Како политиката „повисоко за подолго“ ќе се одрази врз банкарскиот сектор и кои се актуелните макроекономски трендови на ова поле беа меѓу централните теми на конференцијата „Трендови на индустријата за финансии и осигурување 2025“ што во вторник ја организира „Блумберг Адрија“ во Белград.
Финансискиот сектор практично беше победник на европскиот пазар на капитал, но пошироката слика сугерира дека секторот со години е под притисок од пониски каматни стапки. Оваа слика ја промени инфлацискиот шок по пандемијата, кој ги зголеми трошоците за задолжување, а потоа во средината на 2024 година започна намалувањето на каматните стапки и, во случајот со Европската централна банка, намалувањето на вишокот ликвидност. Што всушност значи принципот „повисоко за подолго“ и што очекуваат сега претставниците на секторот?
„’Повисоко за подолго‘ значи дека парите ќе ја задржат својата вредност во наредниот период, дека нема да се вратиме на негативни стапки, кои беа аномалија“, изјави Никола Вулетиќ, претседател на Извршниот одбор на „Уникредит банка“ Србија.
Прочитај повеќе

Член на надзорниот одбор на ЕЦБ бара помалку правила за банките
Властите ширум Европската унија треба да им помогнат на банките да станат поконкурентни, вели Санта Пургејл, член на Надзорниот одбор на ЕЦБ.
12.03.2025

Конкуренцијата притиска: Банките во трка по клиенти
Откако Народната банка почна да ја олабавува монетарната политика во септември 2024 година, деловните банки следствено почнаа да ги намалуваат каматните стапки за кредитите.
07.03.2025

Денари, евра, долари... Во што да се штеди во лоши геополитички услови?
Прв избор како најмалку ризично штедење треба да бидат денарот и еврото поради стабилниот девизен курс, политика што Народната банка успешно ја води.
26.02.2025

Кој ќе победи во банкарскиот судир на Давид и Голијат?
Инвазијата на необанки во регионот Адрија најмногу се чувствува во Словенија и во Хрватска.
23.02.2025

Банките „под радарот“ за бојкот: Профитите рекордни, а услугите сѐ поскапи
На ниво на целиот банкарски сектор, приходите од провизии и од надоместоци растат континуирано.
20.02.2025
Тој додаде дека „Уникредит“ својата деловна стратегија ја заснова на растот на кредитната активност во сите полиња. „Нашата задача е да го поддржиме реалниот сектор, банките имаат ликвидност за тоа, тие заработуваат помалку од кредити од порано, но ако сакате да го зголемите вашиот биланс, треба да продолжите со кредитирањето на вашите клиенти“.
Никола Вулетиќ/ Блумберг Адрија
Зборувајќи за консолидацијата на банкарскиот пазар во Србија, Вулетиќ истакна дека во 2000 година земјата имала 84 банки, а сега се 20, што укажува дека се работи за континуиран процес што подразбира зголемена конкурентност. Ова, според него, е добро и за клиентите и за банките.
„Консолидацијата на секторот ги принудува банките да бидат подобри. Овие процеси ќе продолжат и во следниот период бидејќи е сè потешко да се одржи профитабилноста и да се создаде ефикасен деловен модел, бидејќи одредени работи бараат големина, регулаторната рамка е посложена, инвестирањето во сајбер вклучува милиони … Исто така, постои и прашањето за „know how“ – треба да се биде во тренд или пред времето затоа што нештата брзо се менуваат.
Претседателот на Извршниот одбор на „Банка Интеса“ од Белград, Дарко Поповиќ, обрати внимание на фактот дека во Европа има 6.000 банки, а меѓу 25-те најголеми светски банки нема ниту една од ЕУ. „Европа, ако сака да ги продолжи политиките на ЕУ, треба да има финансиски институции кои се конкурентни. Повеќето пазари многу се консолидираа, а правилата на слободната економија важат до одреден момент – во ЕУ гледаме политика што се меша со правилата во финансискиот сектор.
Дарко Поповиќ/Блумберг Адрија
Тој потсети дека пред една година имаше предупредувања на реалната опасност дека падот на каматите нема да биде според очекувањата, туку помал. „Падот на приходите од камати ќе биде помал отколку што го буџетиравме во декември кога имавме различни претпоставки“, рече Поповиќ.
Александар Богдановиќ, претседател на Извршниот одбор на „Јетел банка“, истакна дека моделот „повисоко за подолго“ значи и малку повисоки каматни стапки за клиентите – не само на кредитите, туку и на заштедите, што може да биде добра можност.
Според него, иако „Јетел“ навистина ги разгледува опциите за преземања и спојувања, тие решиле да растат органски. Тој изјави дека за банкарскиот сектор генерално, поттик за преземање може да биде и дигитализацијата, која во последно време сè повеќе ги наметнува сопствените деловни правила, заедно со очекувањата на сопствениците на капиталот за повратот што го очекуваат од нивните пари.

Богдановиќ изјави и дека очекувањата во моментов се насочени кон тоа дека зелената агенда и принципите на ЕСГ генерално ќе бидат помалку важни во наредниот период поради сегашните потези на САД, но дека тие сигурно нема да исчезнат како такви.
Вулетиќ нагласи дека во разговорите со корпоративни клиенти често поставуваат прашања дали планираат да преземат некоја компанија во регионот, што претходно не беше случај во домашниот банкарски сектор. „Пред 10 години не можевте да одите да купите нешто како српски бренд, а денес можете да отидете во неколку банки и да финансирате експанзија во регионот. Јас го поддржувам тоа бидејќи мислам дека сите локални економии се недоволно големи“.
Говорниците се согласија дека персонализацијата на услугите во финансиската индустрија станува сè поважна, но и дека каматните стапки – и на домашно и на глобално ниво – ќе останат покачени до крајот на годината, додека централните банки ќе продолжат да дејствуваат внимателно и одговорно поради многу фактори кои се надвор од нивна контрола.