Комеморативен собир во Нови Сад по повод годишнината од падот на настрешницата на железничката станица

Се наврши една година од уривањето на настрешницата на железничката станица во Нови Сад, при што загинаа 16 лица, а едно лице беше тешко повредено. Владата на Србија ја прогласи сабота за Ден на жалост, а голем комеморативен собир, по иницијатива на студентите, ќе се одржи на местото на трагедијата.

Во Саборниот храм во Нови Сад, во сабота, митрополитот бачки Иринеј и епископот мохачки Дамаскин отслужија парастос за загинатите во падот на настрешницата, како и за сите починати православни христијани по повод Задушница. Исто така, во Белград, српскиот патријарх Порфириј ќе отслужи годишен парастос во Храмот Свети Сава од 11 часот, на кој присуствува и претседателот на Србија, Александар Вучиќ.

Граѓаните од рано утро го посетуваат местото на несреќата

Голем број граѓани од рано утрово доаѓаа на железничката станица во Нови Сад и оддаваа почит на загинатите во падот на настрешницата, пренесе агенцијата Бета.

Beta/AP Photo/Armin Durgut

Како што извести агенцијата околу 9:30 часот, граѓаните во тишина и со солзи во очите носеа цвеќе и палеа свеќи, додека пред станицата се монтираше бина за потребите на комеморативниот собир, кој започнува во 11:30 часот.

Инаку, речиси целиот Нови Сад остана без вода околу 10 часот, а од Јавното комунално претпријатие „Водовод и канализација“ соопштија дека тоа се случило поради прекин на струја во фабриката за вода. „Екипи од Електропривреда на Србија (EПС) се на терен и работат на отстранување на дефектот. Се надеваме дека проблемот ќе биде брзо решен“, соопштија од претпријатието.

Како се одбележува годишнината од падот на настрешницата

На собирот во Нови Сад повикаа студентите кои се во блокада на факултетите, тие соопштија дека годишнината ќе ја одбележат на мирен, достоинствен начин, без насилство, обележја и врева.

Собирањето е закажано пред железничката станица, при што организаторите објавија распоред на дел од програмата според кој академците и граѓаните во 10:30 часот тргнуваат од своите локации на протест. Претходно беа објавени и 16 локации од кои се тргнува.

Соопштено е дека планот е пред новосадската станица, со почеток во 11:52 часот, да се оддаде почит на жртвите од падот на настрешницата, а по оддавањето на почит е најавено полагање венци за загинатите.

За 13:30 часот е најавена главната програма, за 15:30 емитување на серијалот „Пресвртница“, за 16:30 е најавена прошетка до кејот и изложба, за 18:30 програма на кејот и за 19:52 уште едно оддавање почит на настраданите.

Организаторите на собирот изјавија дека очекуваат овој да биде еден од најголемите во историјата на градот, поголем дури и од собирот на 5 ноември минатата година кога во Нови Сад се собраа околу 30.000 луѓе.

На собирот во Нови Сад претходните денови пеш тргнаа повеќе колони студенти и граѓани од Нови Пазар, Суботица, Чачак, Белград и други градови низ Србија.

Повторно потврдена обвинителна одлука на Вишото јавно обвинителство во Белград

Во меѓувреме, со одлука на Вишиот суд во Белград повторно е потврдена обвинителната одлука на Посебното одделение за борба против корупција на Вишото јавно обвинителство во Белград, поднесена против менаџерот на „Инфраструктура на железници на Србија“ и двајца членови на Комисијата за технички преглед на железничката станица во Нови Сад. Судот, според информациите на Танјуг, во петокот во постапка по налог на Апелациониот суд, донесе првостепено решение со кое ја потврди оваа обвинителна одлука.

Обвинението ги товари Слободанка К., менаџер за развој на инвестиции во АД „Инфраструктура на железницата на Србија“ со седиште во Белград, претседателот на Комисијата за технички преглед Милутин С. и членката на таа комисија Билјана К., во врска со извршување на неколку кривични дела со коруптивни елементи, кои довеле до падот на настрешницата.

Обвинението против нив е поднесено поради основано сомнение дека нивните пропусти придонеле и се во причинско-последична врска со споменатата трагедија, бидејќи, доколку постапувале совесно и ја извршиле должноста за вонреден преглед, како и контрола на исполнетоста на условите за време на пробниот период, тогаш визуелно би можеле да ги забележат знаците на пукање и зголемена деформација на настрешницата во деновите пред нејзиното уривање.

Слободанка К. е обвинета за кривично дело злоупотреба на службена положба и кривично дело тешко дело против јавната безбедност. Милутин С. и Билјана К. се обвинети за кривично дело несовесна работа во служба и кривично дело тешко дело против јавната безбедност.

Жртви на трагедијата

Да потсетиме, точно во 11 часот и 52 минути, пред една година, се урна бетонската настрешница на реконструираната станица и на самото место загинаа 14 лица.

Животот го загубија: Сара Фириќ (2018), Валентина Фириќ (2014), Ѓорѓе Фириќ (1971), Милица Адамовиќ (2008), Немања Комар (2007), Анѓела Руман (2004), Милош Милосављевиќ (2003), Стефан Хрка (1997), Сања Ќириќ Арбутина (1989), Васко Саздовски (1979), Горанка Раца (1966), Вукашин Раковиќ (1955), Милева Карановиќ (1948) и Ѓуро Швонја (1947).

Потоа, 16 дена подоцна, Ања Радоњиќ ја загуби битката во болница, а четири месеци по несреќата Вукашин Црнчевиќ им подлегна на повредите и стана 16-та жртва на оваа трагедија.

Теодора Мартинко, која беше тешко повредена при падот на настрешницата, сè уште е на лекување во Клиничкиот центар на Војводина.

Студентски блокади и протести

По минатогодишната несреќа следуваа протести, секојдневно оддавање почит на настраданите и студентски блокади и акции низ целата земја, со кои се бара одговорност за падот на настрешницата и загинувањето на луѓето. Повеќе месеци беа блокирани над 60 факултети на пет државни универзитети, неколку ректорски канцеларии и повеќе десетици средни училишта.

Beta/Miloš Miškov

Студентските блокади започнаа на Факултетот за драмски уметности (ФДУ) во Белград, поради нападот врз студенти и професори на ФДУ за време на акцијата одржана четири дена претходно, со која беше оддадена почит на настраданите.

Осомничени двајца министри

Вишото јавно обвинителство во Нови Сад повторно, средината на септември, поднесе обвинение против 13 лица поради падот на настрешницата на железничката станица во Нови Сад и му предложи на судот да им одреди притвор. Со обвинението им се става на товар извршување на кривично дело – тешко дело против јавната безбедност. Меѓу обвинетите е и поранешниот министер за градежништво, сообраќај и инфраструктура, Горан Весиќ.

Сепак, Вишиот суд во Нови Сад го одби предлогот на обвинителството за притвор, и обвинетите се наоѓаат во домашен притвор.

Покрај постапката во Нови Сад, во Белград се водат уште две постапки. Едната е поради споменатото сомнение за корупција. На почетокот на август беа уапсени единаесет лица. Меѓу нив е и Томислав Момировиќ, поранешен министер за градежништво, сообраќај и инфраструктура во времето на реконструкцијата на железничката станица во Нови Сад. Со таа постапка е опфатен и Весиќ, кој, да потсетиме, беше министер за градежништво, сообраќај и инфраструктура од октомври 2022 до ноември 2024 година.