.webp){kind=icon}
Растот на цените на оризот на највисоко ниво во речиси 15 години ги обновува стравувањата дека трошоците за храна ќе станат многу поскапи за најсиромашните луѓе во светот. Зрното е од витално значење за милијарди луѓе во Азија и во Африка. Оризот придонесува дури со 60 отсто од вкупниот број на калории за луѓето во делови од Југоисточна Азија и Африка, а тоа се зголемува до 70 отсто во земји како Бангладеш.
Bloomberg Mercury
Најновиот скок на цените го зголемува стресот на глобалните пазари на храна, кои се веќе зафатени од екстремните временски услови и ескалацијата на конфликтот во Украина. Тајландскиот бел ориз за 5 отсто скршен се искачи на 648 долари за тон оваа недела бидејќи сувото време го загрозува родот на Тајланд, додека највисокиот транспортер Индија, кој сочинува 40 отсто од светската трговија, ги зголеми извозните ограничувања за да го заштити својот локален пазар. „Повисоките цени на оризот ќе придонесат за инфлација на храната, особено за сиромашните домаќинства во најголемите нации што консумираат ориз во Азија“, рече Џозеф Глаубер, виш соработник во Меѓународниот институт за истражување на политиката за храна во Вашингтон.
Земјите често го следат примерот кога една земја воведува забрани за извоз. Сиромашните во светот се најголемите губитници. Зголемената загриженост за заостреното глобално снабдување ги зголемува ризиците од нов бран трговски протекционизам, бидејќи владите бараат да обезбедат големи резерви од храна.
Bloomberg Mercury
Враќањето на временскиот шаблон Ел Нињо, што може да ги исуши оризовите полиња зависни од вода во Азија, ги влошува тие стравови. „Оризот е повредна стока отколку пред да започне Ел Нињо и Русија да ги зголеми нападите врз извозот на пченица и пченка во Украина“, рече Питер Тимер, почесен професор на универзитетот „Харвард“, кој со децении студирал безбедност на храната. „Цените може да се искачат за дополнителни 100 долари по тон за шест до 12 месеци“, рече тој. „Големо прашање е дали порастот на цените ќе биде постепен, давајќи им време на потрошувачите да се приспособат без паника, или дали ќе има брз скок до 1.000 долари за тон или повисоко“, рече Тимер, кој работеше со азиските влади на нивниот политички одговор за време на кризата со храна во 2008 година. Тоа беше кога оризот се искачи над тие нивоа по забраните за извоз од големите производители, особено Индија и Виетнам.
ФАО
Поголемиот дел од светскиот ориз се одгледува и се консумира во Азија, каде што земјоделците веќе се борат со топлотните бранови и сушата. Тајланд, вториот по големина транспортер во светот, ги охрабрува земјоделците да се префрлат на земјоделски култури на кои им треба помалку вода, додека земјоделците во регионите со најголемо производство на ориз во Индонезија садат пченка и зелка во пресрет на сушата. „Најголемиот ризик ќе биде дали Ел Нињо и климатските промени ќе го нарушат земјоделското производство и ќе ја поттикнат вкупната инфлација на храната повисока“, рече Чуа Хак Бин, висок економист во инвестициската банкарска групација „Мајбанк“ во Сингапур. „Ова може да предизвика повеќе протекционистички политики, вклучувајќи и контрола на извозот, што може да ги влоши глобалниот недостиг од храна и притисокот на цените“, рече тој. „Економиите на пазарот во развој се поранливи на таквите шокови на цените на храната, со оглед на поголемите тежини на храната во потрошувачката кошница“. Сепак, строгите контроли на цените наметнати од владата, како и субвенциите за храна во многу земји потрошувачи, би можеле да помогнат да се задржи капакот на инфлацијата.
