Претседателот Доналд Трамп често беше непријателски настроен кон најголемите светски технолошки компании и нивните лидери, опишувајќи го Фејсбук (Facebook) како „непријател на народот“, а Џеф Безос како Џеф Кловн. Но откако посегнаа во своите џебови за да оддадат почит, технолошките лидери се наредија на почесните места на инаугурацијата на Трамп на 20 јануари. Иако е убаво да се биде поканет на забавата, тоа не им беше крајната цел – има многу нешта што технолошките лидери ги сакаат од Трамп во следните четири години. Еве преглед на тоа што е на маса.
Илон Маск
Извршен директор на „Тесла“ и на „Спејс екс“; сопственик на мрежата X
Што даде: Маск донираше најмалку 245 милиони долари (238 милиони евра) за претседателската кампања на Трамп и поврзаните PAC-ови (Комитет за политичка акција, англ. Political Action Committee), истовремено обезбедувајќи постојана лична поддршка и поддршка на движењето МАГА (движење „Повторно да ја направиме Америка голема“, англ. Make America Great Again) на социјалната мрежа X.
Што доби: Маск има влијание врз претседателот. Исто така, тој има функција на врвот на новооснованиот Оддел за ефикасност на владата, чија вистинска моќ допрва треба да се види, но која најмалку носи канцеларија во Белата куќа и електронска адреса. Сојузниците на најбогатиот човек на светот беа избрани да ги водат НАСА (Џаред Ајзакман) и Федералната комисија за комуникации (FCC) (Брендан Кар).
Bloomberg
Што сака: Федералната влада е клучен купувач за компанијата на Маск, „Спејс екс“ (Space Exploration Technologies) и нејзината подружница „Старлинк“ (Starlink). Империјата на Маск исто така би можела да има корист од попустливот пристап кон автономните автомобили, што би ѝ користело на „Тесла“; овозможување на финансирање на растот на „Старлинк“ преку FCC; намалување на регулаторните оптоварувања за „Спејс екс“, компанијата на Маск за изградба на тунели „Боринг“ (Boring) и неговиот најнов стартап „Екс еј-ај“ (xAI). Вистински бонус би бил ако Трамп го исполни своето ветување да испрати астронаути на Марс, со што би се остварил животниот сон на Маск.
Џеф Безос
Основач на „Амазон“ и на „Блу ориџин“; сопственик на весникот „Вашингтон пост“
Што даде: „Амазон“ (Amazon.com) му донираше милион долари (960 илјади евра) на комитетот за инаугурација на Трамп. Неговиот „Вашингтон пост“ (Washington Post) одби да поддржи претседателски кандидат, што е одлука за која Безос рече дека требало да избегне создавање „перцепција на пристрасност“ иако многу луѓе, вклучувајќи значителен број сега веќе поранешни претплатници на „Пост“, тоа го видоа како поддршка на Трамп. „Амазон“ исто така доби ексклузивни права за снимање документарец за првата дама Меланија Трамп, која ќе биде извршна продуцентка на проектот.
Што доби: Безос имаше истакнато место на инаугурацијата, заедно со својата партнерка Лорен Санчез. Безос кон крајот на минатата година рече дека е „многу оптимистичен“ во однос на новата администрација и дека Трамп изгледа „посамоуверено и посмирено“.
Што сака: Лина Кан, претседателката на Федералната комисија за трговија на претседателот Џо Бајден, стана позната додека беше студентка по право тврдејќи дека „Амазон“ претставува нова закана за нарушување на конкуренцијата. Откако ја презеде Комисијата, поднесе жалба наведувајќи дека „Амазон“ дејствува како незаконски монопол. Иако Кан замина, судот пресуди дека компанијата мора да се соочи со тужба. „Амазон“ би сакал спогодба со која случајот би останал надвор од судот. Исто така се соочува со десетици жалби од Националниот одбор за работни односи, главно поради постапувањето кон магацинските работници. Компанијата негира вина и ја доведува во прашање уставноста на Националниот одбор за работни односи. АВС (Amazon Web Services), неговиот оддел за компјутери во облак, е главен изведувач за војската, а вселенската компанија на Безос, „Блу ориџин“ (Blue Origin), исто така се натпреварува за договори.
Марк Закерберг
Извршен директор на „Мета“
Што даде: „Мета“ (Meta Platforms) донираше милион долари (960 илјади евра) за инаугурацијата. Закерберг од почетокот на летото сè повеќе го поддржува Трамп во јавноста, кога го опиша обидот за атентат во тогашниот претседателски кандидат како „една од најстрашните работи што сум ги видел во животот“. Закерберг неодамна направи значајни промени во политиката на „Мета“ против дезинформации, укинувајќи го пристапот на кој Трамп долго се жалеше.
Bloomberg
Што доби: Трамп повеќе не размислува јавно за доживотно затворање на Закерберг и, наместо тоа, му даде истакнато место на инаугурацијата. Откако Закерберг му предложи на Трамп да изврши притисок врз Европа за ублажување на мерките против американските технолошки компании, Трамп ја вклучи таа тема во својот говор на Светскиот економски форум на 23 јануари.
Што сака: „Мета“ може многу да ѝ понуди на федералната влада, вклучувајќи модели на вештачка интелигенција што ги промовира за федералните агенции и доставувачите на воена опрема. Федералната комисија за трговија исто така се обидува да ја натера компанијата да ги продаде Ватсап (WhatsApp) и Истаграм (Instagram), а судењето ќе се одржи во април. Закерберг би имал корист од намалување на антимонополскиот пристап од ерата на Бајден. Некои мерки што би ѝ користеле на „Мета“, како што е прифаќањето на моделите на вештачка интелигенција со отворен код од страна на владата и забраната на Тикток (TikTok), се спротивни на интересите на други технолошки моќници што се приклонуваат кон претседателот.
Тим Кук
Извршен директор на „Епл“
Што даде: Кук беше практично единствениот меѓу директорите на технолошките компании што го прифатија Трамп во неговиот прв мандат. Извршниот директор на „Епл“ (Apple) исто така му даде лична донација од милион долари (960 илјади евра) на комитетот за инаугурација за вториот мандат на Трамп.
Што доби: Трамп, очигледно задоволен од вниманието на Кук, јавно го пофали како „многу добар претприемач“. За време на својот прв мандат, Трамп ги намали царините за деловите што му беа потребни на „Епл“ од Кина. Кук исто така присуствуваше на инаугурацијата; неговото место беше малку оддалечено од местата на неговите колеги.
Што сака: Според „Блумберг интелиџенс“ (Bloomberg Intelligence), „Епл“ повторно се соочува со можноста да стане колатерална жртва во трговската војна со Кина, каде што се склопуваат повеќе од 80 проценти од неговите уреди „ајфон“. Приватниот однос на Кук со Трамп го става во силна позиција повторно да го ублажи влијанието врз производствените операции на својата компанија. „Епл“ исто така се соочува со антимонополска истрага. Бидејќи случајот сè уште е во рана фаза, соработниците именувани од Трамп би можеле да одлучат за спогодба или отфрлање на предметот.
Сундар Пичај
Извршен директор на „Алфабет“
Што даде: „Алфабет“ (Alphabet) му донираше милион долари (960 илјади евра) на комитетот за инаугурација.
Што доби: Пичај на инаугурацијата беше сместен помеѓу Безос и Маск. Коосновачот на „Гугл“ (Google), Сергеј Брин, исто така беше присутен.
Bloomberg
Што сака: Два антимонополски предмета на Министерството за правда на САД против компанијата на Пичај се далеку напреднати во споредба со тужбите против неговите колеги. Тоа би можело да доведе до одлука за прекин на соработката, но новоименуваните соработници на Трамп имаат дискреционо право да ги променат правните лекови што ги бара Министерството. „Гугл“ има и список на желби за регулативи за вештачка интелигенција што вклучуваат приспособување на постојните закони наместо донесување нови и избегнување на воспоставувањето посебно тело за регулирање на вештачката интелигенција.
Шоу Зи Чу
Извршен директор на Тикток
Што даде: Милијардерот мегадонатор на Републиканската партија, Џеф Јас, чија компанија поседува 15 проценти од уделот во компанијата „Бајтденс“ (ByteDance) со седиште во Кина, стана близок сојузник и советник на Трамп. Откако се обиде да го забрани Тикток во својот прв мандат, Трамп неодамна изјави дека сега таа платформа му „легнала на срце“, сметајќи ја за ефикасен начин за ширење содржини што го прикажуваат Трамп во позитивно светло.
Што доби: Чу на инаугурацијата седеше во редот зад другите технолошки директори. Трамп исто така потпиша извршна наредба со намера да го одложи спроведувањето на законот што го забранува Тикток бидејќи во предвидениот рок не беше пронајден нов сопственик што нема врски со Кина.
Што сака: Бизнисот на Тикток во САД и понатаму се соочува со егзистенцијална закана, која Чу би сакал да ја елиминира што е можно поскоро. Во најдобар случај, наредбата на Трамп го одложува решавањето на проблемот. Нацртите за трајно решение сè уште се во изработка; Трамп изјави дека се надева дека ќе поттикне заедничко вложување помеѓу „Бајтденс“ и американски инвеститор.
- Текстот е напишан во соработка со Џош Ајделсон, Лорен Груш и Леа Најлен