За помалку од седум години повеќе од 18.000 домаќинства на Запaден Балкан инвестираа над 100 милиони евра во технологии што заштедуваат енергија, како што се изолација, топлотни пумпи, нови прозорци или соларни панели, благодарение на регионалната програма ГЕФФ (Програма за финансирање зелена економија - Green Economy Financing Facility / GEFF programme) за Западен Балкан, промовирана во 2017 година.
ГЕФФ Западен Балкан е програма основана од Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), со поддршка на донаторите, и обезбедува специјализирани кредитни линии за зелени инвестиции на начин што води грижа за родовата еднаквост во станбениот сектор (индивидуално живеење, компании што управуваат со домување и менаџирање на станбени објекти, компании што нудат услуги во станбените објекти, производители и продавачи на зелени технологии и материјали, како и градежни компании).
Обележувањето на успехот на програмата, преку регионалната конференција Позелен Западен Балкан, се одржа во Сараево на 28 мај годинава и беше посетено од над 200 учесници од сите шест земји на Западен Балкан, како и Партнерските финансиски институции (ПФИ), регулаторите и заедницата на донатори. Претставници на Европската банка за обнова и развој ги претставија подобрувањата што доведоа до намалување на јаглеродниот диоксид за повеќе од 25.000 тони годишно и беа постигнати 70.000 MWh годишни заштеди на енергија. На конференцијата се водеа експертски дискусии преку панели и успешни приказни, каде што учесниците се залагаат за натамошно забрзување на зелената транзиција во годините што следуваат.
По успешното регионално претставување на програмата, како и растечкиот интерес за финансирање на енергетската ефикасност, капацитетот на финансирање на ГЕФФ Западен Балкан се зголеми од 135 милиони на 415 милиони евра, со планови за натамошно проширување на програмата. Финансирањето ќе биде спроведено преку локалните партнерски финансиски институции и ќе дозволи повеќе домаќинства во регионот да ја подобрат енергетската ефикасност на своите домаќинства.
„ЕБОР ГЕФФ-програмата на Западен Балкан помогна во унапредување на регионалната транзиција кон позелена економија во станбениот сектор, преку испорачување видливо намалување на емисиите на јаглероден диоксид и намалување на трошоците за електрична енергија на домаќинствата и заедниците, зајакнувајќи ја економската и еколошката одржливост. Ни претставува задоволство што им помогнавме на голем број домаќинства на Западен Балкан да инвестираат во подобрување на заштедата на енергија“, изјави Александра Вукосављевиќ, директорка за финансиски институции за Западен Балкан и Источна Европа во ЕБОР.
Таа нагласи и дека со оглед на фактот дека станбениот сектор е еден од најголемите учесници во потрошувачката на енергија во регионот, ЕБОР ќе продолжи да ја проширува поддршката преку програмата ГЕФФ, како еден од клучните столбови за подобрување на енергетската ефикасност во станбениот сектор.
Настанот во Сараево беше организиран за да се прослават достигнувањата на програмата ГЕФФ, но и да се наградат партнерските финансиски институции што учествуваат во програмата. Наградата за вонредно постигнување им беше доделена на сите 30 партнерски финансиски институции од Западен Балкан. На конференцијата имаше динамични панел-дискусии за улогата на финансискиот сектор во зелената трансформација на станбениот сектор, како и дискусии за забрзување на политичките реформи за инвестирање во рамките на бранот на реконструкција. Беа водени дискусии за зелените станбени технологии, одржливите инвестиции во градежништвото и стратегиите за натамошно зајакнување на искористеноста на ГЕФФ, сите поткрепени со извонредни успешни приказни.