.webp){kind=icon}
Можна ли е нова криза на пазарот на недвижнини откако централните банки ширум светот почнаа да ја заоструваат монетарната политика, а комерцијалните банки да ги зголемуваат каматите на станбените кредити е прашање кое го поставува економската јавност во повеќе земји во Европа и во светот во коишто во изминатиов период имаше прегревање на пазарите на недвижнини.
Нашата земја не е исклучок. Цените на недвижностите во Северна Македонија во првите три месеци од годинава оствариле годишен раст од 12,4 проценти, покажуваат податоците на Народната банка. Станува збор за рекорден годишен раст незабележан во изминатава деценија.
Македонските градежници како главна причина за растот го наведуваат зголемувањето на трошоците за градење. Нивното тврдење го поткрепуваат и статистичките податоци.
Според Државниот завод за статистика, во првото тримесечје од 2022 година трошоците во градежништвото за нови објекти за индивидуално домување се повисоки за 23,8 проценти, трошоците за материјали за 29,3 проценти и трошоците за вработените за 12,5 проценти во однос на истиот период, минатата година.
Иако има значително зголемување на цените на недвижностите, пред се кај становите, податоците на Агенцијата за катастар на недвижности откриваат дека расте продажбата на недвижности. Имено, во првиот квартал од 2022 година, во базата на Регистарот на цени и закупнини се регистрирани 5.919 продажби, што е зголемување во однос на првиот квартал од 2021 година кога биле регистрирани 5.327 продажби.
Значителен придонес во зголемувањето на побарувачката на недвижности има и кредитната политика на банките кои што во изминатиов период ја зголемија понудата на станбени кредити.
Прашање е дали ваквата кредитна поддршка ќе продолжи откако Народната банка во неколку наврати ја зголеми основната каматна стапка и им сигнализираше на банките да ги зголемат каматите на кредитите. Независно од тоа, практиката покажува дека цените на недвижностите тешко паѓаат кога веќе еднаш ќе достигнат максимална вредност така што доколку запре понатамошниот раст на пазарот може да се очекува стагнација на цените на новото повисоко ниво.
