ДЗР: Неизвесна изградбата на автопатот Кичево-Охрид до 2023

Државниот завод за ревизија утврдил дека постои голема неизвесност во однос на преземената обврски од последниот анекс на договорот за изградба на автопатот Кичево-Охрид, што би можело да доведе до повторно пролонгирање на рокот за изградба. Оттаму потенцират дека станува збор за градба на aвтопат во должина од 57 км по застарени проекти кои не ја отсликуваат реалната состојба на терен, кои не се изработени од проектанти со меѓународно искуство.

„Отсуството на контрола и надзор во фазата на проектирање, отсуството на тендерска постапка за утврдување на цените за градбата, некоординирано дејствување на институциите во постапката за одобрување на инфраструктурни проекти и постапките за експропријација, комплексна правна рамка за измени во тек на градба, непостоење на мониторинг и надзор на имплементацијата на проектот имаа за ефект пролонгирање на рокот за завршување на проектот од првичниот рок на 04.05.2018 година. Рокот крајно е ревидиран со 31.12.2023 година со голема неизвесност за остварување на овој рок и дополнителни трошоци кои ќе се создадат до завршување на проектот“, се вели во ревизорскиот извештај.

Од ДЗР информираат дека прогнозирани се дополнителни и непредвидени работи во износ од 312 милиони евра, а вредноста на тунелот Пресека е зголемена за 254 проценти, на 111 милиони евра што укажува на недобро проектирање.

„Не е дизајниран систем за контрола и одобрување на дополнителни и непредвидени работи. Исто така финансирање на проекти со договорите за заем, а непридржувањето на динамиката на градбата поради не создадени услови има дополнителен ефект во зголемување на вредноста на инвестицијата по основ на трошоци по договор за заем за камати и провизија во износ од 39 милиони долари за изградбата на автопат А2 Кичево-Охрид“, укажуваат од ДЗР.

Ревизорите потенцираат дека поради ваквата состојба постои голема неизвесност за отштетни побарувања, зголемување на трошоците на договорот за заем поради застој во изградбата за камати кои се плаќаат на повлечените средства и провизија на неповлечените средства.

„Ревизијата обрнува внимание дека за имплементација на овој проект како и за економично користење на средствата потребно е координирано дејствување на повеќе државни институции со цел исполнување на обврските од страна ЈП за државни патишта во улога на инвеститор. Исто така доколку не се исполнат обврските по договорот, постои ризик од спор кое е ризик од големи финансиски штети“, се вели во извештајот.

Застој и бавна динамика кај стратешките проекти

Постои застој и бавна динамика на реализацијата на стратешките инфраструктурни проекти, a трошоците за проектите се зголемени поради повисока цена на чинење на изградбата од првично планираната, како и поради споредни трошоци, констатира Државниот завод за ревизија изврши по ревизијата на успешност на тема “Задолжување на субјектите од јавниот сектор, степен на искористеност на кредитите и заемите и платени и створени трошоци “ со цел да даде одговор на прашањето: Дали јавните инвестиции кои се финансираат со средства од заеми се реализираат на ефикасен и економичен начин?”.

Ревизорите заклучиле дека во управувањето со јавни инвестиции отсуствува системска правна рамка, постапки и процедури, надлежни институции и дефинирани индикатори за систем за мониторинг и надзор на спроведувањето на јавните инвестиции што придонесува за ненавремено преземање на корективни мерки.

„Главните проекти се следат на децентрализиран начин за кои не постоисеопфатна слика за напредокот во имплементацијата. Регулативата од областа на градење во целост не придонесува за ефикасна имплементација на проектите по меѓународни FIDIC услови за градба. Склучените договори за изградба според меѓународните FIDIC условите, предизвикуваат дополнителни трошоци и ризици од дополнителни побарувања од изведувачот и ризик од раскинување на договорите и меѓународна арбитража. Кај проектите има отстапувањата на градбата од основниот проект и се признаени дополнителни и непредвидени работи во текот на градбата (варијации)“, потенцираат од ДЗР.

Оттаму додаваат дека со нерешена експропријација издадени се одобренија за градба за линиски инфраструктурни проекти регулирано во Законот за градење.

„Комплексната постапка за утврдување на надоместокот за експропријација, како и постапката за одобрување на проекти за инфраструктура влијаат на степенот на реализација – бавна динамика и застој на проектите . Со ревизијата опфатени се проекти за кои се создадени трошоци во износ од 58 милиони евра кои се однесуваат на еднократна провизија, камата за повлечени средства и провизија за неповлечени средства“, соопшти ДЗР.

Ревизорите утврдија дека кај субјектите кои се надлежни за реализација на проектите, проектната документација не е резултат на системски, технички, економски и финансиски анализи.

„Имено, склучени се договори за изградба во износ од 12.856.639.000 денари , чија вредноста е зголемена на 15.354.883.000 денари поради признавање на дополнителни и непредвидени работи. Со анализа на приходите на ЈП за државни патишта утврдивме дека приходите се помали од вредноста на вкупните инвестиции на годишно ниво, освен за 2020 и 2021 година, што предизвикува неизвесност во реализацијата на инвестициите во патната инфраструктура“, информираат од ДЗР

Според заводот, бавната динамика на реализација на проектите се должи на слабости во техничките решенија како дел од проектната документација, раскинување на договори со изведувачи од различни причини, покренување на постапка за меѓународна арбитража, административни пречки за започнување на експропријацијата, комплексна правна рамка со повеќе вклучени институции за утврдување на надоместокот за експропријација која го блокира ефикасното решавање на експропријација.

„Исто така, со ревизијата се констатира дека финансиското работење на ЈП ЖРСМ Инфраструктура со загуба и недостиг на финансиски средства во подолг период, негативно влијае врз навремената реализација на стратешките проекти и сервисирање на долгот по договорите за заем. Проектите на ЈП ЖРСМ Инфраструктура се отпочнати во периодот 2012-2014 година и истите се во застој, не се довршени, а од 2018-2019 година степенот на реализација во просек е само 1 процент на месечно ниво и во 2019 и 2020 година договорите за Коридор X и VIII сe раскинати. Во период на вршење на ревизијата во тек беа евалуации за избор на нови изведувачи за Коридор X и VIII“, велат од ДЗР.

Под прашалник Клиничкиот центар во Штип

Оттаму додаваат дека поради бавната динамика на реализација на проектот, измените во проектната документација, откажување на кредиторот од договорот за заем и понатамошно финансирање на проектот, постои неизвесност за завршување на проектот за изградбата на Регионалниот клинички центар Штип .

„Оваа состојба ги усложнува понатамошните постапки за продолжување и реализација на проектот од страна на Владата на РСМ и надлежните институции, со ризици од зголемена цена на проектот, дополнителни трошоци и ефикасно управување со проектите“, соопшти ДЗР.

Со цел надминување на наведените состојби, ефекти и резултати, во ревизорскиот извештај дадени се препораки во функција на подобрување и унапредување на целокупниот процес на управување со јавните инвестиции.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар