.webp){kind=icon}
Јавното претпријатие „Водовод и канализација“-Скопје има искажани, но неплатени обврски кон државниот буџет за повеќе години, во износ од 185,54 милиони денари, или околу три милиони евра за надоместоци за користење и испуштање во води, се посочува во Ревизорскиот извештај на Државниот завод за ревизија (ДЗР) од извршената ревизија на финансиските извештаи на скопски „Водовод“ за 2021 година.
„Ревизорите со извршената ревизија утврдиле дека во периодот од 2017 до 2022 година количеството на произведената вода значително отстапува од количеството на фактурираната вода, односно процентот на нефактурираната вода се движи околу 60 отсто, што е двојно повисоко од нејзиното оптимално ниво предвидено со стратегијата за намалување на загубите на вода во водоснабдителниот систем на Град Скопје“, наведува ДЗР.
Со извршената ревизија, меѓу другото, е констатирано дека од вкупно 295.750 корисници на вода до денот на известувањето за ревизијата, ЈП „Водовод и канализација“-Скопје нема склучено договори за уредување на меѓусебните права и обврски со 89.634 корисници или со 30 проценти од нив. Најголемиот дел корисници со кои не е склучен договор или 97 отсто се од категоријата „домаќинство“, додека преостанатите три проценти се од категоријата „стопанство“.
Според ДЗР, тоа може да предизвика отежната наплата на извршените услуги и да претставува тешкотија за непречено остварување на правата и обврските на давателите и на корисниците на услугите.
Во извештајот е наведено дека земјиштата и градежните објекти претставуваат 83 проценти од вкупната вредност на материјални средства на претпријатието, при што се утврдени нерегулирани права на сопственост во Агенцијата за катастар на недвижности за земјиштето и дел од градежните објекти што во деловните книги се евидентирани со вредност од 100,729 милиони денари (околу 1,6 милион евра), неевидентирани објекти, неусогласена евиденција и евиденција без уредна документација, што влијае на параметрите при формирањето на цената на тарифите за водните услуги, која се формира во согласност со Методологијата за определување на тарифите за водна услуга и е одобрена од страна на Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги (РКЕ), врз основа на официјални податоци од сметководствената евиденција на „Водовод и канализација“.
„Ревизорите утврдиле дека извршениот попис на средствата и обврските на крајот на годината не е спроведен во целост и на начин уреден во согласност со правилникот за вршење попис. Исто така расходуваните средства по попис се отстранети од сметководствената евиденција, иако не се преземени натамошни мерки за нивно отуѓување или уништување“, информира ДЗР.
Покрај тоа, ревизорите констатирале и слабости во примената на Законот за јавни набавки, пред сè во делот на обезбедувањето конкуренција и еднаквиот третман на сите економски оператори учесници во спроведените постапки, како и на рационалното и ефикасно искористување на средствата во постапките за доделување договори за јавни набавки.
ДЗР посочува дека е потребно и преиспитување на донесената одлука за висината на тарифата што ја плаќа едно акционерско друштво во приватна сопственост за извршената услуга за снабдување со вода и реално определување на нејзината вредност.
Имено, според ревизорите, во периодот од 2016 година до извршувањето на ревизијата, цената за услугата за снабдување со вода за пиење за едно АД во приватна сопственост е значително пониска од цената на услугата за категоријата „стопанство“, поради што ЈП „Водовод и канализација“ – Скопје остварило за над 1,02 милијарда денари (околу 16,5 милиони евра) помалку приходи по основа на услугата за користење вода, а со тоа искажало помал ДДВ за 100,883 милиони денари (околу 1,6 милион евра) и помал надоместок за користење води за 22,705 милиони денари (околу 368.000 евра), што претставува приход на државниот буџет.
Ревизорите констатирале дека е потребна и детална анализа на побарувањата од купувачите и на обврските кон доставувачите, кои бележат постојан тренд на зголемување во периодот од 2018 година до денот на вршењето на ревизијата, што може неповолно да влијае на ликвидност на претпријатието во идниот период.
Од спроведената анализа е констатирано дека во периодот од 2017 до 2021 година, трошоците за ангажирани адвокати, нотари и извршители за подготвување нотарски платни налози за заостанати долгови изнесуваат 492,533 милиони денари или приближно осум милиони евра, а за судски трошоци се издвоени 23,496 милиони денари (околу 380 илјади евра). Во 2021 година овие трошоци изнесуваат вкупно 116,021 милиони денари или 1,9 милион евра за 72.331 постапка, а наплатените побарувања во истата година изнесуваат 94,704 милиони денари или околу 1,5 милион евра.
„Причината за особено високите износи на трошоци за ангажирање нотари и адвокати произлегува од членот 68 од Законот за нотаријатот, со кој меѓу другото е пропишано дека за парично побарување за вода и смет во вкупен износ над 6.000 денари, предлогот за издавање решение за нотарски платен налог задолжително го составува адвокат и мора да содржи адвокатски печат и потпис“, се додава во извештајот.
Како што посочува ДЗР, со извршената ревизија, ревизорите изразиле неповолно мислење за реалноста и објективноста на финансиските извештаи за 2021 година и мислење со резерва за усогласеноста со законската регулатива, упатствата и воспоставените политики.
