.webp){kind=icon}
Што ако ги исфрлите сите спортови од Олимпијадата? Ќе ви останат многу музички нумери од свечените отворања и затворања. Во основа, еквивалент на Евровизија, која, и покрај сите костими, танцување и пиротехника, е многу поповолен и поисплатлив спектакл отколку спортскиот митинг кој се одржува на секои четири години.
Буџетски дефицити и долгови ги прогонуваат градовите домаќини на Олимпијадата. (Повеќето од милијардите собрани преку глобалните права за емитување одат за Меѓународниот олимписки комитет.) Јапонија потроши скоро 13 милијарди долари на Летните игри во Токио 2020 година, кои беа одложени поради Ковид-19 (како и придружната Параолимпијада). Торино, домаќинот на минатогодишниот избор за песна на Евровизија, одвои само околу 13 милиони долари, еден илјадити дел од цената на игрите. Градот на северот на Италија заработи и околу 90 милиони долари приход од туризмот. Сличен профит очекува и овогодинешниот домаќин Ливерпул. Овие се можеби скромни износи во големата шема на глобални настани, но сепак е подобро отколку да се биде во минус.
Евровизија нуди и други предности. Создаде глобални мегаѕвезди кои сами по себе се големи компании (АББА, чија Waterloo стигна до финалето во 1974 година; Селин Дион, која ја отпеа швајцарската триумфална Ne Partez Pas Sans Moi во 1988 година; Хулио Иглесијас, не победи, но поради популарноста на песната Gwendolyne, што ја испеа во 1970 година, стана суперѕвезда најпрво во Шпанија, а потоа и во светот). Натправарувањето претставува можност за пробив на уметниците од помалите земји, со помалку развиена музичка индустрија. И да не победат, учеството на Евровизија им гарантира доживотна кариера барем на домашните пазари.
Овогодинешниот натпревар веројатно придонесува за гласно промовираната политика на „израмнување“ на британската влада, за ширење на богатството од главниот град кон остатокот од земјата. „Наидов на луѓе од Лондон кои рекоа дека никогаш не размислувале да дојдат во Ливерпул освен на Евровизија“, вели Вилијам Ли Адамс, поранешен новинар на магазинот „Тајм“ кој води блогови, како независен извор на евровизиски вести, анализи и возбуда (чувства што ги документира во неговите мемоари „Диви танци: Моето квир и несекојдневно патување на Евровизија“ (Wild Dances: My Queer and Curious Journey to Eurovision). Годинава имаше 65 волонтери кои страсно блогираа за кичестата и жестока кулминација на натпреварот, како што се приближуваше финалето во сабота, 13 мај.
Олимписките игри секогаш поттикнуваат и политички прашања. Евровизија исто така, но ова натправарување најде начин да ги прифати контроверзите без срам. Тоа е затоа што негува форма на мултилатерално, полиглотско право на глас. На натпреварувачите им се потребни телефонски гласови од публиката во земјите учеснички. Ова е исто така одраз на популарноста низ Европа. Адамс, кој го основал блогот во 2009 година, вели дека популарноста на Евровизија значително се зголемила во 2014 година и дека за тоа има геополитички причини.
Во јануари 2014 година, Русија на Владимир Путин започна ПР кампања против драг кралицата Кончита Вурст (Томас Нојвирт), која штотуку стана претставник на Австрија. Москва ги принуди Белорусија и Украина (тогаш со проруски претседател) да потпишат петиција со која се осудува Евровизија како „легло на содомија“. Тие бараа програмата да не се емитува во Русија за да се заштитат децата.
Настаните што следеа го продолжија користењето на музичкиот натпревар како сурогат за политичката арена. Народните демонстрации во Киев на крајот на февруари истата година го соборија про-путиновскиот претседател (кој сега живее во Русија). Како одговор, Москва ја нападна Украина на 26 март и го анектира Крим. Во мај, Кончита Вурст излезе на сцената во Копенхаген за да ја испее „Издигни се како феникс“ (Rise Like a Phoenix). Нејзиниот златен фустан блескаше, усните ѝ блескаа, косата елегантно се вееше со помош на машината за ветер, а брадата и беше уредно избричена. Таа победи. Се прашувате чии гласови ја доведоа до победа? Оние на Украина.
Bloomberg
Минатата година Украина ја освои главната награда со Stefania, фолк химна надополнета со рап елементии. За време на финалето, член на оркестарот Калуш, како што е името на групата, извика од сцената: „Сега Ве замолувам сите. Помогнете им на Украина и Мариупол“. Во тој момент опколениот украински град го делеа само неколку дена да падне во рацете на Русите. Апелот ја разбуди публиката, но веројатно инспирираше уште поголем патриотизам во татковината на оркестарот Калуш и помогна да се намали тежината на веста за конечното заземање на градот. „Евровизија е дел од одбранбената стратегија на Украина“, вели Адамс. Русија немаше шанси ниту лани, ниту годинава бидејќи нејзиното учество беше забрането по инвазијата на Украина.
Украинската песна „Челично срце“ (Heart of Steel) на дуото Творчи годинава привлече внимание, но фаворитите не беа избрани геополитички. Адамс вниманието го насочи кон двајца изведувачи: вештерка, погледнете ги тие нокти, Лорин ја пее шведската моќна балада Tattoo, како и френетичната Cha Cha Cha на финскиот рапер Карија. Лорин, која победи во 2012 година, пее на англиски, Карија пее на фински.
Навивав за Малта, за Баскер, кои ја изведуваа Dance (Our Own Party), нискобуџетен забавен бенд со неисполиран имиџ во стилот на осумдесеттите, но тие беа елиминирани уште првата вечер во полуфиналето. Тоа покажува колку знам за музика. Да се надеваме дека еден ден наскоро војната ќе заврши и на Русија ќе ѝ биде дозволено да се врати на Евровизија. Сепак, Путин ќе мора да направи повеќе отколку да стави кармин на усните за да се искупи.
