Босна и Херцеговина е една од ретките европски земји која е 100 отсто зависна од „Гаспром“ и рускиот гас. Турски тек ја снабдува Република Српска со гас од 1 јануари 2021 година, а Федерацијата Босна и Херцеговина од 1 април истата година.
И покрај директното противење на „БХ Гас“ (BH Gas) и „Енергоинвест“ (Energoinvest), договорот потпишан со унгарскиот ФГСЗ (FGSZ Natural Gas Transmission) врз основа на гаранциите на Владата на ФБиХ (за снабдување преку Украина, а не преку Турција) е прекршен, според документите и електронската пошта во кои „Блумберг Адрија“ имаше увид.
На 19 март 2020 година, премиерот на Федерацијата на БиХ, Фадил Новалиќ, потпиша писмо за гаранција до унгарската ФГСЗ, во кое се наведува дека транспортната рута Берегово - Кишкундорожма - Зворник ќе биде единствената рута за снабдување со природен гас за ФБиХ. (BloombergAdria)
Поради предвремено раскинување на договорот од „Енергоинвест“ и „БХ Гас“ за снабдување со гас преку Украина и точката Берегово, ФГСЗ покрена арбитражна постапка против Владата на ФБиХ, „Енергоинвест“ и „БХ Гас“ во 2021 година пред арбитражниот суд во Цирих. ФГСЗ врз основа на договорот бара отштета од 23 милиони американски долари.
По писмото за гаранција, премиерот на Федерацијата на БиХ, Фадил Новалиќ, на 16 април 2020 година потпиша писмо за согласност до унгарската ФГСЗ, со кое гарантира дека Владата на ФБиХ, „БХ Гас“ и „Енергоинвест“ нема да отстапуваат од изјавите дадени во тоа писмо. (BloombergAdria)
„Гаспром“ ја искористи својата доминантна позиција во Босна и Херцеговина, бидејќи БиХ увезува само руски гас, и го пренасочи поранешното снабдување на БиХ преку Украина, кон Турција.
Целата сторија на оваа тема може да ја прочитате на следниов линк.
Писмо за согласност потпишано меѓу „Енергоинвест“ и „БХ Гас“ на 18 мај 2020 година. Писмото е потпишано заради договор и гаранција дека ниту едно од двете јавни претпријатија нема да го раскине долгорочниот договор за транспорт на гас склучен со ФГСЗ. (BloombergAdria)
Писмо од актуелниот заменик главен извршен директор за извоз на гас во „Гаспром експорт“, Дмитриј Аверкин, упатено до директорката на „Енергоинвест“, Бисера Хаџијаљевиќ, на 24 декември 2020 година. Аверкин наведува дека „Гаспром“ нема можност да резервира капацитет низ транспортниот систем преку Украина. (BloombergAdria)
Допис од „Енергоинвест“, потпишано од директорката на „Енергоинвест“, Бисера Хаџијаљевиќ, адресирано до Аверкин. Хаџијаљевиќ истакнува дека е свесна оти некој од Србија и Република Српска изразил ставови дека Босна и Херцеговина сака да се приклучи на Турски тек, но дека тоа никогаш не било став на „Енергоинвест“ и на Владата на ФБиХ. (BloombergAdria)
.webp){kind=icon}
