.webp){kind=icon}
Во првиот квартал од годинава градежништвото е во минус од 2,5 отсто покажуваат податоците на Државниот завод за статистика. Односно, БДП има раст од 1,2 отсто во првото тромесечје додека градежната индустрија е во минус.
Градежниот сектор се наоѓа во незавидна позиција, вели Андреа Серафимовски, претседател на Здружението за градежништво, индустрија на градежни материјали и неметали при СКСМ во интервју за „Блумберг Адрија“.
„Во првиот квартал од оваа година бележиме минус, за разлика од првиот квартал минатата година кога градежништвото имаше раст од 18,9 отсто. Но, другите статистички параметри се подобруваат“, вели Серафимовски.
Андреа Серафимовски
Bloomberg Adria
Тој додава дека ако се погледнат статистиките ќе видиме дека се зголемил бројот на вработени од 6,5 отсто, платата се зголемила за 12,9 отсто и тоа е еден најконтинуиран раст што трае низ годините. Договорените работи се зголемиле односно имаме отприлика 60 милијарди денари договорени работи во првиот квартал, но се подобрила и состојбата на извршените работи од 5,3 милијарди денари.
„Ако овие бројки ги споредиме со овој минус на градежништвото во учеството во БДП, ќе сфатиме дека проблемот е во домашната оператива, домашните капацитети немаат доволно работа. Но, грижејќи се за своите компании успеваат да го поднесат ова што се случува во моментов на нивен грб и успеваат некако, согласно нивните можности, да ги задржат своите вработени и да очекуваат подобри времиња во иднина“, вели Серафимовски.
Градежништвото е една од трите најголеми стопански гранки во републиката и има огромен потенцијал.
„Ако се вратиме наназад ќе видиме дека во 2014 година учеството на градежништвото во БДП изнесувало 7,1 отсто. Тоа е рекордно учество на градежништвото во бруто домашниот производ. Но, тоа значи дека капацитетите на домашната оператива се такви да може да ја премине таа граница од седум отсто иако во последните пет години имаме учество на градежништвото во БДП отприлика околу 5,5 отсто“, вели Серафимовски.
Андреа Серафимовски (ТВ гостување)
Bloomberg Adria
Токму сега излегуваат на површина и предупредувањата дека странските компании ќе ги истиснат домашните ако и натаму се продолжи со истста политика.
„Ако ги погледнеме капиталните инвестиции пред десетина години, и ако се споредат со 2023 година ќе сфатиме дека оној податок на којшто како Здружение одамна предупредувавме, а тоа е дека енормно се зголемува учеството во градењето на странските компании и ги истиснува домашните компании, сега гледаме дека тоа се случува“, вели Серафимовски.
Додава дека сега се гледаат и негативните ефекти од податокот дека во наредните пет години 96 отсто од капиталните инвестиции ќе ги градат странски, а само 4 отсто домашни компании.
„Тоа си го зема својот данок од година во година и доколку не преземеме ништо ќе биде сведоци на уште полоши резултати во домашната економија“, вели Серафимовски.
Потребно е политиката да обезбеди фер средина во којашто сите ќе можат да се натпреваруваат во фер услови.
„Потребно е да доминира развојната политика, а не социјаната како што беше пример во минататите пет години. За да креираме развојни компании кои ќе може да се борат не само на домашниот пазар, туку ќе може да излезат во странство и место да одлеваме наши пари во странство да долеваме странски пари во нашата економија“, вели Серафимовски.
Во моментов има поразителен податок дека со од нула до 50 вработени се околу 98,7 отсто од компаниите во Македонија, а околу 0,14 отсто се компании со над 250 вработени.
„Токму тие 0,14 отсто се компании кои учествуваат во реализација во градежништвото од 18 отсто. Тој податок ни дава насока дека треба да креираме компании кои ќе бидат конкретни и ќе може да го издржат товарот“, вели Серафимовски.
Тој смета дека градежништвото има потенцијал, само треба да се зголемат капацитетите.
„Се надеваме дека новите структури ќе реагираат системски, дека после долги години ќе имаме нов Закон за градба, очекуваме промена во Законот за јавни набавки кој ќе го препознае градежништвото како стопанска гранка која е мотор на економијата во Македонија и ќе ги прилагоди условите за да може домашните компании да го најдат своето место и да се изборат и за нивната работа и за нивниот развој“, вели Серафимовски.
