Пејзажот кај реалната трговија на мало во регионот Адрија во 2023 година покажа мешана слика. Србија и Словенија забележаа пад, Македонија забележа стагнација, Хрватска забележа солиден раст, а во Босна и Херцеговина трговијата на мало доживеа експанзија, констатираат од аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во новата анализа на малопродажбата во регионот објавена на „Блумберг Адрија инсајт“.
„Растот на реалните плати се очекува да игра значајна улога во поттикнувањето на трговијата на мало, но суштинското прашање лежи во степенот на неговото влијание. Имено, потрошувачите стануваат сè пооптимистични, особено во однос на големите набавки, кои го опфаќаат дискрецискиот сегмент на потрошувачите во малопродажбата“, велат аналитичарите.
Тие посочуваат дека реалниот раст на трговијата на мало во 2023 година во Хрватска се зголеми за 3,7 проценти на годишно ниво.
„И прехранбените и непрехранбените категории забележаа раст на годишна основа, што укажува на солидната состојба на хрватската економија. Исто така треба да се забележи дека забрзувањето на растот и на прехранбениот и на непрехранбениот сегмент во четвртиот квартал на 2023 година се должи на добрата туристичка постсезона, расходите за одмор и очекувањата на работниците за повисоки плати“, потенцираат од нашиот аналитички тим.
Оттаму додаваат дека по рекордната година за трговија на мало во 2022 година, реалната трговија на мало во Словенија забележа пад од 11,6 проценти на годишно ниво во 2023 година. Тоа намалување ѝ се припишува на високата основа поставена во претходната година, најмногу изразена во трговијата на мало со гориво, која падна за 20,9 проценти на годишно ниво.
Аналитичарите укажуваат дека во Србија реалната трговија на мало доживеа умерен пад од два процента на годишно ниво во 2023 година.
„Во овој период категоријата храна, пијалаци и тутун забележа пад од 2,9 процента на годишно ниво, додека непрехранбениот сегмент забележа поумерен пад од 0,9 проценти на годишно ниво. Сепак, во четвртиот квартал од 2023 година двете категории закрепнаа“, велат аналитичарите.
Тие посочуваат дека во Босна и Херцеговина реалната трговија на мало бележи двоцифрени стапки на раст веќе втора година по ред.
„Во 2023 година реалната трговија на мало се прошири за импресивни 14,1 проценти по силната 2022 година (+13,5 проценти на годишно ниво). Поточно, трговијата на мало во категоријата храна, пијалаци и тутун забележа значителен раст од 10,2 проценти на годишно ниво, кој имаше побавно темпо во последните месеци од 2023 година“, наведуваат аналитичарите.
Од нашиот аналитички тим додаваат дека во Македонија трговијата на мало доживува период на стагнација две последователни години.
„По минималниот раст во 2022 година (0,7 проценти), во 11-те месеци од 2023 година се забележува мал пад од 0,9 проценти на годишно ниво во вкупниот промет кај трговијата на мало. Прехранбениот сегмент забележа пад од 1,1 процент на годишно ниво во истиот период, но во последните месеци од 2023 година има закрепнување во однос на летното дно, додека непрехранбениот сектор забележа раст од 0,7 проценти“, велат аналитичарите.
Тие очекуваат реалната трговија на мало во регионот Адрија да доживее среден едноцифрен раст годинава.
„Во сегментот храна очекуваме продолжување на ниските едноцифрени бројки на раст, додека непрехранбениот сегмент е подготвен за закрепнување. Сепак, ниското расположение на потрошувачите, иако покажува знаци на закрепнување, може да го попречи побрзиот раст на трговијата на мало на краток рок“, велат аналитичарите.
Според нив, позитивното влијание од растот на реалните плати сугерира дека потрошувачите може да станат посклони кон големи купувања.
„Се очекува овој регион да го задржи статусот на една од областите со највисок економски раст во Европа, што би можело дополнително да го зајакне расположението на потрошувачите и да придонесе за раст на трговијата на мало“, објаснуваат аналитичарите.