Денот на инвеститорите на „Тесла“ (Tesla), кој се одржа минатата среда, не им понуди на обожавателите детали за нови автомобили. Наместо тоа, Илон Маск и неговите директори „чепнаа“ нова област, кон која компанијата гледа со интерес - загревање на домот.
Топлинските пумпи, кои се поефикасни од традиционалните грејачи и можат да помогнат во намалувањето на штетните емисии за загревање на планетата, привлекуваат зголемено внимание откако војната на Русија во Украина создаде глобална енергетска криза. Тие се исто така цел на нови субвенции од владите што бараат начини за ублажување на глобалното затоплување.
На многу начини, топлинските пумпи за загревање на домот се очигледен следен потег за „Тесла“, која веќе прави електрични автомобили што користат технологија за топлински пумпи, како и соларни панели и домашни батерии. Но што точно е топлинска пумпа, како работи и зошто Маск сега зборува за тоа?
Што е топлинска пумпа?
Топлинската пумпа е електричен начин за загревање на домот или друг простор (како автомобил), но не работи на ист начин како и традиционалните електрични грејачи на домови или автомобили. Топлинските пумпи ја движат топлината наместо да ја создаваат, што е поефикасно и помалку енергетски интензивно. Тоа ги прави топлинските пумпи важно решение во напорите да се загреат објектите низ светот без да се согоруваат фосилни горива.
Како функционираат топлинските пумпи?
Наместо да создадат топлина насочувајќи електрична енергија низ жица правејќи ја топла, топлинските пумпи извлекуваат топлина што е веќе во воздухот, земјата или водата надвор. Таа потоа се компресира и се ослободува за да загрее затворен простор.
Некои топлински пумпи работат со загревање вода, која потоа се пумпа во радијатори или подно греење, додека други дуваат топол воздух директно во просторот. Тоа може да се направи дури и при ниски температури; топлинските пумпи се користат речиси на една третина од просторното загревање во Шведска, на пример каде што температурите се ниски во зима.
Топлинските пумпи се сметаат за подобри од традиционалните електрични грејачи затоа што се поефикасни. Со оглед на тоа што типичен електричен грејач е 100 отсто ефикасен - правејќи една единица топлина за една единица на електрична енергија, топлинските пумпи нудат два-три пати поголема ефикасност. Најдобрите се до пет пати поефикасни под совршени услови.
Колку чинат топлинските пумпи?
Тоа зависи од вашата локација и дали се квалификувате за какви било владини субвенции. Различни земји имаат различни шеми за субвенции за да ја поттикнат примената.
Во САД, цената може да варира од 3.500 до 20.000 долари. Просечната цена за инсталација е 14.000 долари, според истражувањето спроведено од „Карбон свич“ (Carbon Switch). Владата исто така нуди стимулации за инсталација што зависат од приходот на граѓаните.
Во Шведска, просечната цена е од 9.000 до 14.000 американски долари, во зависност од видот на пумпата. Во Велика Британија, топлинска пумпа со извор на воздух веројатно ќе чини помеѓу 7.000 фунти (8.400 американски долари) и 12.000 фунти.
Каде се применуваат топлински пумпи сега?
Едно место каде што топлинските пумпи се веќе во употреба се автомобилите на „Тесла“. Компанијата ги користи за да ги загрее сите четири тековни модели и соопшти дека го зголемува опсегот - иако постојат одредени проблеми.
Топлинските пумпи се исто така интегрирани во многу згради; околу 10 отсто од просторното загревање во светот било обезбедено од топлински пумпи во 2021 година. Најбрзорастечки пазар е Кина, но веќе има голема употреба и во Северна Европа и раст во Источна Европа, каде што усвојувањето е поттикнато од загриженоста за достапноста на руските фосилни горива.
Климатизерите се еден вид топлинска пумпа - само работат во спротивна насока, извлекувајќи ја топлината од внатрешноста на објектот и исфрлајќи ја надвор. И некои топлински пумпи работат на два начина, загревање или ладење во зависност од времето и потребите на станарите.
Колку е лесна инсталацијата на топлинските пумпи?
Вградувањето топлинска пумпа во дом што претходно бил загреван преку други извори бара одредено размислување, а спецификите зависат и од видот на пумпата. Топлинските пумпи со извор на воздух имаат надворешна единица на која ѝ треба простор приближно со големина на велосипед. Инсталирањето топлинска пумпа за извор од земја бара малку поинтензивна работа и копање дупки или ровови. Сепак, нејзиното функционирање е поевтино.
Топлинските пумпи работат на пониска температура од котлите за гас или нафта. Тие се дизајнирани да ја задржат температурата на долг временски период, наместо да обезбедат кратки изливи на топлина, како што често прават котлите.
Топлинските пумпи функционираат поефикасно ако можат да работат на ниска температура и да насочат топлина во просторијата од поголема површина. Тие исто така работат подобро ако има помалку загуба на топлина од зградата, така што корисни би биле поголеми радијатори или подно греење, како и добра изолација.
Кои се предизвиците?
Вградувањето на топлинската пумпа бара одредено приспособување на однесувањето од страна на домаќинот. Луѓето со котли на фосилни горива се навикнати да свртат термостат за да обезбедат експлозија на топлина за неколку часа, но топлинските пумпи се дизајнирани да работат на ниско ниво речиси цело време. Исто така, како и со секоја нова технологија, има одредени проблеми во однос на достапноста на компоненти и мајстори за вградување.
Дали топлинската пумпа ќе ми заштеди пари?
Веројатно, сè додека работи ефикасно и трошоците за електрична енергија не се безобразно високи. И покрај тоа што инсталацијата може да биде поскапа, зголемената цена на фосилните горива значи дека вградувањето топлинска пумпа веројатно ќе биде поевтино на долг рок. Тие исто така траат подолго: 20 години, во споредба со просекот од 10 до 15 години за котел за гас.
Дали вградувањето топлинска пумпа ќе помогне да се спаси планетата?
Да. Всушност, електричните топлински пумпи имаат потенцијал да ги намалат глобалните емисии на јаглерод диоксид за најмалку 500 милиони метрички тони до 2030 година, според Меѓународната агенција за енергија (IEA).