ММФ: Итно да се воведе солидарен данок

Македонија е на пат да ја исполни целта за дефицитот утврдена во буџетот за 2023 година, но доцнењето во усвојувањето на даночната реформа и воведувањето на солидарниот данок ги компромитираат даночните приходи и може да ги загрозат приоритетните трошоци, порача Меѓународниот монетарен фонд, чии претставници на почетокот на месецов беа во земјава за да разговараат со македонските власти за неодамнешните економски случувања и политики во контекст на линијата за претпазливост и ликвидност на ММФ наменета за земјава.

„Во тој контекст, даночната реформа, чиј дизајн имаше корист од придонесот на ММФ, треба да се усвои без одложување, со оглед на долгиот период за консултации со јавноста, а истото тоа треба да се направи и со данокот на солидарност. Одделно, напорите за подобрување на наплатата на даноците треба да се одржат и забрзаат“, изјави Жак Миниане, предводник на мисијата на ММФ во земјава.

Од ММФ посочуваат дека во тек е економско закрепнување, со реален раст на БДП проектиран на 2,1 проценти оваа година, проследен со 3,4 проценти во 2024 година. Потрошувачките цени се очекува да пораснат во просек за 9,2 проценти оваа година и за 3,5 проценти во 2024 година, а до 2026 година да се вратат на 2 процента.

„Со оглед на тоа што растот на потрошувачките цени во последните години ја намали куповната моќ на домаќинствата, разбирливо е што работниците во јавниот сектор бараат повисоки плати. Веќе има простор во буџетот на централната влада за зголемување на платите од близу 10 проценти, слично на проектираната стапка на инфлација за 2023 година, вклучувајќи го и усогласувањето на минималната плата оваа година. Сè што е над оваа граница би создало големо и трајно оптоварување на буџетот, а исто така би ризикувало да ги истисне другите суштински трошоци. Големите зголемувања на платите исто така би ризикувале да ја претворат привремено високата инфлација во постојано висока инфлација“, велат од ММФ.

Оттаму додаваат дека во согласност со обврските од ПЛЛ-аранжманот, фискалната консолидација треба да продолжи да ја поткрепува фискалната одржливост и да обезбеди соодветни фискални браници за следната криза.

„Иако реформата на блок-тарифите за електрична енергија во 2022 година беше значаен чекор во вистинската насока, цените на електричната енергија за повеќето домаќинства остануваат силно субвенционирани и меѓу најниските во Европа. Како резултат на тоа, јавните финансии остануваат ранливи на порастот на цената на енергијата. Иако зголемувањето на тарифите за енергија никогаш не е лесно, ќе биде важно да се продолжи со реформите на тарифите за електрична енергија, односно постепено да се  укинуваат субвенциите и да се зајакне енергетската ефикасност. Сегашниот контекст на пониски меѓународни цени на енергијата дава можност за продолжување на ваквите реформи. Поддршката за сметките за електрична енергија треба да биде насочена кон посиромашните домаќинства наместо кон повеќето домаќинства без конкретно поставени цели, како што е моментално“, велат од ММФ.

Од фондот укажуваат дека Народната банка продолжила со неопходната нормализација на монетарната политика преку повисоки каматни стапки и други мерки, за да се осигури дека високата инфлација нема да се вкорени.

„Овие промени во политиката помогнаа да се стабилизираат инфлациските очекувања и придонесуваат за постепен пад на инфлацијата. Поважно, тие исто така обезбедуваат девизните резерви да останат соодветни, што е клучно за Северна Македонија“, велат од ММФ.

Оттаму посочуваат дека банкарскиот систем е ликвиден, профитабилен и соодветно капитализиран и очекуваат дека ќе може да ги апсорбира ефектите од заострените финансиски услови и другите шокови.

„Сепак, позитивните услови денес треба да се искористат за да се продолжи со додавање на капиталните бафери. Конечно, го поддржуваме неодамнешното воведување на макропрудентни мерки кон заемодавците. Тие се важна алатка за централната банка и ќе помогнат во задржувањето на ризиците во секторот на недвижности“, велат од ММФ.

Монетарците порачуваат и дека структурните и институционалните реформи, суштински за перспективите за пристап на Македонија во ЕУ, треба да се забрзаат, за да се зајакнат изгледите за раст и земјата да се приближи кон приходите на ЕУ на среден рок.

„Што се однесува до проектот за патиштата на коридорот 8/10г, вработените во ММФ сè уште ги проценуваат импликациите врз јавните финансии“, велат од фондот.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар