Федералниот апелациски суд му овозможи на претседателот Доналд Трамп привремено одложување од пресудата која се закануваше да го отфрли поголемиот дел од неговата сеопфатна агенда за царини, давајќи барем малку надеж на Белата куќа која сега се соочува со значителни нови ограничувања во нејзините напори да го реструктуира глобалниот трговски поредок.
Администрацијата ја прослави наредбата од Апелацискиот суд на САД за Федералниот округ како потврда за нејзината заложба агресивно да ја оспори пресудата издадена во средата вечерта од страна на Судот за меѓународна трговија со која се блокираат сеопфатните делови од царините на Трамп поради неговата употреба на Законот за меѓународни економски овластувања во вонредни ситуации (IEEPA).
Службениците на Белата куќа, исто така, нагласија дека Трамп има опции да бара слични царини преку други органи ако жалбите на крајот не успеат и најавија дека ќе продолжат да ја бранат легалноста на актуелните царини пред Врховниот суд на САД.
Прочитај повеќе

Накратко од светот: Судска блокада за царините на Трамп, скок на акциите на „Енвидија“
Американскиот трговски суд блокира поголем дел од глобалните царини што ги воведе Доналд Трамп, пресудувајќи дека се незаконски воведени.
29.05.2025

„Стандард Чартерд“: Доларот може да се соочи со „голем“ пад во 2026 година
Ризикот од „голем“ пад на доларот ќе се зголеми следната година ако политиките на претседателот Доналд Трамп го зголемат долгот на САД, a не успеат да ја поттикнат економијата, според „Стандард Чартерд“.
28.05.2025

ЕУ ќе ги стави трговските преговори со САД на брза лента
Доналд Трамп и Урсула фон дер Лајен се слушнаа телефонски и се согласија да ги забрзаат трговските преговори.
27.05.2025

Трамп пак се премисли - го одложи воведувањето царини од 50 отсто за ЕУ до 9 јули
Заканата на Трамп за царина од 50 проценти би ја погодила трговијата со стоки меѓу САД и ЕУ во вредност од 321 милијарда долари.
26.05.2025

Трамп размислува за санкции кон Русија, го нарекува Путин „луд“
„Не сум задоволен од она што го прави Путин“, рече Трамп. „Тој убива многу луѓе и не знам што, по ѓаволите, се случи со Путин“.
26.05.2025
Сепак, за претседател кој е желен да ја користи трговската политика за брзо преобликување на глобалната трговија, другите опции би биле покомплицирани и би ги оневозможиле заканите што тој е во состојба да ги употреби во процесот на преговори со другите светски лидери. Некои алтернативни американски царински опции се макотрпни за користење и би траеле со месеци за да се спроведат, додека други се ограничени во обем и времетраење.
Трамп ја поздрави одлуката на Апелацискиот суд во објава на социјалните мрежи во четвртокот вечерта, нарекувајќи ја првичната одлука „толку погрешна и толку политичка!“. Тој тврдеше дека барањето одобрение од Конгресот за царини ќе ја попречи неговата трговска агенда и „целосно ќе ја уништи претседателската моќ“.
„Се надевам дека Врховниот суд ќе ја поништи оваа ужасна, заканувачка одлука за земјата, брзо и решително “, напиша Трамп во објавата.
И покрај привременото одложување, можноста Апелацискиот суд на крајот да ја поддржи првичната пресуда и да ја блокира тарифната политика на Трамп силно се надвисна над Белата куќа. Одделно, втор федерален судија прогласи голем број од даноците на Трамп донесени со користење на вонредни овластувања за незаконски, но ја ограничи својата одлука на семејниот бизнис што тужеше и го одложи стапувањето во сила на наредбата за 14 дена за да му даде време на Министерството за правда да се жали.
„Америка не може да функционира ако претседателот Трамп - или кој било друг претседател, впрочем – ако чувствителните дипломатски или трговски преговори може да бидат извадени од колосек од судии активисти“, изјави портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, во четвртокот. „На крајот на краиштата, Врховниот суд мора да стави крај на ова заради нашиот Устав и нашата земја.“
Првичната судска одлука ќе ѝ дадеше на администрацијата само 10 дена да ги укине даноците. Но, новата наредба утврди распоред што трае до 9 јуни за да се одлучи за барањето за подолг рок. Доколку бидат одобрени - или доколку биде одобрена последователна жалба до Врховниот суд - царините би можеле да останат на сила со месеци.
И покрај целата доверба во тимот на Трамп, првичната судска одлука од средата означи еден од најголемите неуспеси во вториот мандат на претседателот. Трамп водеше кампања за користење царини за борба против она што тој го нарекува неправеден третман на САД од страна на други земји, а законот за вонредна состојба му даде најбрз начин да го исполни своето ветување.
Пресудата би ја намалила ефективната царинска стапка на САД на под 6 проценти од максимумот од речиси 27 проценти минатиот месец, според пресметките на „Блумберг економикс“, астрономско ниво што ризикува стагфлација за САД.
Блумберг
Правната борба, исто така, се заканува да внесе уште поголема неизвесност во светската економија, која веќе е потресена од постојано менувачкиот став на Трамп во врска со царините за увоз. Тоа може да ја намали моќта на Трамп додека неговиот тим преговара со бројни трговски партнери за олеснување на царините.
Одлуката на трговскиот суд во средата ги блокираше царините за Мексико, Канада, Кина, како и рамниот данок на увоз за речиси секој трговски партнер на САД. Трамп се повика на IEEPA врз основа на тоа што фентанилот и трговските дефицити се итни случаи што бараат широка употреба на извршната власт. Судот пресуди дека тој отишол предалеку.
Белата куќа во четвртокот соопшти дека разгледува други опции, но советниците признаа дека тие би одземале повеќе време.
„Постојат различни пристапи за кои би биле потребни неколку месеци за да се воспостават и да се користат процедури што биле одобрени во минатото или одобрени во последната администрација, но не планираме да ги спроведуваме во моментов“, рече директорот на Националниот економски совет, Кевин Хасет, за „Фокс бизнис“.
Сепак, во услови на зголемена загриженост за ранливоста на тарифите на Трамп базирани на IEEPA, администрацијата веќе прифати посебни законски овластувања за спроведување други давачки.
Фото: Chris Kleponis/CNP/Bloomberg
Администрацијата на Трамп го искористи Член 232 од Законот за проширување на трговијата за да подготви основа за сеопфатни давачки што би можеле да допрат до сè, од паметни телефони до млазни мотори.
Откако Трамп ја презеде функцијата во јануари, Министерството за трговија веќе ги донесе царините според Член 232 за челик, алуминиум, возила и автоделови, и започна истраги за камиони, бакар, дрва, полупроводници, критични минерали, фармацевтски производи и авиони.
Овие царини се сметаат за помалку правно ранливи од ад-хок пристапот на Трамп од земја до земја, но потребни се месеци за да се спроведат. Истрагите обично даваат наоди во рок од 270 дена, но претставниците на администрацијата нагласија дека можат да одат побрзо.
„Можам да ве уверам, американски народе, дека агендата за царини на Трамп е жива, здрава и ќе биде имплементирана за да ве заштити, да ги спаси вашите работни места и вашите фабрики“, изјави трговскиот советник Питер Наваро за новинарите во четвртокот.
Наваро рече дека трговскиот претставник на САД, Џејмисон Грир, наскоро ќе се осврне на други можности. „Секој трговски адвокат знае дека тоа се само неколку различни опции што можеме да ги преземеме“, рече Наваро.
Промената во стратегијата може да одземе многу време, одолговлекувајќи ја и неизвесноста на царинската политика на Трамп и временската рамка за тој да види некакво домашно политичко влијание.
Часовникот отчукува
„Идејата дека Трамп ќе се сврти кон планот Б и ќе воведе царини со други средства е проблематична“, рече Џејмс Лусиер, управен директор во истражувачката фирма „Капитал Алфа Партнерс“. „Да, тој ќе го стори тоа. Но, му истекува времето да воведе царини и да добие резултати пред среднорочните избори.“
Сепак, одвојувањето време за изградба на цврст случај за царини со користење на други правни органи е клучно за да се обезбеди дека ќе преживеат судска контрола и, можеби, идни избори, велат аналитичарите.
„Ако Трамп прескокне низ обрачите и ги заврши сите документи за тарифите според Член 232, тогаш може да има тарифи кои се правно одржливи“, рече Лусиер. „Ако сака да заврши небрежен про форма процес за шест недели, истите луѓе со длабоки џебови против тарифите кои го гонеа за IEEPA ќе го гонат и за 232.“
Пресудата на трговскиот суд, исто така, ги посочува овластувањата според Член 122 - кои Трамп може да ги користи за да наметне тарифи на нации од дури 15 проценти, но само за околу пет месеци - како друг начин. Наваро призна дека администрацијата првично избегнувала да го стори тоа поради ограничувањата за тоа колку долго тие тарифи би можеле да останат на сила.
„Па, Член 122 ви дава само 150 дена. Значи, еве го вашиот одговор токму таму“, изјави тој за ТВ Блумберг.
Трамп, исто така, ги искористи овластувањата според Член 301 од Законот за трговија на САД од 1974 година за да ги донесе претходните тарифи за Кина. Дали сега ќе се обиде да донесе повеќе давачки преку тоа овластување, вклучително и за Кина, е нејасно.
Член 301 им дава овластување на претседателите да преземат низа мерки - не само царини - за справување со неправедните политики што се сметаат за ограничување на американската трговија. Засегнатите индустрии претходно бараа истраги според Член 301 за бродоградба, соларна енергија и друг увоз, но претседателот може сам да ги иницира тие истраги.
Истрагите за царините за автомобили и челик што датираат од неговите први четири години на функцијата му овозможија на Трамп побрзо да се справи со тие царини отколку со другите сектори каде што почнуваше од нула.
Друга опција е Трамп да се обрати до Конгресот за одобрување на царините. Сепак, таков потег барем би ги одложил царините, а би можел да ризикува некои од неговите царини врз сојузничките земји да не добијат одобрување во тесно поделениот Дом и Сенат. Таквиот потег би одзел и драгоцено време на седницата што би можело да се искористи за други приоритети, како што се одобрување на судските и другите номинирани кандидати на Трамп или донесување закони за намалување на даноците.
„Со други зборови, стотици политичари би седеле околу Вашингтон со недели, па дури и месеци, обидувајќи се да дојдат до заклучок што да им наплатат на другите земји што се однесуваат неправедно кон нас“, рече Трамп.
— Со помош од Грег Стор, Акајла Гарднер, Рана Саџеди, Маева Казин, Мегашјам Мали, Лаура Кертис, Том Орлик, Анмари Хордерн, Џонатан Феро и Ерик Ларсон