е најдобро за вашето тело. „Тоа што го работам може да звучи екстремно, но се обидувам да докажам дека штетата што сами си ја нанесуваме и пропаѓањето не се неизбежни“, вели тој. Кога зборува за искуствата од својот невообичаен начин на живот, тој смета и на стратегијата што е добропозната во софтверскиот бизнис, дека треба да создаде чувство, колку што е можно повеќе, дека станува збор за игра.
Џонсон во своите триесетти години ја основа компанијата за обработка на плаќања „Брејнтри“ (Braintree Payment Solutions LLC). Постигна голем успех, но постојаната работа и стресот влијаеја на тоа тој да се здебели и да стане длабоко депресивен, до граница на суицидност. Својата компанија му ја продаде на „Ибеј“ (EBay Inc) во 2013 година, за 800 милиони долари во готовина, а тогаш почна долг пат кон тоа да се доведе себеси во ред. Меѓу другото, сакаше да дознае повеќе за својата биологија, што е опсесија што се претвори во негова работа. Основа фирма насочена кон биотехнологијата, „ОС фонд“ (OS Fund), а потоа во 2016 година компанијата „Кернел“ (Kernel), која произведува шлемови што ја анализираат мозочната активност за да се дознае повеќе за внатрешното функционирање на умот. Истражувачите во моментов ги користат шлемовите во обид да го квалификуваат влијанието на медитацијата и халуциногените и да пронајдат начин за намалување на хроничните болки. Џонсон дотогаш веќе почна да експериментира со своето тело: го менуваше начинот на исхрана, земаше доста суплементи и повремено внесуваше матични клетки од боци.
Пишував за компанијата „Кернел“ и за тие рани здравствени експерименти за списанието „Блумберг бизнисвик“ (Bloomberg Businessweek) во 2021 година и веќе неколку години ја следам физичката и менталната трансформација на Џонсон. Сето тоа време тој инсистира на тоа луѓето да ги немаат најважните информации што им се потребни за да водат здрав живот, зашто кога би ги виделе податоците „црно на бело“, луѓето може да престанат со деструктивните навики. За да се натера да се придржува до шемата, тој мораше да престане прекумерно да консумира речиси секакви пијалаци доцна навечер, а сите тестирања и нагодувања му дадоа самодоверба дека го прави најдоброто што може за своето тело.
Золман, кој е една генерација помлад од Џонсон, и самиот искуси еден вид медицински повик за будење. Во текот на 2012 година, кога бил прва година на студиите по медицина во Лондон, Золман го повредил грбот играјќи кошарка. Повредата била толку тешка што речиси цела година не можел правилно да оди, а некогаш морал да користи и количка. Докторите на кои наишол не можеле да ја поправат ситуацијата, па почнал самиот да истражува и да развива сопствена програма за физикална терапија, вклучувајќи и масажа на длабокото ткиво во нозете, долниот дел од грбот, стомачните мускули и карлицата. „Штом почнав да го правам тоа, одеднаш проодев“, вели тој.
Тоа би можело да звучи како некој шарлатантски слоган за продажба на сокови на Тикток што ве прочистуваат или за средства што го лекуваат црниот дроб, но Золман, кој со задоволство зборува за своите академски постигнувања, успешно го заврши медицинскиот факултет во 2019 година. Набргу потоа тој почна да ги проучува сите клинички истражувања за кои сметаше дека би можеле да му помогнат да живее што подолго и што поздраво.
Золман е уверен дека напредокот во областа на долговечноста бара конкретна потрага по лекови и терапии за кои се чини дека на каков било начин може да имаат потенцијал. Тој наведува дека на самите маргини на медицината мора да постојат подобри исходи од тие што ги прифаќаме со мрморење. Во 2021 година тој ја отвори компанијата „20уан консалтинг“ (20one Consulting Ltd) во Кембриџ, Англија. „Мојата цел е до 2030 година преку биостатика да го забавам стареењето на сите 78 органи за 25 проценти. Тоа е исклучително тешка и луда идеја“, вели тој. За почетниците, неговиот третман се базира на подобрување на исхраната и вежби. Поскапите програми чинат 1.000 долари за час за личностите со платежна моќ како Џонсон, а опфаќаат голем број тестирања, терапии и помошни медицински средства. Тој не наплаќа ако не гледа резултати кај пациентот. Сепак, Џонсон е единствениот клиент со кој работи толку напорно.
Золман поминува навистина доста време во Кембриџ, читајќи научни трудови и обработувајќи ги нивните резултати во нешто што би можел да го испроба на Џонсон.
„На светот не постои никој што хронолошки е стар 45 години, а секој од органите да му е како на 35-годишник. Ако успееме клинички и статистички да докажеме дека кај Брајан дојде до таква промена, тогаш тоа ќе има толку голем ефект што ќе мора да се поврзе со интервенции и надвор од генетски можното“, вели Золман, додавајќи дека за да се утврди таквиот вид напредок, тој следи десет или повеќе мерки за секој орган на пациентот. Кога е во прашање, да речеме, мозокот, тој користи низа снимки од магнетна резонанца и ултразвук за да ги следи протокот на крв, волуменот на ткивото, неговите лузни, оток и раст на наслагите во мозокот, потоа коморите, средниот мозок, малиот мозок, хипофизата и мозочното стебло, а тие мерења ги дополнува со тестови за когнитивната способност и вадење крв. Самото составување на тестовите, а да не зборуваме за нивното спроведување, може да претставуваат напорна постапка, бидејќи голем дел од потребниот хардвер обично може да се најде само во истражувачките установи.
Иако е одушевен од својата програма и полн со оптимизам, Золман исто така се обидува да остане реален. Тој признава дека ќе му бидат потребни години за да сознае дали е на вистинскиот пат и колку добро ќе функционира тоа.
Секое утро во пет часот Џонсон зема по две пакетчиња суплементи и лекови.
Тука се ликопенот за здравје на артериите и кожата, метформин за спречување полипи на цревата, куркума, црн пипер и корен од ѓумбир за ензимите во црниот дроб и намалување на воспалението, цинк како додаток во неговата веганска исхрана и микродоза на литиум за, како што вели, здравје на мозокот. Тогаш почнува со едноставни вежби, кои се состојат од 25 различни вежби, а тука е и зелениот сок преполн со креатин, какао, колаген и други состојки. Во текот на денот тој јаде донекаде цврста здрава храна (ќе стигнеме и до тоа), а рецептите се приспособуваат врз основа на резултатите од неговите најнови тестови. По јадењето, Џонсон ги мие забите, користи течност за уста и конец за заби пред да ги измие со масло од чајно дрво и да им нанесе антиоксидант во облик на гел. Неговите доктори велат дека има заболување на непцата како кај 17-годишен тинејџер.
Постојат режим и серија на мерења за секој дел од телото на Џонсон. Досега направил 33.537 снимки на неговите црева, откриено е дека трепките му се пократки од просекот и испитана е дебелината на неговата каротидна артерија. Дното на неговата карлица е подложено на електромагнетни импулси, со цел да се подобри мускулниот тонус на тешко достапните места, а тука е и апаратот што ги брои неговите ерекции во текот на ноќта. И на тоа поле од неодамна Џонсон е како тинејџер.
Тој секојдневно ги мери својата тежина, индексот на телесната маса и телесните маснотии, а ја следи и телесната температура во часовите кога е буден, потоа гликозата во крвта, промените во отчукувањата на срцето и нивото на кислород додека спие. Исто така, доста редовно прави анализи на крвта, урината, изметот, како и снимање на целото тело со магнетна резонанца и ултразвук, проследено со редовни тестови, кои поспецифично се насочени кон неговите бубрези, простатата, тироидната жлезда и нервниот систем.
За да ја заштити кожата од оштетувања предизвикани од сончевите зраци, Џонсон нанесува седум крема дневно и секоја недела оди на пилинг со киселини и ласерски терапии, а почна и да не се изложува на сонце. За да го подобри слухот на левото уво, кое му било оштетено во една ситуација кога бил на лов како дете во Јута, оди на звучни терапии со кои ги тестира границите на фреквенциите што може да ги чуе, а тие потоа произведуваат нечујни звуци што ги стимулираат клетките во неговото уво и мозокот. Клиничките студии спроведени на Стенфорд и на други места заклучуваат дека тоа може да ѝ помогне на просечна личност да го подобри слухот за најмалку 10 децибели, што е значајна разлика. Сепак, тој одби многу од омилените трендови на интернет, како што се ресвератрол, ледени капки и големи дози тестостерон.
Докторите во неговиот тим помагаат при снимањата и терапиите и читањето на резултатите и нудат совети за тоа што е безбедно и што би можело да биде опасно. Телесните маснотии на Џонсон во еден момент паднаа на три проценти, што го загрози здравото функционирање на неговото срце. Неговиот тим веднаш препорача промена во исхраната, како и совет да јаде повеќе во текот на денот, наместо да ги внесува сите калории за појадок.
Стилот на живот на Џонсон не е за мене. Во септември, малку пред да отидам кај него во Венис на вечера, тој ми прати порака да ме предупреди дека во лицето штотуку му е вшприцана маснотија и дека изгледа има алергиска реакција на таа болна процедура. Можеби поради тоа ќе изгледа малку чудно, рече.
Не погреши.
Кога ми ја отвори вратата, едвај го препознав. Лицето му беше толку надуено што изгледаше како целото попладне да пиел пчелин отров. Уште почудно беше што неговата бледа кожа блескаше и на неа не се забележуваа знаци на средни години. Изгледаше како голема потечена порцеланска кукла.
Џонсон рече дека процедурата не била вообичаен филер за холивудски младешки изглед. Таа била прва во серијата инјекции за создавање маснотии во неговото лице што би создале вистински масни клетки како кај младите лица.
„Филерите само ги премостуваат некои проблеми. Ќе бидат потребни неколку месеци за да се создаде таа маснотија, но тогаш кога ќе се регенерирам, таа всушност сама ќе почне да создава маснотии. Се надевам дека на снимките од магнетна резонанца или на мултиспектралните снимања ќе се покаже дека повторно сум ист како и кога имав 18 години“, вели тој.
Предводниците во примената на оваа процедура обично користат маснотии од други делови од телото на самиот пациент, но Џонсон, кој нема вишок масти, ги доби од анонимен донор.
Третманот главно дејствува како козметички. Џонсон, исто така, ја бојосува и косата. Золман напоменува дека воопшто нема или има многу малку докази дека подебелите, помладите или тие со раскошна црвена коса нудат клиничка корист сами по себе.
„Сепак, ако го сторите тоа на целото тело, тогаш тоа станува клинички релевантно. Ако го вратите распоредот на масти во целото тело што сте го имале во младоста, ќе имате помалку токсични соединенија што влијаат на остатокот од телото и ќе имате, да речеме, подобра контрола на топлината. Кога не би имале масти, би биле мртви. Кога не би имале кожа, би биле мртви. Тоа не се естетски органи“, вели Золман.
Додека зборувавме за шемата, Џонсон ми приготви вечера, на пример од тоа што тој вообичаено јаде. Тоа што ми се допадна беше нешто што се вика пудинг од јаткасти плодови, кој се состои од бадемово млеко, макадамија, ореви, ленено семе, половина бразилски орев, сончогледов лецитин, цимет, цреша, боровинки, малини и сок од портокал. Превкусно. Тоа што не ми се допадна беше куп зеленчук изгмечен во сиво-кафена смеса, која исто така морав да ја изедам. Таа некогаш одамна се состоела од црна леќа, брокули, карфиол, печурки, лук, корен од ѓумбир, лимета, ким, јаболков оцет, семки од коноп и маслиново масло, а сето тоа добро звучи поединечно. Но кога сите состојки ќе се спојат заедно и ќе се помешаат, се добива паста со вкус на земја.
За десерт имавме чоколадо, но не какво било чоколадо.
„Кога е во прашање шемата, постојат слоеви, етапи“, рече Џонсон. „Може да кажеме дека чоколадото е добро за тебе. Тогаш следува следната етапа: темното чоколадо е подобро за тебе. Постои и тој специјален холандски процес што некогаш луѓето го користат и за чоколадо, кога го алкализираат за да ја елиминираат горчината, но тоа уништува голем дел од вредностите. Понатаму, сакаш темно чоколадо што не е подложно на тој процес и сакаш некое што е тестирано на присуство на тешки метали. Исто така, сакаш и чоколадо од делови во светот во кои не постојат големи концентрации на полифенол, што е токму тоа што се обидуваш да го добиеш. Освен ако не ја следиш таа петта етапа на концентрација на полифенол, всушност ќе имаш ептен малку корист“, вели тој.
Стилот на живот дејствува исцрпувачки, но Џонсон ужива во него, како и неговиот 17-годишен син Телмиџ. Веќе почнавме да вечераме кога Телмиџ се врати дома од тренинг. На момент го изненади потеченото лице на татко му. Тогаш се насмеа, како веќе да видел такво нешто претходно. Телмиџ сам си ја приготви својата специјална вечера и ми рече дека усвоил некои, но не сите, навики од татко си. На пример, тој не јаде пире од зеленчук, туку повеќе сака свеж или динстан зеленчук.
По вечерата, таткото и синот гледаа како ја ставам раката на мониторот за следење на работата на срцето, кој беше поставен на шанкот во кујната на Џонсон. Машината пиштеше и зуеше неколку секунди, а потоа јави дека моето отчукување на срцето, барем по едно мерење, не е многу поинакво од тоа на Џонсон. Почувствував гордост во име на сите 45-годишни љубители на виски со големи стомаци низ светот.
Џонсон доста го критикуваат луѓе што го обвинуваат дека има нарушен начин на исхрана, психичко растројство или дека е здравствен фанатик со заблуди што водат до најдосаден и најрестриктивен можен начин на живот. Неколку доктори од тимот на Џонсон, кои ги интервјуирав, велат дека тој ги поместува границите во областа на долговечноста и веројатно го продолжува својот живот, но дури и тие се прашуваат дали нивните заклучоци ќе важат и за нас другите.
„Мислам дека тоа што го прави тој е импресивно, а лично пред мене постави предизвик да бидам подобра“, вели Кристин Дитмар, интервенционален онколог. „Тоа што го прави тој всушност е работа со полно работно време“, вели таа, нагласувајќи дека ракот, нејзината специјалност, има генетски компоненти што и натаму не може да ги победи ниту врвната наука, а камоли сокови или кремови.
Џонсон вели дека еден од начините на другите да им се пренесе неговото позитивно искуство може да биде радикална транспарентност. Тој има интернет-страница на која ги објавува целиот тек на третманите и сите резултати од своите тестови. Сега отвори и друга страница, „Rejuvenation Olympics“, која поттикнува и други придружници да го сторат истото тоа. Идејата е да се занемарат најновите трендови во корист на поригорозната медицинска наука и мала конкуренција. Колку попопуларен стане тој стил на живот, толку некои од процедурите што ги испробува Џонсон ќе станат поевтини и полесно достапни.
„Ако кажете дека сакате да живеете вечно или да го победите стареењето, тоа не е добро, тоа е работа за богатите“, вели Џонсон. „Ако повеќе личи на професионален спорт, тогаш тоа е забава. Има квалитети во воспоставувањето стандарди и протоколи. Тоа им користи на сите на некој начин“, вели тој.
Како навестување за големината на демографијата на предводниците во оваа област постои анализа на крвта што ја нуди компанијата „Тру дијагностик“ (TruDiagnostic LLC), која се обидува да ја процени брзината на стареењето на некои личности анализирајќи дали различните гени функционираат во нивниот генетски код. Од приближно 20.000 луѓе на кои им е направен тест за период од три години, колку што е на пазарот, околу 1.750 луѓе го повториле во текот на годината за да ја следат својата борба против стареењето. Од компанијата велат дека во таа група Џонсон најмногу ја намалил својата биолошка старост.
Лесно е да се замисли дека работите може да тргнат наопаку во групата на тие што сакаат да бидат како Џонсон и кои експериментираат со уште поинакви процедури. Поверојатно е дека поголемиот дел луѓе стилот на живот што го води Џонсон го сметаат за невозможен или апсурден. Некои истражувачи и поборници за здравјето, кои се сретнале со програмата на Џонсон, особено не се согласуваат со неговото промовирање на суплементите и витамините, кое главно го сметаат за бескорисно.
Сепак, некои од најугледните експерти што ги проучуваат долговечноста и стареењето велат дека основната идеја за отворен форум за наука за продолжување на животот е неизбежна.
„Целото поле на долговечност преминува на многу поригорозно, клиничко место“, вели Џорџ Чрч, познат генетичар од Харвард, кој има удел во голем број биотехнолошки компании. „Мислам дека тоа што го прави Брајан веројатно е многу важно и е поттикнато од многу добри намери. Исто така, сметам дека многу од тие работи нема да бидат толку скапи кога ќе легне прашината“, додава тој.
Иако Џонсон сè уште не сака да разговара за тоа, според наводите на неколку од неговите доктори и советници, тој ќе биде подложен на некои многу поекспериментални процедури, вклучувајќи и генски терапии. И во добро и во зло, тој своето тело ѝ го посвети на науката, со надеж дека ќе докаже што е можно и за нас другите.
„Во тоа е убавината на сето ова. Тоа е нова граница“, вели Џонсон.
Текстот го преведе Мирјана Јовеска.