Европските министри ќе разговараат за специјални мерки за спречување на зголемените трошоци за енергија, од ограничување на цените на природниот гас до суспендирање на трговијата со енергетски деривати, што е обид на блокот да одговори на продлабочената криза.
Чешка, која претседава со Европската унија, се очекува да ги вклучи тие алатки во списокот со опции за одговор при итни случаи што ќе се дискутираат на состанокот на министрите за енергетика в петок, според нацрт-документ до кој Bloomberg имал увид.
Европа се бори да спречи енергетска катастрофа која се заканува да стане економска, социјална, па дури и финансиска криза. Нордиските власти викендов ја зголемија ликвидноста за комуналните претпријатија, велејќи дека постои ризик да се повтори случајот со Lehman Brothers кој во 2008 предизвика глобална криза.
Прочитај повеќе
По одлуката на 'Гаспром', цените на гасот пораснаа и до 35 отсто
Цените на енергијата во Европа се зголемија откако Русија го запре својот најголем гасовод за природен гас до континентот на неодредено време.
05.09.2022
Европските лидери со месеци работеа на обидот да го неутрализираат влијанието на рускиот притисок врз гасот, но одлуката на „Гаспром“ во петокот да го задржи затворен клучниот гасовод „Северен тек“ донесе ново чувство на итност.
Потегот на Русија да го прекине снабдувањето ќе ги поттикне цените на природниот гас на рекордно високо ниво во Европа, како и во Азија и ќе го зголеми притисокот врз производителите на електрична енергија. Комуналните претпријатија во Азија веќе ги зајакнаа напорите за да обезбедат снабдување со течен природен гас, нагласуваат трговците, интензивирајќи ја конкуренцијата со Европа за сè помалата понуда на гориво што се заканува да ги зголеми цените.
Влошувањето на енергетската криза во Европа врши дополнителен притисок врз еврото, кое во понеделникот падна за цели 0,5 отсто на 99,04 американски центи. Тоа е малку над најниското ниво од 99,01 центи во август - најслабо од декември 2002 година.
EURUSD:CUR
EUR-USD X-RATE
0,9911 USD
-0,00430 -0,43%
почетна цена
0,995
претходна цена на затворање
0,9954
промена од почетокот на годината
-13,0431%
дневен опсег
0,99 - 1,00
опсег на 52 недели
0,99 - 1,19
Во текот на викендот, Германија, земјата најпогодена од прекинот на „Северен тек“, претстави пакет од 65 милијарди долари за заштита на потрошувачите, со давачка за неочекуваните профити. Воедно, илјадниците Чеси кои викендов протестираа на улиците послужија како потсетник за социјалните и политичките ризици.
„Јасно е дека претстојната грејна сезона ќе ја тестира издржливоста на енергетскиот пазар на ЕУ“, планира да им порача чешкото претседателство на земјите-членки, според нацрт-документот за итниот состанок. „Клучно е да се погледне развојот на пазарот и да се идентификуваат можните мерки за справување со високите цени на електричната енергија предизвикани од високите цени на гасот“, се додава во него.
Опциите што треба да ги предложи чешкото претседателство ќе ги надополнат мерките наведени од Европската комисија во политичкиот текст до кој Bloomberg дојде минатата недела. Тие вклучуваат намалување на побарувачката на електрична енергија и ограничувања на цените за обновливите извори на енергија, нуклеарната енергија и јагленот. Претседателството е подготвено да предложи слични решенија во енергетскиот сектор и да ги понуди следните дополнителни алатки.
За да се ограничи влијанието на цените на гасот врз цените на електричната енергија, неопходно е:
- привремено ограничување на цената на гасот што се користи за производство на електрична енергија
- поставување на горна граница на цената на гасот што се увезува од Русија
- времено исклучување за снабдувањето од гас преку мерит и одередување на цената на енергенсите како дополнителна опција
За да се зголеми ликвидноста на пазарот:
- итна поддршка за кредитна линија низ Европа за учесниците на пазарот кои се соочуваат со многу високи барања за маржа
- ограничување на лимитите на маржа или автоматско прилагодување на горната граница на цената
- привремена суспензија на европските пазари на енергетски деривати
Планираната интервенција треба да биде дизајнирана за да се избегне зголемување на потрошувачката на гас или загрозување на напорите за намалување на побарувачката на гас. Треба да биде едноставна за спроведување и координација низ целиот блок и да биде конзистентна со климатските цели на блокот, се вели во нацрт-документот.