Цементарницата во Кисела Вода годинава одбележи 70 години постоење. Во педесеттите години на минатиот век се родила идејата за искористување на изобилството лапорец во околината на Скопје, што е тесно поврзано со забрзаната индустријализација на земјата.
Тогашната фабрика „Усје“ работи без прекин до денес, а во 1998 година започнува заедничката приказна со грчкиот гигант „Титан“ – компанија што има 120-годишна историја, над 6.000 вработени и операции на сите континенти, освен во Австралија. „Титан“ има 15 фабрики во 13 земји и вкупно 264 единици со различни операции низ целиот свет. Во регионот работи речиси во сите земји.
Титан Усје АД
Иднината на компанијата ја обликуваат два императиви - дигитализација и декарбонизација. За постигнување на целите се неопходни промена на моделот на работа, промена на менталитетот, внесување иновации што ќе придонесат за градење нови односи меѓу луѓето и машините, вели во разговор за „Блумберг Адрија“ главниот извршен директор на компанијата Константинос Николаоу.
Прочитај повеќе
Новиот хит ресторан во Дубаи го управува готвач со вештачка интелигенција
Вистинската разлика можеби веќе нема да биде во усвојувањето на најновата технологија во угостителството, туку тоа дека „луксузот на иднината ќе биде човечкиот допир“.
18.11.2025
Водоводџиите, фризерите, молерите остануваат човечки професии: До кога во Македонија?
Најотпорни на вештачката интелигенција и автоматизацијата се професиите што вклучуваат физички труд во непредвидливи средини и директна работа со луѓе.
19.11.2025
Агенти со вештачка интелигенција што ги разбираат јазиците од регионот може да работат за вас
Целосно интегрирани во интерните системи на компаниите, ВИ-агентите на компанијата „Вондерфул“ веќе обработуваат десетици илјади сложени интеракции дневно, од решавање поплаки за сметки до закажување термини, а во над 80 отсто од случаите човечка интервенција не е ни потребна...
12.11.2025
Ефтимов: Македонија има квалитетен кадар за ВИ, а „Везилка“ ќе ја намали технолошката зависност
„Везилка“ ќе овозможи научната заедница од регионот да користи европска инфраструктура од највисоко ниво, со што се засилуваат регионалната интеграција и учество во европскиот ВИ-екосистем.
14.11.2025
Во „Титан Усје“ овие промени веќе се почнати. Компанијата креираше сопствени алатки што овозможуваат поголема ефикасност во производството, помало количество потрошена енергија и побезбедни вработени. Со тоа се урива митот дека вештачката интелигенција (ВИ) не се поврзува со тешката индустрија.
Титан Усје АД
„Вештачката интелигенција главно ја користиме во производството за оптимизација на процесот. Имаме алатки за да имаме подобра предвидливост – тие примаат сигнали од фабриката. Поставени се 3.000 сензори што ни даваат околу 5.000 сигнали во секоја секунда. Тие сигнали се анализираат со помош на ВИ и на тој начин се врши оптимизација на процесот на производство, на ефикасноста на опремата, и на крајот добиваме производи со подобар квалитет. Штедиме енергија и на тој начин придонесуваме и за декарбонизација затоа што користиме помалку горива и енергија“, вели Николаоу.
Вештачката интелигенција помага сигналите што се добиваат од сензорите да се поврзат со историските податоци и со тоа може да се превиди дали може да дојде до дефект кај опремата. На тој начин се добива предупредување многу пред да дојде до проблемот.
Титан Усје АД
„Тоа ни помага на тој начин што добиваме сигнал за да можеме да се подготвиме. Одржувањето на опремата е поскапо ако треба да се прави надвор од планираното. На овој начин ние имаме можност постојано да имаме доволно резервни делови, без претерување, но и без да имаме недостиг. Ова е голема бенефиција за нашите трошоци од една страна, а од друга страна во можност сме поефикасно да го водиме производството“, објаснува тој.
Целиот вредносен систем е дигитализиран, вели Дејан Величковски, менаџер за дигитализација, ИТ-инфраструктура и безбедност.
„Материјалот го добиваме од рудници што се наоѓаат надвор од градот, од Говрлево и од Спанчево, затоа на ниво на групација креиравме модел што ни овозможува увид во процесот од ископување до испорака. Секогаш знаеме колку е ископано, колку камиони треба да пристигнат, колку материјал има во нив. Тоа ни овозможува да се подготвиме за истовар и за сместување на стоката. Целиот процес е автоматизиран, во моментот кога возачот ќе се идентификува на влезот, знаеме сѐ за таа испорака. На истиот начин сме синхронизирани и со доставувачите од Грција“, ни објасни Величковски.
Внатре во погонот исто така сѐ е дигитализирано, се мониторира целиот процес, ВИ ги анализира сите податоци и дава предвидувања, ги оптимизира предвидувањата преку проверка дали сѐ функционира како што треба, ги анализира историските податоци и со тоа проверува какво е влијанието врз опремата и самиот производ. Целиот процес оди постепено, со што не се дозволува нешто да излезе од контрола, сѐ се одвива во границите на системот, со тоа помала е потрошувачката на струја, а се продолжува и животот на опремата.
Вештачката интелигенција влијае на вработените на тој начин што ги менува нивните вештини, ги менува работните места, а не луѓето. Конкретно, „Титан Усје“ годинава има 70 нови вработувања. Николаоу вели дека дигитализацијата бара да се спои искуството на повозрасните вработени со новите вештини на помладите работници и отвора работни места што порано не постоеле.
„Сега може да се заштеди време, но и луѓето што претходно работеле некои тривијални работи, сега може да бидат ангажирани за други активности. Имаме робот, на пример, што ја проверува опремата, дронови ги проверуваат местата каде што се чуваат материјалите и ги мерат количествата што се на располагање. На тој начин нема ризик ни за здравјето на работниците, а работата се врши поефикасно, за пократко време, што влијае на намалување на трошоците“, вели тој.
Вештачката интелигенција го менува начинот на кој се води бизнисот. Освен во процесот на производство, во машините, полека наоѓа примена и во сите други сегменти, како сметководството, планирањето на буџетите...
„Во денешно време комуникацијата е најважна, почнувајќи од размената на мејлови – употребата на ВИ, во случајов Копилот на ‘Мајкрософт’, ни помага при креирањето мејлови, ни го менаџира календарот, ни дава резиме од долгите состаноци, ги анализира понудите и ние треба само да ја одбереме најдобрата. Секако дека треба сѐ да се провери, но тоа е многу помалку работа“, завршува Николаоу.