Денес можеме да ја видиме драмата на американскиот пазар на обврзници. Потребниот принос на 10-годишните државни обврзници се искачи на 4,48 отсто, што е највисоко од 2001 година. Зајакнува и бараниот принос на 30-годишните обврзници на САД, кој скокна на 4,95 отсто. Овој неделен скок е најголем од 1982 година.
Во екот на турбуленциите на глобалниот финансиски пазар, пазарот на обврзници покажа отпорност, макар и делумно. Во принцип, тоа не нè изненадува, бидејќи обврзниците се сметаат за добар диверзификатор, што значи дека теоретски тие треба слабо, па дури и негативно да корелираат со цените на акциите. Во хипотетичко портфолио од 50-50 акции и обврзници, гледаме ефекти на диверзификација на двата пазари. Во моментот кога едната категорија значително се намалува, другата ја задржа вредноста и овозможува поблаги ефекти од пазарниот шок врз целото портфолио. Во продолжение на анализата ќе се занимаваме со тоа дали инвеститорите се свртеле кон обврзниците на начин „лет кон сигурност/квалитет“ (flight to safety/quality) и како поминаа различните сегементи кај обврзниците.
Ако одиме „одозгора надолу“, можеме да видиме дека има различни трендови во сегментот на акции и обврзници. S&P 500 изгуби околу 12 отсто во неделата по објавувањето на американските тарифи (заклучно со 8 април), додека географски споредливиот репер за обврзници Bloomberg USAgg Index загуби само 1 отсто во истиот период. Ако гледаме малку подолг период, од почетокот на годината S&P 500 е во минус за 15 отсто, додека индексот на обврзниците е дури и зголемен за околу 2 отсто.
Многу слично во Европа. Stoxx600 изгуби 12 отсто од својата вредност, додека соодветниот индекс на обврзници Bloomberg Pan-European Aggregate Index горе-долу стагнира (-0,2 отсто). Слично однесување видовме и на 9 април, кога S&P500 забележа принос од +9,5 отсто за еден ден, додека обврзничкиот Bloomberg USAgg Index изгуби 0,1 отсто од својата вредност истиот ден.
И во самиот примерок на индекси на обврзници, гледаме прилично училишно однесување на инвеститорите. Висококвалитетните обврзници најдобро поминаа во овој период на пазарен стрес. Bloomberg Global Aggregate bond index загуби само 0,2 отсто во набљудуваниот период (2-8 април 2025 година), додека Bloomberg Global High Yield bond index загуби речиси 3 отсто. Можеме да го генерализираме тоа како збир на индекси на обврзници. Корелацијата помеѓу ОАС-ите и промената на вредноста на индексот е негативна - колку е поризичен индексот што се мери преку ОАС, толку е поинтензивен падот на вредноста. Ова е очекувано, но интересно е да се спомене дека самата корелација нагло скокна во односот меѓу ОАС-ите и промената на вредноста на обврзниците и за една недела таа е околу -83 проценти, додека за податоците од почетокот на годината досега е околу -45 проценти, што само ни потврдува дека стресните периоди се токму оние кога најдобро се гледа системскиот ефект на пазарот и бегството кон инструменти со помал ризик.
Интересно е што приносот се зголеми само на американските десетгодишни обврзници во набљудуваниот период. Во случајот со Германија, Обединетото Кралство и Јапонија, гледаме намалени приноси, со малку поголем пад на двегодишните обврзници во споредба со десетгодишните обврзници. Ако се има предвид дека во минус е и приносот на американските двегодишни обврзници, забележливо е дека кривата на принос станува сè поостра и инвеститорите претпочитаат пократкорочни хартии од вредност за сметка на пониските приноси.
Генерално очекуваме натамошен пад на приносите на обврзниците, бидејќи како што ефектите од тарифите ќе змеаат замав, инвеститорите сепак ќе претпочитаат побезбедни форми на средства. Сепак, во одредени сегменти гледаме дека постои потенцијал за раст на приносите, како на пример во Германија каде се очекува посилно задолжување, но и во Јапонија, бидејќи централната банка ја зголемува каматната стапка. Американските обврзници остануваат под знак прашалник како стандарден репер за доларско „безбедно засолниште“ во наредниот период и таму можеме да очекуваме уште повисоки приноси. Со оглед на трговската војна меѓу САД и остатокот од светот, прашањето е колку странските инвеститори ќе бидат подготвени да продолжат да инвестираат или само да ги задржат своите инвестиции во САД. А тука е и проблемот со растечкиот јавен долг, каде што со растот на приносите на обврзниците (што сè уште можеме да го очекуваме имајќи ги предвид инфлациските притисоци што ги носат царините), состојбата само се влошува (во последните две години приносот флуктуира околу 4 проценти, значително над просекот од 2 проценти во десетгодишниот период од 2013-2022).
.webp){kind=icon}
