Што се знае досега за големиот пожар во Хонгконг: Брзо се проширил поради скелиња од бамбус

Хонгконг се соочува со голем пожар што избувна во зграда и брзо зафати седум кули, при што загинаа најмалку 55 лица, а стотици сè уште се исчезнати.

Пожарот во предградието Тај По на Хонгконг избувнал околу 15 часот на 26 ноември. Околу 2 часот пожарот бил во голема мера ставен под контрола, иако некои станбени единици сè уште биле во пламен неколку часа подоцна. Иако операциите за спасување сè уште се во тек и бројот на жртвите не е конечно потврден, ова е најтешката катастрофа во станбени објекти во градот од 1962 година, кога пожар во станбена зграда однесе 44 животи.

Црвено предупредување – кое сигнализира екстремен ризик од пожар поради временските услови – е во сила во Хонгконг уште од понеделникот, иако властите велат дека пожарот се проширил многу посилно и побрзо отколку што се очекувало. Вниманието се насочи кон материјалите што биле користени при реновирањето на кулите, вклучувајќи ги традиционалните скелиња oд бамбус и нивните пластични обвивки.

Со многу прашања што сè уште не се одговорени, еве што знаеме досега.

Како започнал пожарот?

Не е јасно како точно започнал пожарот. Првиот оган се јавил на скелињата во комплексот Ванг Чеонг Хаус, изјави заменик-директорот на Пожарната служба, Дерек Чен.

Сериозноста на пожарот може да биде резултат на комбинација од фактори, според Винсент Хо, основач на хонгконшкиот Институт за безбедност на градбите. Како веројатни причини за брзото ширење на пожарот тој ги наведе запаливите скелиња од бамбус, можната слаба употреба на огноотпорни материјали и близината на зградите.

Весникот „Саут Чајна морнинг пост“ (South China Morning Post) известува дека жители се пожалиле оти алармите за пожар не се активирале и кога локалнното население почнало да чувствува мирис на чад. Тие биле предупредени дури кога чуварот затропал на нивната врата, изјавил поранешниот советник на округот Херман, Јиу Кван-хо, според весникот. Жители на неколку згради пријавиле дека не можеле да побегнат, според извештајот на јавниот радио-телевизиски сервис РТХ (Радио-телевизија Хонгконг).

Дали пожарот е под контрола?

Пожарникарите пристигнале на местото на несреќата пет минути по добивањето на алармот, но имале проблеми да влезат во зградите поради високите температури и остатоците од запалените скелиња што паѓале од зградите.

Видеоснимки покажаа дека пожарот сè уште беснеел и во текот на ноќта. Околу полноќ пожарот во голема мера бил ставен под контрола, иако неколку апартмани сè уште биле запалени, покажаа видеоснимки објавени во 9:30 часот наутро. Неколку лица биле носени од комплексот на носилки околу 10 часот.

Повеќе од 140 пожарни автомобили и најмалку 800 пожарникари, како и околу 60 амбуланти, пристигнале на местото на несреќата. Еден пожарникар загинал, а неколку други биле повредени.

Зошто пожарот се прошири толку брзо?

Сè уште не е јасно. Но секретарот за безбедност на Хонгконг, Крис Танг, изјави дека „заштитната мрежа и пластичните облоги на надворешната страна на зградата изгореа многу интензивно и се проширија многу побрзо отколку што би очекувале со материјали што се во согласност со прописите“. Тој ја опиша ситуацијата како „необична“.

Пронајдениот стиропор на местото на несреќата исто така го забрзал ширењето на пожарот низ ходниците во некои единици, според изјавите на претставник на Пожарната служба. Тој создал густ чад и топлина, што ја направило навигацијата на пожарникарите уште потешка.

Како реагираа властите?

Ли најави формирање специјален тим за истрага на пожарот, ветувајќи дека секое кршење на законот ќе биде санкционирано „во согласност со законите и прописите“ и дека сите тековни градилишта што користат скелиња ќе бидат проверени за правилни материјали и безбедност при пожар. Полицијата уапсила три високи претставници од инженерска компанија под сомнение за убиства од небрежност.

Ли исто така изјави дека наредил координирани напори на сите владини служби за гаснење на пожарот и спасување на заробените лица. Тој, како и претседателот на Кина, Шји Џјинпинг, им изразија сочувство на семејствата на загинатите и повредените. Според официјалната новинска агенција „Синхуа“, Шји исто така побарал од другите локални власти да му помогнат на Хонгконг.

Што знаеме за станбениот комплекс во Хонгконг?

Комплексот Ванг Фук Корт, кој има близу 2.000 единици, се проценува дека вдомува домаќинства од околу 5.000 лица. Хонгконшките станбени комплекси се многу густо населени, при што многу генерации на едно семејство живеат во еден мал апартман.

Комплексот се наоѓа во предградието Тај По, северно од Хонгконг, околу 30 километри од централната деловна област. Тај По има околу 300.000 жители и вклучува станбени објекти за лица од различни категории на доход, како и паркови и трговски центри.

Комплексот бил изграден како владин субвенциониран станбен проект во 1980-тите години, a во тек било долгогодишно реновирање. Седум од вкупно осумте згради во комплексот биле покриени со скелиња од бамбус и заштитна мрежа додека се извршувале градежни работи.

Реновирањето на Ванг Фук Корт било спроведено од компанијата „Престиж констракшн“ (Prestige Construction & Engineering Co.). Новинари на „Блумберг њуз“ ја посетиле канцеларијата на компанијата во четвртокот, но не нашле никого за изјава и не добиле одговор на повторените повици.

Дали скелињата од бамбус се нормални во Хонгконг?

Скелињата изработени од бамбус се многу чести во градежништвото во Хонгконг и имаат повеќе од еден век историја во градот. Поради високата густина на населението и просторните ограничувања помеѓу зградите, таквите скелиња се поефикасни и пофлексибилни за работниците да изведуваат надворешни работи на ѕидовите и други градежни задачи. Тие се многу поевтини од металните скелиња.

Владата неодамна започна да воведува регулации за повеќе метални скелиња, кои се распространети во остатокот од светот, укажувајќи на безбедносните проблеми во врска со бамбусовите скелиња поради нивната висока запаливост и попуштање со текот на времето.

Дали вакви пожари се чести во Хонгконг?

Во Хонгконг имаше неколку позначајни пожари во високи згради во последниве години, но смртните случаи се ретки. Групата АРИАВ (Association for the Rights of Industrial Accident Victims) соопшти дека ова е четврти пожар што вклучува скелиња оваа година.

Скелиња околу комерцијална зграда во финансискиот округ се запалија минатиот месец, предизвикувајќи хоспитализација на четири лица. Во 2023 година изби пожар на 42-катна хотелска зграда во туристичката област Цим Ша Цуи, која беше под конструкција.

Пред овој инцидент, најсмртоносниот пожар во станбена зграда во последните децении беше пожарот во 1996 година, во кој загинаа 41 лице во 16-катната зграда Гарли во густо населената област Џордан. Во 1962 година пожар во станбена зграда однел 44 животи.

Што ќе се случи со луѓето што останаа без дом?

Со оглед на тоа што седум од осумте згради во комплексот беа зафатени од пожарот, бројот на луѓето што ги изгубиле своите домови може да биде илјадници, иако точниот број сè уште не е утврден. До средата вечер, владата изјави дека околу 900 засегнати жители се сместени во привремени засолништа. Наоѓањето сместување за нив во градот што е познат по тесната ситуација на пазарот со недвижности ќе претставува голем предизвик.

Властите изјавија дека Бирото за станбени прашања се координира со добротворни организации, хотелската индустрија и мали хостели за обезбедување засолниште. Владата ќе ги искористи сите расположливи соби за да обезбеди краткорочно сместување за засегнатите граѓани, изјави на брифинг секретарот за домашни работи и млади Алис Мек.