По остварувањето на правото на пензија, луѓето во светот главно се селат. Тие бараат нови дестинации што ќе им овозможат помирни денови во староста. Притоа избираат врз основа на повеќе критериуми - трошоците за живот, климата, здравството, квалитетот на домувањето …
Според овие критериуми, магазинот „Интерншнл ливинг“ го креираше Годишниот глобален индекс за пензионирање за 2026 година и ги рангираше десетте земји што се најатрактивни за пензионерите.
На врвот на листата се наоѓа Грција, следуваат Панама и Костарика. Од европските земји, во првите 10 се рангирани и другите медитерански земји - Португалија, Шпанија, Италија. На листата се наоѓа и Франција.
Анализираме дали Македонија може да стане атрактивна дестинација за пензионерите од странство тука да ги трошат парите што ги заработувале цел живот. Кога ги гледате бројките - тоа не изгледа невозможно, затоа што трошоците во земјава и натаму се пониски споредено со другите земји. Но, она што не се крие зад бројките ја држи Македонија многу далеку од земјите како тие на листата.
Колку чинат пензионерските денови во европските земји?
Грција
Според искуството на пензионери во Грција, на Крф вкупните месечни трошоци изнесуваат околу 3.000 евра. Изнајмување трисобна куќа со поглед на море чини од 800 до 1.000 евра месечно, помали објекти на копно има и за 300 до 600 евра. За приватно здравствено осигурување во Грција се наплаќа по 250 евра месечно. Предност за земјата, според искуствата на странските пензионери, е тоа што грчкото здравство е солидно. Тие што заминале во Грција велат дека здравјето им се подобрило.
Португалија
Еднособен стан надвор од центарот на Лисабон моментално чини околу 1.500 евра месечно, велат тамошните пензионери доселеници. Една од многуте предности на животот во Португалија е изобилството свежо овошје и зеленчук. Намирниците обично изнесуваат 400-500 евра месечно, во зависност од исхраната. Сметките за комунални услуги зависат од големината на станот и дали има вградено клима-уред и греење. За трисобен стан со две бањи (без греење и клима) просечната сметка за вода е 16 евра месечно. Струјата е околу 50 евра месечно во лето и може да достигне до 130 евра месечно во зима.
Италија
Живеењето на југот на Италија е навистина достапно, велат доселениците. Еднособен стан во најдобрата населба во Палермо чини околу 800 евра месечно, плус комуналии. Малите села и гратчиња низ Италија нудат еднособни станови - често целосно наместени - за околу 400 евра месечно. Јавните автобуси во Палермо чинат околу две евра. Вечера за двајца во скромна траторија може да чини околу 50 евра, вклучувајќи вода, паста, тирамису и вино. Другите трошоци се ниски: десетина евра месечно за мобилен пакет, 25 за домашен интернет, 20 за маникир и 8 за поправка на фармерки. Трошокот за намирници за самец изнесува околу 50 евра неделно.
Франција
Вашиот буџет во Франција во голема мера ќе зависи од тоа каде ќе одлучите да живеете. Иселениците во региони на северозапад и североисток можат да живеат со значително помалку отколку во поголемите градови или на југ. Наместен двособен стан со една бања во евтините региони може да чини меѓу 800 и 1.000 евра. На југ истиот стан може да чини двојно повеќе, но сепак значително помалку отколку во САД, велат пензионерите доселеници. Основните комуналии за стан од 85 квадратни метри во просек изнесуваат 145 евра месечно. Еден пар може да очекува да троши 600-800 евра за намирници. Гурмански ручек чини околу 26 евра по лице (без вино), а вечерите се поскапи. Мобилен пакет е 17 евра месечно, а брз интернет со кабелска телевизија е 29 евра. Осигурување и одржување автомобил во просек е 100 евра месечно, а дополнително здравствено осигурување чини 80-100 евра. Пресметките покажуваат дека еден пар може да живее во Франција со околу 2.120 евра месечно.
Шпанија
Шпанија можеби не е толку достапна како пред неколку години, но удобен живот за самец или пар сè уште е можен со скромен буџет. Кириите пораснаа, па, така, во Малага во 2020 година еднособен стан близу брегот чинел околу 500 евра. Денес чини меѓу 1.000 и 1.300 евра - наместен модерен еднособен стан близу плажа.
Другите трошоци се поприфатливи. Намирниците чинат меѓу 240 и 450 евра месечно за пар. Комуналиите се движат околу 70-140 евра. Пакет интернет и телефон со 25 GB податоци е 42 евра месечно. Јавниот превоз е добро поврзан и чест. Месечна карта се движи до 45 евра, во зависност од градот, возраста и зоната. Удобен живот во Малага може да чини од 1.800 до 2.300 евра месечно за едно лице, велат доселениците.
Расте бројот на постари доселеници во Македонија
Бројот на доселеници постари од 60 години расте, покажуваат податоците на македонската статистика. Минатата година во Македонија се доселиле над 250 лица постари од 60 години, што е значително повеќе во однос на претходниот период.
Најголем дел доселеници ги избираат скопскиот и југозападниот регион, односно Охрид и Струга. Трошоците за изнајмување стан почнуваат од 200 евра месечно, во зависност од локацијата и големината.
Во однос на здравствените услови, странските пензионери можат да го користат јавното здравство исто како и македонските доколку доаѓаат од земји со кои земјава има склучено договори за социјално осигурување. Такви договори Македонија има склучено со речиси поголем дел од европските земји. Сепак, статистиките на Фондот за здравствено осигурување покажуваат дека не е мал бројот на пензионери што доаѓаат од земји со кои Македонија нема склучено договор.
Ниски трошоци за живот во Македонија
Македонските пензии, главно, се ниски и недоволни за квалитетен живот, но со странска пензија тука може многу добро да се живее. Според Државниот завод за статистика, вкупните годишни трошоци минатата година изнесувале 106.000 денари по член на домаќинство.
Податоците на статистиката покажуваат дека минатата година половина од трошоците по член на домаќинство оделе за храна.
И уште малку бројки, но негативни. Според бројот на сончеви денови, земјава може да се споредува со медитеранските земји. Над 280 дена во годината Македонија живее со сонце, но во просек околу 160 дена годишно и воздухот е загаден. Според податоците, токсичен воздух има на над 50 отсто од територијата на земјата.