.webp){kind=icon}
Бројни проблеми и недостатоци, идентификувани преку различни проекти, студии и плански документи се евидентни во областите на животната средина во Македонија, според последната публикација „Статистика на животната средина 2024“. По повод на 22 април -Денот на планетета Земја ги презентираме главните наоди презентирани во оваа публикација.
Државниот завод за статистика во публикацијата констатира дека меѓу главните недостатоци во оваа област се недостигот од регионални интегрирани системи за управување со комунален цврст отпад и системи за управување со посебни видови отпад, вклучувајќи го и опасниот отпад.
Потоа се наведуваат недоволната покриеност на населените места и општините со системи за собирање и третман на отпадни води (особено за агломерации со над 10.000 жители), како и загаденоста на воздухот со различен интензитет во различни делови на земјата. Се споменува и контаминираноста на почвата што резултира со производство на земјоделски производи со несоодветен квалитет од подрачјата со контаминираните почви, како и дека постои проблем во обезбедувањето соодветно управување со природното наследство.
„Со исклучок на националните паркови Пелистер, Маврово и Галичица, како и некои споменици на природата, за другите објекти на природата сèуште не се номинирани субјекти за управување. Воспоставувањето одржливо финансирање на заштитените подрачја претставува голем предизвик. Постапката за ревалоризација на заштитените подрачја и за валоризација на евидентираното природно наследство е во тек, така што не е завршен целосно процесот на воспоставување на националниот систем на заштитени подрачја во Република Северна Македонија“, се наведува во публикацијата.
Се додава дека посебен проблем што се однесува на сите медиуми на животната средина е и недоволно развиениот мониторинг-систем на животната средина, со акцент на отсуството на историски податоци врз чија основа би се утврдила точната состојба на медиумите и би се дејствувало во насока на нивно постапно ублажување и елиминирање.
„По донесувањето на најголемиот број закони и подзаконски акти, усогласени со законодавството на Европската Унија, останува потребата за континуирано зајакнување на капацитетите и обезбедување механизми за мониторинг и спроведување на законите, како на национално, така и на локално ниво“, пишува во публикацијата.
Статистичарите укажуваат дека не треба да се занемарат и капацитетите на останатите фактори, како отсуството на функционална поврзаност помеѓу локалното и националното ниво што е важно од аспект на надлежностите и задачите што ги презедоа единиците на локалната самоуправа.
„Отсуството на сеопфатни и сигурни податоци за загадувачките супстанции и загадувачите, отсуството на интегриран пристап во решавањето на проблемите со животната средина, особено во управувањето со водните ресурси и управувањето со отпадот, како и недостигот на капитални инвестиции за финансирање на инфраструктурата во овие области, дополнително ги забавуваат процесите за воспоставување ефикасен систем за заштита на животната средина во Република Северна Македонија“, се наведува во публикацијата.
