„Падот се должи на „Дипсик“ (DeepSeek), големо-јазичен модел со отворен код (LLM) кој беше објавен пред околу два месеци“, го објаснува аналитичарот на „Сензел Капитал“ (Senzal Capital), Михаило Ѓурѓевиќ вчерашниот потрес на берзите предизвикан од падот на акциите на технолошките компании. Минатата недела, „Дипсик“објави нов модел кој го надминува „Опен еј-ај“ според бројни метрики.
„‚Дипсик‘ е многу поевтин, според некои проценки чини и до 95 проценти помалку. Затоа, овој развој на настаните покренува сериозни прашања за оправданоста на огромните инвестиции на големите технолошки компании во областа на вештачката интелигенција (AI), кои вкупно изнесуваат неколку стотици милијарди долари“, вели Ѓурѓевиќ.
Доколку предностите на „Дипсик“, како што се неговата пристапност и исплатливост, се потврдат во поголем обем, аналитичарот верува дека пазарот би можел „да ги преиспита вреднувањата и инвестициите на главните играчи во овој сектор“. Тој додава дека пазарите реагираат врз основа на достапните информации и во исчекување на иднината: „Пазарите не сакаат неизвесност, а ‚Дипсик‘ го предизвика токму тоа, поради што го имаме овој пад“.
Прочитај повеќе
„Дипсик“: Сè што треба да знаете на едно место
Кодот на „Дипсик“ е отворен, што значи дека теоретски секој може да го присвои и да го дополни по сопствена желба.
28.01.2025
Пазарите во црвено: Што се крие зад потресот на берзите?
„Дипсик“ ја доведе во прашање оправданоста за високите вреднувања на компаниите кои произведуваат опрема за центри за податоци поврзани со вештачката интелигенција.
27.01.2025
САД го ограничуваат увозот на чипови од „Енвидија“ за Македонија
Регионот се соочува со ограничувања за пристап до напредни чипови со вештачка интелигенција поради новите правила за извоз на САД.
17.01.2025
„Енвидија“ откри амбициозна визија за новиот свет
Втората највреднa компанија во светот на саемот за технологија и електроника ЦЕС во Лас Вегас, претстави многу новитети.
08.01.2025
Дали се очекува уште поголем пад? „Би рекол дека ова се само голема врева и шпекулации. Не верувам дека ќе дојде до голема корекција доколку не дојдеме до некои поконкретни наоди и посериозен колапс на инвестициската теза“, одговара тој.
Можност за заработка?
Аналитичарот на „Блумберг Адрија“, Михаел Блажековиќ, вели дека американскиот технолошки сектор е преценет со месеци и дека „ние остануваме ‚неутрални‘ за целиот сектор за 2025 година“. Тој смета дека вчерашниот студен туш е добро ресетирање и отрезнување за технолошкиот сектор: „Покрај стравот од нов играч, причината за драстичниот пад на Nasdaq е и профитот - сите во технолошкиот сектор веќе направија многу пари и сега делумно го оставаат“.
Тој истакнува дека нестабилноста на пазарот скокнала за повеќе од 40 проценти за само еден ден (мерено со VIX) поради новиот концепт на вештачка интелигенција: „Инвеститорите со месеци бараат причина да излезат од технолошкиот сектор и сега одеднаш се случи ова“. Соодносот цена/заработка (P/E) на Nasdaq е повеќе од 33x, највисок од 2021 година: „Многу ‚добри‘ работи се кажани за технолошкиот сектор, а денешниот настан покажа дека не е сè толку розово во технолошкиот сектор“.
Блажековиќ очекува смирување на берзата до крајот на неделата, што може да биде краткорочна можност за репозиционирање, особено за поединечни акции како АСМЛ, кои паднаа за 14 отсто.
„Победник на денот беа обврзниците, на кои инвеститорите се собраа откако сфатија дека компаниите со драстично помал буџет можат да придонесат за револуцијата на вештачката интелигенција. Останува прашањето каде ќе завршат милијардите долари инвестирани во вештачка интелигенција од мејнстрим компании како „Енвидија“. Дали ќе бидат залудно потрошени пари или ќе се развие нешто револуционерно што повторно ќе ја поттикне американската технологија нагоре“, додаде тој.
Кина како зрел конкурент на Америка
Кајл Рода, сениор пазарен аналитичар на „Капитал“ (Capital.com), изјави за „Блумберг“: „Трката во вооружување во технологијата зеде интересен пресврт, бидејќи Кина одеднаш се појавува како многу зрел конкурент“.
Случајот „Дипсик“ е потсетник дека не треба да ја земаме здраво за готово доминацијата на вештачката интелигенција, рече Чару Чанана, главен инвестициски стратег во „Саксо маркетс“ (Saxo Markets). „Појавата на кинеската компанија ‚Дипсик‘ покажува дека конкуренцијата се интензивира, и иако таа можеби не претставува голема закана сега, идните конкуренти ќе се развиваат побрзо и побрзо ќе ги предизвикуваат етаблираните компании“, рече Чанана.
Како го завршија вчерашниот ден индексите и акциите?
Фјучерсите за технолошкиот индекс Nasdaq 100 вчера наутро паднаа за повеќе од 5 отсто, покажаа податоците на „Блумберг“, што е најголем дневен пад од август. Фјучерсите за поширокиот индекс S&P 500 исто така покажаа пад од 2,3 отсто.
По отворањето на берзите, работите се чинеше дека се малку подобри: индексот Nasdaq беше нешто помалку од три отсто под почетната точка, додека американскиот S&P 500 се лизна за 1,76 отсто. До крајот на трговскиот ден, индексот Nasdaq веќе изгуби добри три отсто (-3,07 отсто), додека S&P 500 закрепна дел од загубите и застана на -1,46 отсто.
Загубите на индексот Nasdaq дополнително се надополнија со акциите на „Енвидија“, кои продолжија да губат вредност во текот на денот: на крајот на денот, таа се промени со намалување од речиси 17 проценти. Паднаа и акциите на „Мајкрософт“, кои загубија 2,14 отсто, додека акциите на АМД паднаа повеќе од шест отсто.