Европската комисија во извештајот за 2023 година оценува дека во однос на регионалната соработка земјава одржува добри односи со другите земји од проширувањето и продолжила да се ангажира во регионалните иницијативи. Притоа, се додава дека постојните билатерални договори треба да се спроведуваат со добра волја од сите страни, вклучувајќи ги и Договорот од Преспа и Договорот за пријателство, добрососедство и соработка со Бугарија.
Во делот на односите со Бугарија во извештајот на ЕК се констатира дека во извештајниот период односите со Софија се фокусирале на чекори во процесот на преговори за пристапување на Македонија во ЕУ и на билатералните обврски од Договорот за пријателство и добрососедство. Во извештајот се набројуваат сите позитивни чекори што ги презеле двете земји за зајакнување на односите, но и негативни настани, кои, како што се наведува, довеле до одредено заострување. Притоа се заклучува дека се потребни дополнителни напори за промоција на атмосфера на дијалог и меѓусебно почитување.
Прочитајте повеќе: Нема напредок во делот на судството, оценува ЕК во извештајот за 2023 година
„Македонија формираше меѓуресорска работна група, со која претседава министерот за надворешни работи, за да го координира спроведувањето на мерките предвидени во протоколот. Беа создадени и тематски подгрупи за говор на омраза, рехабилитација на жртвите на репресијата од комунистичкиот период, спроведување на препораките усвоени од Мултидисциплинарната експертска комисија за историски и образовни прашања и заштита од дискриминација.
Мултидисциплинарната експертска комисија за историски и образовни прашања одржа неколку состаноци во текот на извештајниот период“, се истакнува меѓу другото во извештајот на ЕК.
Во него се наведува и дека во октомври 2022 година македонскиот претседател бил во официјална посета на Бугарија, а еден месец подоцна во официјална посета на бугарскиот главен град заминал и шефот на дипломатијата.
„Во октомври 2022 година, двајцата премиери ги започнаа градежните работи на железничкиот дел од коридорот 8 во Македонија, на церемонија на која присуствуваа повеќе министри од двете земји. Во декември 2022 година двајцата министри за надворешни работи го отворија билатералниот бизнис-форум во Скопје“.
Наедно, во документот се наведува и дека билатералните односи биле негативно погодени од изјавите дадени од поединечни политичари и од неколку инциденти, особено оние што се поврзани со бугарските културни клубови, со прослави на историски настани и историски личности, фудбалски настани и недозволување влез на граѓани, вклучувајќи и пратеници во Европскиот парламент.
„Надлежните власти во Македонија презедоа одредени чекори за да се справат со тие ситуации и, каде што е потребно, да воспостават одговорност, вклучувајќи и започнување истраги и изведување на одговорните за криминални дела пред лицето на правдата. Потребни се дополнителни напори за промовирање на атмосфера на дијалог и меѓусебно почитување“, препорачува ЕК во годинешниот извештај за напредокот на земјава.
Препораки се дадени и во однос на билатералните релации со Атина.
„Соработката со Грција се интензивира, особено во клучните области од заеднички интерес. Постигнат е напредок во спроведувањето на Договорот од Преспа и треба да продолжат понатамошните напори на тој план“, се наведува во извештајот.
Во него се додава дека Северна Македонија во однос на надворешните односи е умерено подготвена и достигнала добро ниво на подготовка за заедничката надворешна и безбедносна политика.