.webp){kind=icon}
Одлуката на Русија да го забрани извозот на дизел и бензин ризикува да го наруши снабдувањето со гориво пред зимата, но колку ќе биде длабоко влијанието зависи од тоа колку долго ќе трае.
Русија испорача повеќе од еден милион барели дневно дизел оваа година, што ја прави најголем светски извозник по морски пат, според податоците на „Вортекс“ (Vortex). Тоа е огромен дел од понудата за пазарот да се изгуби за кратко време, приближно доволно за да се задоволи целата побарувачка на Германија.
Загубата на понудата и секое последователно зголемување на цената нема да бидат важни само за трговците со нафта и возачите на камиони. Горивото од типот дизел се користи и во бродови и возови, како и во земјоделскиот, производствениот и градежниот сектор. Накратко, тој напојува огромни делови од глобалната економија.
„Сè се сведува на времетраењето“, рече Јуџин Линдел, шеф на рафинирани производи во консултантската компанија ФГЕ (FGE). Руските рафинерии „веројатно би можеле да поминат еден месец пред да мора повторно да се затворат поради ограничувањата на капацитетот за складирање“.
Русија вели дека вовела привремена забрана за да го намали растот на цените на горивото дома, но апсорпцијата на сите тие барели дома може да биде предизвик. Некои можат да одат во складиште, а на ситуацијата ќе ѝ помогнат и многу рафинерии што се подложени на работи за одржување.
Но во одреден момент земјата ќе мора да продолжи со извозот или да го намали производството на рафинериите. И последната опција ризикува домашен недостиг од бензин.
„Иако забраната е неодредена, не очекуваме да трае долго“, рече Коен Веселс, аналитичар на нафтени производи во консултантската компанија „Енерџи аспектс“ (Energy Aspects).
Bloomberg Mercury
Реакција на пазарот
Додека неочекуваната загуба на понудата ги придвижи клучните метрики на пазарот на дизел повисоко, потезите беа релативно придушени за ваков голем настан, што укажува на одреден скептицизам кај трговците со дизел за неговото влијание во реалниот свет.
Во Северозападна Европа премијата на реперите за фјучерси на дизелот за сурова нафта, позната како ICE Gasoil, скокна како одговор на забраната, привремено надминувајќи 37 долари за барел, и достигна петдневен максимум, според податоците за објективната вредност собрани од „Блумберг“.
Фјучерсите за испорака во октомври исто така добија во однос на горивото за пристигнување следниот месец. Напредната структура, позната како назадување, се приближи до 36 долари за тон, што е само тридневен максимум.
Поголема слика
Глобалните резерви на дизел веќе беа под голем притисок пред да биде објавена забраната за извоз на Русија. Приносите на рафинериите се намалени со комбинација на намалување на суровата нафта од ОПЕК + и побарувачка за друга рафинирана нафта. Прекините на постројките не помогнаа.
Пред инвазијата на Украина, руските буриња за извоз на дизел по морски пат првенствено се испраќаа до европските земји. Но наметнувањето на санкциите го зголеми глобалниот трговски тек, а испораките во Турција скокнаа. Други неодамнешни дестинации за карго се Бразил, Саудиска Арабија и Тунис.
Тоа не мора да значи дека овие земји ќе го преземат најголемиот товар од намалувањето на снабдувањето на Русија. Пазарот на дизел е глобален, ако Турција или Бразил на пример се неочекувано кратки, товарите од неруски доставувачи може да се упатат таму наместо кон Европа.
Bloomberg Mercury
Што е следно?
Забраната стапи во сила на 21 септември. Според декретот, товарите со гориво веќе прифатени за испорака од руските железници или оние со товарни документи за поморски транспорт, сè уште можат да се извезуваат. Тоа покажува дека протокот на дизелот постепено ќе се намалува додека се испорачуваат тие товари.
Има исклучоци за помали испораки, вклучувајќи и испораки на партнери во трговскиот сојуз од некои поранешни советски републики, како и меѓувладини договори, хуманитарна помош и транзит, се наведува во декретот.
Кога забраната евентуално ќе биде укината, постои и ризик руското снабдување да се врати со опасно темпо, бидејќи извозниците бараат да го симнат производот што е акумулиран во складиштето.
