.webp){kind=icon}
Филмот „Волкот од Волстрит“ (анг. Wolf of Wall Street) од 2013 година, во кој Леонардо ди Каприо го игра Џордан Белфорт, екстравагантен берзански брокер што станува криминалец, доби култен статус на интернет-форумите. Илјадници мемиња и клипови циркулираат на сајтови како „Дискорд“ (Discord) и „Редит“ (Reddit), а безброј сувенири базирани на филмот (постери, маски за мобилни телефони, дуксери) се продаваат на „Ибеј“ (eBay), „Етси“ (Etsy) и „Редбабл“ (Redbubble). Меѓутоа, продуцентската куќа што ги поседува правата на филмот, „Ред гранит пикчрс“ (Red Granite Pictures), не добива ниту цент од профитот. Затоа, „Ред гранит“ одлучи да продава т.н. незаменливи токени (НФТ) за да заработи од обожавателите и да спречи нелегална дистрибуција. „На овој начин можеме да ја заштитиме интелектуалната сопственост над филмот“, вели Ренди Херман, финансиски директор на студиото.
Bloomberg Businessweek Adria
Со почетна цена од 100 долари (90 евра), велат од компанијата, обожавателите ќе имаат можност да поседуваат колекционерски НФТ базирани на сцените од блокбастерот на Мартин Скорсезе, кој во кината заработи повеќе од 400 милиони долари (360 милиони евра). Клиентите ќе се приклучат на онлајн заедница каде што ќе можат да купат предмети како што се реквизити и костими и да слушаат кавери на песни од саундтракот на филмот. На 10 април, судот на Флорида издаде прелиминарна забрана во корист на „Ред гранит“, со која се забранува продажба на производи за која се смета дека ја прекршуваат повеќе од 150 веб-страници, а компанијата работи со адвокати за отстранување на пиратските верзии на филмот.
Луѓето што ќе се приклучат на онлајн заедницата (компанијата проценува дека ќе има десетици илјади) ќе можат да гласаат за или против теми и приказни од обожаватели, кои потоа би можеле да послужат како шаблони за евентуални продолженија или спиноф-филмови. „Ред гранит“ планира настани како што се тематски забави инспирирани од „Волкот од Волстрит“ и дигитални уметнички дела засновани на фрази од филмот што „финфлуенсерите“ на социјалните мрежи Тикток (TikTok) и Јутјуб (YouTube) ги повторуваат стотици пати на ден. „Можеме да ги трансформираме обожавателите во застапници и амбасадори, со цел авторските права и филмската франшиза да почнат да личат на бренд“, објаснува Хирам Васкез, основач на веб-страницата за тргување со дигитални токени „Лала“ (Lala), која соработува со „Ред гранит“. „Оваа заедница ќе биде како програма за лојалност.
Bloomberg Businessweek Adria
Иако цените на НФТ паднаа, а пазарот на криптовалути изгуби околу две третини од вредноста во однос на врвот минатата година, кога вредеше три билиони долари (2,7 билиони евра), Холивуд ги разгледува дигиталните токени како начин за борба против пиратеријата и зголемување на приходот. Компанијата „Ворнер брос“ (Warner Bros. Pictures) претстави колекција на НФТ на тема „Господарот на прстените“ (The Lord of the Rings). „Парамаунт пикчрс“ (Paramount Pictures) го направи истото тоа за франшизите „Ѕвездени патеки“ (Star Trek) и „Топ ган“ (Top Gun), како и за цртаните филмови на „Никелодион“ (Nickelodeon), додека „Дримворск анимејшн“ (DreamWorks Animation) продаваше токени со слики од ликовите од филмовите „Тролови“ (Trolls). Извршниот директор на „Волт Дизни“ (Walt Disney), Боб Ајгер, предвидува дека обожавателите ќе купат аватари од Мики Маус и ќе ги приспособат во колекционерски дигитални предмети. „Кога зборуваме за авторските права и заштитните знаци што ги има 'Дизни', можностите за создавање НФТ се бесконечни“, рече Ајгер во гостувањето во поткастот на новинарката Кара Свишер.
Сепак, замислата за совршени дигитални токени е оцрнета со наводите за измама. Истражувачот за блокчејн, друштвото „Елиптик ентерпрајзес“ (Elliptic Enterprises) вели дека минатата година биле украдени НФТ во вредност од над 100 милиони долари (90 милиони евра) , додека „Опен си“ (OpenSea), страница за тргување НФТ, со понуда во вкупна вредност од 13 милијарди долари (11,8 милијарди евра), е извалкана со обвинувања за кражби и инсајдерска трговија. Сето ова потсетува на заплетот на филмот „Волкот од Волсрит“, кој раскажува за вистинскиот успех на Џордан Белфорт и неговата тактика „напумпај, па откачи“ (pump and dump), но и за колапсот што следуваше.
И продукцијата на филмот доживеа финансиска драма поради поврзаноста на компанијата „Ред гранит“ со малезискиот фонд 1МДБ (1MDB), од кој пребеганиот бизнисмен Џо Лоу и други заговорници украдоа повеќе од 4,5 милијарди долари (4,1 милијарди евра). Риза Азиз, кој го основал друштвото „Ред гранит“ во 2010 година, е посинок на Наџиб Разак, поранешниот малезиски премиер, кој отслужува 12-годишна затворска казна за неговата вмешаност во грабежот на 1МДБ.
Американската влада тврди дека Азиз го финансирал филмот со пари украдени од 1МДБ. Во судскиот случај од 2016 година, Министерството за правда на САД презентираше банкарски трансакции што докажуваат дека Лоу префрлил стотици милиони долари од сметката на фондот 1МДБ на сметката на компанијата „Ред гранит“ за продукцијата на филмот, како и за купување луксузни недвижности во Лондон, Њујорк и Беверли Хилс во Калифорнија, од кои сите се на името на Азиз. Во 2018 година, компанијата „Ред гранит“ постигна спогодба во износ од 60 милиони долари (54 милиони евра) без да ја признае вината, но Азиз сè уште го чека судењето следната година поради тужбата што 1МДБ ја поднесе во Малезија против него и неговата продукциска фирма. Азиз и Лоу тврдат дека се невини.
„Ред гранит“ очекува да оствари профит од НФТ-планот, но финансискиот директор Херман вели дека ја гледа онлајн заедницата повеќе како маркетинг-можност. Добивката од продажбата на НФТ, компанијата ќе ја донира во добротворни организации што се залагаат за реставрација на филмови, го поттикнуваат развојот на младите филмаџии, им помагаат на жените и малцинствата на Волстрит и ги едуцираат финансиски, иако не објави за кои организации станува збор. Сепак, целта на „Ред гранит“ е да ги „охрабри луѓето повторно да го гледаат филмот“, што ќе ги зголеми приходите од прикажувањата, објаснува Херман. „Некои спомнаа дека 'Ред гранит' сака да собер пари преку НФТ“, рече тој. „Тоа не е нашата намера“.
- Текстот го преведе Игор Смилевски
