Почнувајќи од ова лето, возачите од Србија ќе можат без застанување да поминуваат низ наплатните пунктови во С. Македонија. Истото тоа ќе важи и за македонските возачи на српските автопатишта. Патарините ќе се плаќаат само со еден таг, без дополнителен уред или картичка во земјата каде што возилото не е регистрирано.
Уникатниот електронски систем за наплата, наменет за граѓаните на Србија, С. Македонија и Албанија во рамките на иницијативата Отворен Балкан, треба да биде во функција од јуни, барем кога станува збор за Србија и С. Македонија.
Ова го соопшти Горан Весиќ, српскиот министер за градежништво, транспорт и инфраструктура. Како што објасни тој, на почетокот на јуни сите што имаат таг може да го префрлат на постпејд, да го поврзат со платежни картички и да го користат во С. Македонија, исто како што Македонците ќе можат да го користат во Србија.
Прочитајте повеќе: Отворен Балкан: Македонски работници ќе земаат плата од српски и албански компании
„Исто така, за ова блиску сме до договор со Хрватска и Босна и Херцеговина“, најави Весиќ. Тој вели дека наскоро српските тагови ќе важат во повеќето соседни земји. Претходно беше објавено дека и Словенија е заинтересирана да се приклучи.
Дарко Савиќ, помошник-директор на Секторот за наплата на патарини во „Патишта Србија“, за „Блумберг Адрија“ вели дека Србија е иницијатор на идејата за електронска наплата на патарините за Отворен Балкан. Српскиот веб-сервис работи веќе неколку месеци, а С. Македонија треба да го поврзе својот систем за наплата на истиот тој.
„Комплетниот веб-сервис бесплатно им го отстапивме на Македонците и три години ни кажуваа дека сакаат да се поврзат, но досега ништо не направија. Сѐ додека политичарите не притиснаа. Што се однесува до Србија, ние сме целосно подготвени. Направивме сѐ и ги чекаме“, вели Савиќ.
Како што нагласува тој, Македонците не го приспособиле својот систем за прифаќање на српските тагови.
„Им ги дадовме нашите мастерклучеви заради поврзување, што вообичаено не се прави, но нивните уште не сме ги добиле. Српскиот систем за наплата на патарина е интегриран со македонскиот на централно ниво и обратно. Таговите што се кодирани за македонскиот систем носат одреден код. Тие не можат да се читаат во Србија додека кодот од тој таг не се внесе во нашиот централен систем. Тие не ни ги даваат нивните кодови и не ни ги даваат нивните мастерклучеви“, објаснува Савиќ.
Кирил Каркалашев, помошник-раководител на Секторот за одржување и наплата на патарини во Северна Македонија, за „Блумберг Адрија“ вели дека напорно се работи за интеграцијата на системот да профункционира на 1 јуни. Тие секојдневно разговараат со нивниот изведувач, турската компанија „Аселсан“. Тој се надева дека до тој датум ќе бидат отстранети техничките недостатоци.
„Од српска страна нема никаков проблем, тие направија сѐ што можеа, но ние имаме проблем со вчитувањето и приспособувањето за оваа интеграција. Правиме сѐ и се надеваме дека сѐ ќе биде готово до први јуни, можеби некој ден плус или минус за тестирање“, вели Каркалашев и додава дека околу 20.000 возачи во Македонија користат таг-уреди.
Според податоците на „Патишта Србија“, таму околу 700.000 возачи користат тагови, додека 568.000 возачи користат електронска наплата за патарина. Вкупниот број на корисници што го регистрирале својот таг-уред на веб-сервисот за електронска наплата и плаќаат патарина со регистрирани платежни картички изнесува 3.617.
Почнаа разговорите за пристапување на Босна и Херцеговина и Хрватска
Савиќ посочува дека веб-сервисот е направен за да можат да се поврзат и други земји и, како што опишува, најмногу личи на роаминг во мобилната телефонија. Од пред два месеца преговараат со БиХ и Хрватска за поврзување на српскиот веб-сервис и се надеваат дека брзо ќе се договорат.
„Бидејќи тие не се дел од проектот Отворен Балкан, со нив разговараме поинаку. Заинтересирана е и Словенија. Оваа земја користи систем на вињети, а двата система не се компатибилни, но ќе мора да се усогласат преку европската директива до 2026 година. Европската директива за електронска наплата на патарина пропишува дека сите земји-членки на ЕУ мора да воспостават систем за наплата на патарина по изминат километар. Ќе видиме како ќе го направат тоа Словенците, па ќе разговараме за приклучување кон нашиот систем“, вели Савиќ.
Веб-порталот за електронска наплата на патарина е единствената платформа што им овозможува на жителите на Србија и земјите што ќе се приклучат на заедничкиот проект за поврзување на електронската наплата и онлајн плаќање на патарина со истиот таг-уред. Целта на проектот е да им се овозможи на корисниците да употребуваат ист уред во земјите што се учесници, а ќе плаќаат со платежни картички регистрирани на порталот.
Со регистрирање на таг-уредот на веб-сервисот за електронска наплата и поврзување на платежна дебитна или кредитна картичка, корисникот не мора да го дополнува таг-уредот, туку цената со пресметан попуст од шест проценти се наплаќа онлајн од регистрираната платежна картичка.
Доколку се користи припејд-системот, тагот ќе може да се дополнува на едно од 300-та продажни места или, во случај на постпејд-системот, да склучи договор со „Патишта Србија“ или со некој од дистрибутерите. Патарината што се собира преку овој систем ќе биде поевтина за шест отсто и во Србија, Албанија и С. Македонија.