САД и „Гаспром“ се заинтересирани за заеднички проекти

Руски и европски претставници велат дека Соединетите Држави истражуваат начини за соработка со енергетскиот гигант „Гаспром“ на глобални проекти, чекор кон создавање поблиски врски со Кремљ додека траат обидите за посредување во мировниот договор за Украина.

Европските процени сугерираат дека имало прелиминарни контакти меѓу претставниците на САД и Русија за ова прашање, но не е јасно кој ги води разговорите или дали администрацијата на Трамп е директно вклучена, според луѓе запознаени со ова прашање. Белата куќа одби да коментира.

Дискусиите меѓу САД и Русија за можна соработка со „Гаспром“ се во рана фаза, велат изворите кои зборуваа под услов да останат.

Претседателот Владимир Путин во четвртокот алудираше на потенцијалната американско-руска енергетска соработка, велејќи им на новинарите дека тоа може да го отвори патот за обновување на снабдувањето со Европа.

„Доколку, на пример, САД и Русија се договорат за соработка во енергетскиот сектор, тогаш може да се обезбеди гасовод до Европа“, рече Путин на брифингот во Москва. „И тоа ќе биде од корист за Европа бидејќи ќе добие евтин руски гас“.

Европските фјучерси на гас паднаа за дури 4,5 отсто по неговите коментари.

Претседателот Доналд Трамп сугерираше дека САД се заинтересирани за идејата за соработка и покрај американските и европските санкции за рускиот енергетски сектор кои датираат од пред неколку години. Тие беа засилени по руската инвазија на Украина пред три години.

По разговорот со Путин минатиот месец, Трамп на социјалната мрежа Трут објави дека двајцата разговарале за енергијата меѓу другите прашања, вклучително и Украина, Блискиот Исток и вештачката интелигенција. Природните ресурси се исто така дел од разговорите со Киев, бидејќи Вашингтон ја поврзува работата за потенцијален прекин на огнот со Русија со договор за минерали со САД.

И покрај тоа, договорот меѓу САД и „Гаспром“ би бил голем пресврт за Трамп, кој за време на неговиот прв мандат ја критикуваше Европа за нејзината зависност од рускиот гас и ги надгледуваше напорите за масовно проширување на продажбата на американскиот течен природен гас во европските земји.

Трамп се закани дека ќе додаде уште повеќе санкции за Русија доколку таа не дојде на маса со Украина, велејќи во објавата на Трут минатата недела дека „силно размислува за големи банкарски санкции и тарифи за Русија додека не се постигне прекин на огнот и конечно мировно решение“.

Претходно оваа недела, САД обезбедија договор со Украина за 30-дневен прекин на огнот. Во своите коментари во четвртокот, Путин целосно не ја отфрли идејата, велејќи дека секој прекин на огнот треба да доведе до долгорочен мир.

Енергетските иницијативи на САД и „Гаспром“ би можеле да ги опфатат Европа и Азија и би можеле да се вклопат во пошироките напори на САД да ги ослабат врските на Русија со Кина и Иран, велат дел од изворите. Тоа, исто така, би било во согласност со желбата на Трамп за деловните можности што би можеле да произлезат од мировниот договор за ставање крај на војната во Украина, за која тој рече дека е врвен приоритет.

Државниот секретар Марко Рубио минатиот месец изјави дека Вашингтон сака да ги разводни врските меѓу Русија и Кина без да сее поделеност. Рубио предупреди дека поблиските односи меѓу нуклеарно вооружените соседи ќе претставуваат проблем за САД – доколку Москва стане „постојан помлад партнер“ на Пекинг.

Европските претставници велат дека се сомневаат дека администрацијата на Трамп ќе успее да направи раздор меѓу Русија и Кина, со оглед на тоа колку се зближиле двете земји по инвазијата на Украина. Тие додадоа дека многу од идеите на „Гаспром“ поврзани со енергијата сè уште се во фаза на шпекулации.

Одделно, руските претставници се согласија да и помогнат на администрацијата на Трамп да комуницира со Иран за одредени прашања, вклучително и нуклеарната програма на Исламската Република. Кина соопшти дека ќе биде домаќин на разговори со Иран и Русија во петок во Пекинг за нуклеарните активности на Исламската Република.

Северен тек

„Гаспром“ сака САД да помогнат во рестартирање на гасоводот „Северен тек“, кој минува под Балтичкото Море од Русија до германскиот брег, по диверзантскиот напад во 2022 година, изјавија две лица.

Русија испорачуваше гас за Европа преку „Северен тек“ пред инвазијата на Украина. Откако „Гаспром“ го намали и подоцна го запре протокот на почетокот на војната бидејќи еден дел од гасоводот беше оштетен во мистериозен напад.

Според извештаите на медиумите кон крајот на минатата година, американски бизнисмен сака да ја преземе швајцарската оперативна компанија која го контролира „Северен тек 2“, што ќе им даде на САД удел во проектот.

Путин во неколку наврати изјави дека неговата земја е подготвена да го врати протокот на гас кон Европа преку неоштетениот дел од „Северен тек 2“, но одлуката на крајот ќе падне на Германија, која ја поддржува Украина. Германија беше една од земјите најтешко погодени од прекинот на „Северен тек“, кој ги зголеми цените на гасот и доведе до трајно затворање на дел од индустријата во земјата.

Европската унија и администрацијата на Трамп разговараа за можноста компаниите од блокот да увезуваат повеќе ЛНГ од САД како начин за намалување на трговските тензии. Но, неколку земји од ЕУ ја оладија таа перспектива со оглед на неизвесноста околу пристапот на Трамп кон Украина и Европа – и секој договор со „Гаспром“ дополнително ќе ги влоши тие грижи.

Слаба точка на Европа е ЛНГ. И покрај повиците за санкции, Европа сè уште купува рекордни количества руски ЛНГ, главно од фабриката „Јамал“ управувана од „Новатек“. Тој факт истакнува колку е тешко за Европа да ги прекине врските со Русија, која се етаблира како клучен снабдувач на стоки на континентот во изминатата деценија.

„Гаспром“ би можел да им понуди на САД учество во проекти во регионот на Арктикот и офшор проекти како што е проектот за течен природен гас „Сахалин“ – доколку се укинат санкциите што ги ограничуваат странските инвестиции, велат изворите.

Администрацијата на Трамп досега дава различни пораки за руските санкции. Тој сигнализираше дека тие треба да останат на сила додека не се постигне мировен договор меѓу Русија и Украина, па дури и се закани со нови ограничувања доколку Москва не дојде на маса.

Сепак, САД ги спречија сојузниците на Групата седум да заостри неколку постоечки енергетски мерки. Европските претставници рекоа дека очекуваат администрацијата на Трамп да обезбеди исклучоци за некои инвестиции и трансакции доколку мировните преговори напредуваат.