.webp){kind=icon}
ИТ-индустријата несомнено е најбрзорастечката индустрија во последните неколку години. Атрактивните плати и флексибилното работно време се клучните фактори младите да ја одберат таа професија. Но, со појавата на вештачката интелигенција и напливот на квалификувани ИТ-инженери, во блиска иднина може да се случи ИТ-секторот да се засити од вработени.
По цела деценија раст на вработувањата, технолошките гиганти како „Мета“, „Амазон“ или „Мајкрософт“ од 2022 година поделија илјадници откази за да се намалат трошоците на компанијата, но истовремено ги навестија и плановите за градење алатки за вештачка интелигенција што ќе им помогнат на инженерите подобро и побрзо да кодираат, овозможувајќи автоматизација и намалување на дел од работните места.
Доаѓа ера на доквалификација
Анализиравме за македонскиот пазар, за кој познавачите велат дека засега плови во мирно море. Трендот на откази, немало да се случи во блиска иднина, а во моментов уште има недостиг од квалификувани ИТ-инженери. Според последните анализи, на компаниите им недостигаат околу 600 вработени во секторот. Сепак, се тврди дека светските случувања секако нема да ја заобиколат Македонија во следните години. Компаниите во доквалификацијата на одредени работни позиции гледаат клуч за избегнување отказ.
„ИТ-секторот сè уште не е заситен со кадар. Иако бројот на вработени се зголемува, сè уште има недостиг од инженери. Употребата и развојот на вештачката интелигенција ќе влијаат за помош при кодирање, пишување и слично, а тоа би значело дека програмерите, девелоперите и вработените во дигиталниот маркетинг ќе треба да ги надградуваат своите вештини. Доколку се следи чекорот на развојот на вештачката интелигенција, ќе се заобиколи и процесот на згаснување на работни места“, вели Анета Пешева, претседателка на стопанската комора за информатички и комуникациски технологии МАСИТ.
Приватна архива/Анета Пешева
Секој месец нови огласи за вработување во ИТ-компаниите
Сликата за вработувањето е смената во последните две години. На објавен оглас за вработување на кој не се пријавувал никој, сега се случува да има и десетина пријави, велат од ИТ-компаниите за „Блумберг Адрија“. Во последните шест месеци, според податоците на Агенцијата за вработување, ИТ-компаниите објавиле 4.294 огласи за вработување. Во јануари имало близу 600 огласи, а најголема потреба компаниите имале за работните позиции програмери, менаџери по информациски системи, развивачи на софтвер и инженери на софтвер и компјутерски науки.
Во Македонија има околу 3.000 ИТ-компании, кои, според анализата на МАСИТ, во 2024 година оствариле приход од околу 1,3 милијарди евра, што е раст од 37 отсто споредено со претходната година. Бројот на вработени за три години се зголемил за близу 4.000 лица.
Не се очекува ниту пад на платите во ИТ-секторот
Платите во ИТ-индустријата и натаму се двојно повисоки од просечната плата во земјава. Според последните податоци на Државниот завод за статистика, кои се за ноември 2023 година, просечната плата во земјава изнесува 38.359 денари, додека во ИКТ-секторот, конкретно во сегментот компјутерско програмирање, консултантски и сродни дејности, просечната исплатена нето-плата е 90.223 денари.
Технолошките гиганти и годинава делат откази
Помалите заработки на големите корпорации и развојот на вештачката интелигенција ги продолжуваат плановите на компаниите за намалување на бројот на вработени и годинава. Технолошкиот сектор во текот на претходната година има доделено рекорден број откази. Над 200.000 вработени во ИТ-индустријата низ светот биле отпуштени, што е двојно поголема бројка од 100.000 откази во 2022 година.
„Амазон“, „Мета“ и „Мајкрософт“ се на врвот на списокот корпорации што имаат најголем број намалени работни места. Отпуштањето дел од работниците компаниите го спроведуваат етапно, во неколку фази. Поголемиот дел ИТ-компании што немаат планови за намалување на бројот на вработени целосно ги замрзнаа плановите за нови вработувања.
