.webp){kind=icon}
Русија го пропушти плаќањето на својот државен надворешен долг за прв пат по повеќе од сто години, што е кулминација на сите построги санкции на Западот кои ги затворија патиштата за плаќање на нејзините надворешни кредитори.
Русија веќе неколку месеци изнаоѓаше начини да ги заобиколи казните што ѝ беа наметнати поради инвазијата на Украина. Но, на крајот на денот во неделата истече рокот за исплата на околу 100 милиони американски долари камата, која Москва требаше да ја плати уште на 27 мај. Сега кога истече овој рок, Русија е несолвентна во однос на остатокот од светот.
Тргувањето со државни еврообврзници е на лошо ниво од почетокот на март, девизните резерви на централната банка остануваат замрзнати, додека најголемите банки во Русија се отсечени од глобалниот финансиски систем.
Руските граѓани се загрижени поради намалената економија и високата инфлација
Засега, доцнењето на плаќањето на надворешниот долг е посимболично по природа и не е толку важно за обичните руски граѓани, бидејќи тие се повеќе загрижени за состојбата на домашната економија, која страда од санкции и висока инфлација.
Bloomberg
Русија долго време работи на тоа да не добие етикета за доцнење во плаќањето на долговите, тврдејќи дека има пари за да ги подмири своите обврски и дека практично е принудена да не плаќа. Минатата недела земјата најави дека ќе почне да го сервисира својот неподмирен државен долг од 40 милијарди долари со плаќање во рубли, за тоа како причина наведувајќи „виша сила“, која според тамошните власти е вештачки создадена од западните земји.
„Многу, многу е ретко владата која инаку има ресурси за да го подмири својот долг, да биде принудена на неплаќање“, изјави за Bloomberg, Хасан Малик, висок аналитичар во Loomis Sayles & Company. „Ова сигурно ќе биде еден од најспецифичните случаи во историјата“, додаде тој.
Кој мора официјално да прогласи несолвентност?
Формално, рејтинг агенциите треба да прогласат несолвентност, но тие ги повлекоа своите оценки во согласност со правилата за европските санкции против Русија. Судејќи според документите за обврзниците, чиј грејс-период истече во неделата, несолвентност можат да прогласат самите сопственци доколку така одлучат 25 отсто од сите сопственици на неподмирените обврзници.
Доверителите не мора да преземаат итни мерки, бидејќи тие можат да изберат да чекаат да видат како ќе се одвива војната во Украина, а во исто време можат да се надеваат дека санкциите или ќе бидат ублажени или укинати. И времето е на нивна страна, бидејќи побарувањата стануваат неважечки по три години по датумот на плаќање, покажуваат документите за обврзниците.
„Повеќето сопственици на обврзници ќе му пристапат на проблемот чекајќи што ќе се случи“, смета Такахиде Киучи, економист во Истражувачкиот институт „Номура“ во Токио.
Прв пат по повеќе од 100 години
За време на руската финансиска криза во 1998 година, владата на тогашниот претседател Борис Елцин не беше во можност да плати 40 милијарди долари внатрешен долг.
Русија последен пат не ги платила своите обврски кон странство пред повеќе од сто години, кога болшевиците под водство на Владимир Илич Ленин не биле во можност да ги платат долговите што претходно ги акумулирала царската држава за време на Романови.
За споредба, странците од почетокот на април имале еквивалент од речиси 20 милијарди долари во руски еврообврзници.
Според Хасан Малик руското оправдување дека не се во можност да извршат исплата поради санкциите може да биде целосно оправдано.
„Поширокото прашање е дали санкциите сами по себе се одговор на дејствијата на суверен ентитет“, додаде Малик, мислејќи на руската инвазија на Украина. Според него, историјата е таа која ќе пресуди за тоа.
Според руските власти, целата ситуација е фарса
Bloomberg
Рускиот министер за финансии Антон Силуанов ја нарече целата ситуација фарса.
Русија секоја недела заработува милијарди американски долари од продажба на нафта, гас и други суровини. Силуанов истакна дека Русија има способност и волја да ги подмири своите обврски.
„Тие можат да прогласат што сакаат. Секој кој разбира што всушност се случува, сигурно знае дека не станува збор за несолвентност“, рече Силуанов.
Тој нагласи дека нема смисла странските кредитори да бараат несолвентност пред судовите, бидејќи Русија не се откажала од имунитетот како суверена држава и затоа странските судови нема да имаат надлежност да одлучуваат за тоа.
