Колку може Индија да се заштити од климатските ризици?

Шеталиштето Бендстенд покрај брегот на Мумбај нуди несекојдневен одмор од хаосот и какофонијата што го карактеризираат овој град со повеќе од 20 милиони жители. Луѓе од сите класи и касти шетаат по улиците, уживаат во улична храна и прават самослик, а по зајдисонце блиските клубови пуштаат енергични хитови до раните утрински часови. Преку патот, на двонасочна улица што се протега покрај ова шеталиште од калдрма, зад порти и градини се кријат раскошни вили на милијардери и боливудски принцови.

Екстремните временски услови би можеле да го загрозат сето тоа. Циклоните, јужноазиски еквивалент на урагани, долго време се проблем на источниот брег на Индија, од Калкута до Ченај, додека западниот дел од земјата во голема мера е поштеден. Но поради глобалното затоплување нивната појава по западниот брег на Арапско Море зачести. Според историските записи, само пет циклони го загрозиле или го погодиле Мумбај во текот на 19 и 20 век. Во изминатите пет години две вакви бури опасно се приближија до градот, а во 2021 година циклонот Таукте предизвика сериозна штета на платформа за нафта на отворено море.

Иако циклоните во оваа област се поретки и послаби отколку на исток, Мумбај е во поголем ризик бидејќи сосема малку е направено за превентива од нив. Милиони жители живеат во сиромашни населби, кои можат брзо да се претворат во реки од кал за време на годишните монсунски дождови што редовно го натопуваат градот. Иако побогатите области се подобро заштитени, треба да се има предвид дека Мумбај е глобален финансиски центар, има огромни петрохемиски и производствени погони и е дом на огромната филмска индустрија на Боливуд, а сите тие можат сериозно да бидат загрозени од силна бура.

Како и Венеција, градот се наоѓа на низа острови. Британските колонијални службеници во 18 век почнаа да градат насипи, мостови и заштитни огради од бранови за да ги поврзат и заштитат расфрланите делови од копното. Сепак, за разлика од Венеција, повеќето од водните патишта и мочуриштата оттогаш се пополнети, оставајќи го градот денес како крпеница од природна почва и вештачки насип, кој се издига само неколку стапки над нивото на морето, со мала природна заштита од обилни дождови или бури.

Depositphotos

 

Спротивно на тоа, источниот брег на Индија изгради мрежи од циклонски засолништа, ги подобри и прошири системите за одвод и инсталира сирени за да ги предупреди жителите на опасност. Некои области се соочуваат со поплави речиси секоја година, а властите ги засилија подготовките. (Откако бурата во 1999 година уби повеќе од 10.000 луѓе јужно од Калкута, властите воведоа системи за рано предупредување и често спроведуваат вежби за евакуација. Денес дури и најразорните циклони одземаат помалку од десет животи.) „Децениите изложеност на катастрофи го направија источниот брег поотпорен на екстремни временски услови“, вели Јогеш Патил, извршен директор на приватната компанија за временска прогноза „Скајмет“ (Skymet). „Западниот брег, особено Мумбај, е исклучително неподготвен“.

Мумбај се обидува да се подготви за вакви ситуации со преземање разни мерки, како што е изградба на три огромни подземни резервоари, секој со капацитет од 12 олимписки базени, за собирање дождовница што постепено би се испуштала кога земјата ќе се исуши. Но голем дел од системот на бури во градот датира од британското колонијално владеење и бил дизајниран за врнежи од околу два сантиметри на час. Денешните бури носат двојно поголемо количество дождови. Зградите од колонијалната ера се особено ранливи бидејќи се наоѓаат во централните крајбрежни области и немаат зајакнати прозорци, конструкција отпорна на ветер или добра хидроизолација како што имаат модерните згради. Со оглед на фактот што Мумбај сочинува речиси пет проценти од бруто-домашниот производ (БДП) на Индија, силна бура би предизвикала верижна реакција, вели Махеш Нарвекар, директор на општинската канцеларија за управување со вонредни состојби.

Генералниот урбанистички план на градот става акцент на развој на инфраструктурата, прифатливо домување и економски просперитет. Мумбај е среде инфраструктурен проект вреден 30 милијарди долари, кој вклучува изградба на патишта и мостови и надградба на метро-системот. Но критичарите велат дека планот не ги зема доволно предвид климатските ризици, забележувајќи дека долги делови од планираните крајбрежни автопатишта ќе бидат толку блиску до нивото на морето што би можеле да бидат поплавени дури и во случај на индиректен циклон. Новата метро-линија е прва од ваков вид што поминува низ тунели, што ја става во опасност од поплавување (иако владата вели дека е дизајнирана да остане сува дури и за време на силни бури). И додека развојот ветува подобрување на животот на милион жители на Дарави, пространа сиромашна населба на пет километри источно од шеталиштето Бендстенд, ова низинско подрачје ќе остане ранливо на поплави.

Depositphotos

 

Нивото на морето околу Мумбај од 1990-тите години се зголемува со брзина од околу три сантиметри по деценија, според Индискиот институт за тропска метеорологија. За секој сантиметар од порастот на нивото на морето во оваа област, поплавната рамнина ќе се помести за речиси шест метри кон внатрешноста. Доколку емисиите на јаглерод диоксид (ЦO2) продолжат да се забрзуваат, научниците велат дека повеќе од 16 проценти од пошироката област на Мумбај, вклучувајќи го и подрачјето каде што се гради нова инфраструктура, до крајот на веков би можеле да бидат под вода.

„Кога разговарате со владини претставници овде, тие главно се за тоа да се продолжи како и досега и проектот да продолжи да се шири кон ранливите области“, вели Деби Гоенка, основач на непрофитната организација „Конзервејшн екшн траст“ (Conservation Action Trust). „Се прашувам дали воопшто слушнале за климатски промени“.

Мумбај се развива најбрзо што може, вели Лубаина Рангвала, урбанистичка планерка во индискиот разгранок од Светскиот институт за ресурси (WRI), аналитички центар што му помогна на градот да развие климатски план. Но таа истакнува дека напорите за справување со потенцијалните ризици честопати наидуваат на пречки бидејќи креаторите на политиките мора да размислат како овие промени ќе влијаат врз жителите во овој момент. „Се чини дека малку работи се промениле од британското владеење“, вели Рангвала. „Всушност не сме усвоиле култура на урбанистичко планирање“.

Depositphotos

 

Во квартот што доживува експанзија, познат како комплекс Бандра-Курла, водечките банки како ИЦИЦИ (ICICI), „Котак Михандра“ (Kotak Mahindra) и Банката на Индија (Bank of India) се збиени на земјиште создадено со сушење на некогашните водни патишта, заедно со десетици корпоративни гиганти, вклучувајќи ги „Рилајанс индустрис“ (Reliance Industries) и „Амазон“ (Amazon.com). Иако постои голема веројатност областа да биде поплавена за време на циклон, компаниите сè уште се збиваат таму, делумно затоа што можат да ги осигурат своите згради и бизниси. Но денешните премии за осигурување не се доволни за покривање на идните ризици од климатските промени, па затоа финансиската индустрија, како и сите други во Мумбај, треба да се подготви за нагло зголемување на трошоците за осигурување, вели Сурби Гоел, извршен директор на фирмата за реосигурување „Муних ре Индија“ (Munich Re India).

Соседството зад шеталиштето Бендстенд е меѓу тие области што може најмногу да изгубат од екстремни временски услови. Областа е именувана по музичките настапи што се одржувале таму за време на британското владеење, кога речиси  не постоела можност за поплава. Денес шеталиштето често е поплавено од морска вода. Климатските прогнози покажуваат дека до крајот на векот веројатно целата патека ќе биде сосема потопена.

Вилите и станбените блокови што се наоѓаат покрај Бендстенд претежно се градени на начин што овозможува да ги издржат монсуните што ги уништуваат посиромашните делови на градот. Но поплавите од циклон би ги поплавиле градините и приземјето на овие куќи вредни повеќе милиони долари. „Никогаш не се случил катастрофален настан што еднакво ги погодил сите нивоа на општеството“, вели претприемачот Џагприт Синг Санду, кој живее во населбата од 2018 година. Еден ден неизбежно ќе се случи катастрофален директен удар од циклон. Градовите како Мумбај „имаат рок на траење“.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар