.webp){kind=icon}
Иако во 2023 година се забележа закрепнување по бројот на туристи во земјава, сепак некои од бизнисите во овој сектор велат дека не почувствувале закрепнување во однос на приходите.
Дина Муцунска, генерална менаџерка на хотелот „Манастир“ во Берово и докторка на науки по туризам, посочува дека растот на цените на аранжманите е 20-30 отсто, но тоа не ги покрива зголемените цени на угостителите, кои се борат да излезат барем на позитивна нула.
Блумберг Адрија
„Во однос на побарувачката, таа веќе е зголемена, не е како минатите години, оние поразителни бројки што ги претрпевме. Но истото тоа не може да се почувствува во разликата во бројот, односно она што останува, бидејќи инфлацијата го направи своето. Исто така и економската криза, па и политичката криза многу се чувствува кај нас, бидејќи Берово е на самата граница со Бугарија, така што сè си носи свои реперкусии. Инфлацијата сè уште не е којзнае колку намалена, не е намалена во однос на оние 20 проценти, сè уште зборуваме за нејзино силно влијание. Особено ако земеме предвид, еве, преку параметарот на потрошувачката кошничка на пример, бидејќи хотелите се исто така едно големо домаќинство, ако потрошувачката кошничка пред две години беше 33.000 денари, сега е 50.000 денари, значи речиси 50 проценти се зголемиле трошоците. Згора на тоа, кога ќе ги ставите и индустриските цени на енергентите, нашите цени во угостителството би требало да бидат повисоки за 100 проценти. Такви цени воопшто не можевме да си дозволиме да помислиме да ставиме, бидејќи луѓето негодуваат и за покачување од 20-30 проценти, притоа не размислувајќи дека самите нивни домашни трошоци се покачиле многу повеќе од тоа. Така што ако тргнеме само од овој факт, се знае на крајот колку останува за бизнисот“, вели Муцунска.
Инфлацијата, пак, ја намали конкурентноста на туристичките центри во Македонија.
Блумберг Адрија
„Ова нè прави помалку конкурентни, особено во однос на Бугарија, бидејќи Берово е речиси на границата... Ние моравме да ги покачиме цените, а врз основа на тоа трпи конкурентноста. Ова покачување моравме да го направивме со цел бизнисот да се одржи едвај на позитивна нула“, вели Муцунска.
Голем товар се скапите кредити, како и недостигот од државна поддршка и стратегија за развој на туристичкиот сектор.
Блумберг Адрија
„Бизнисите не можат да ги покријат трошоците што произлегоа и од големите кредити што се зедоа во текот на изминатите неколку години за да се опстане на пазарот, бидејќи сепак во угостителството станува збор за огромни објекти што бараат многу средства само за одржување. Особено се проблем кредитите со варијабилни каматни стапки. Висината на овие камати ни создаде голем проблем и за планирање и за инвестирање, а во угостителството без иновации и инвестиции за да останете атрактивни, бизнисот е мртов. И неформалната економија ни прави дополнителен проблем“, потенцира таа.
Генералната менаџерка на хотелот „Манастир“ потенцира дека додека други земји овој сектор го третираат како главен двигател на економијата, државните инвестиции кај нас се многу мали.
„Сè уште нема сериозни чекори во таа насока, иако туризмот може да биде сериозен играч во економијата. Во моментот, за 2024 година се издвоени само 2 милиони евра преку ваучери за граѓани со помали примања и за активности, кои се одлични, но средствата се премали за да се почувствува тоа. За разлика од нас, други земји од регионот, како на пример Хрватска, значително повеќе го поддржуваат туристичкиот сектор, па затоа имаат и толкави резултати. Таму туризмот учествува со 25 отсто во БДП, а кај нас со скромни 3 отсто, а шансите и потенцијалите кај нас се навистина огромни“, вели Муцунска.
Инаку, бројот на туристи лани бил зголемен за 20,6 отсто во споредба со 2022 година. Бројот на ноќевањата, пак, во 2023 година во однос на претходната година е зголемен за 10,1 отсто.
