Шармерска инвазија на Макрон во глобалната трка за вештачка интелигенција

Среде зенитот на американско-кинеската трка во развојот на вештачката интелигенција (AI), францускиот претседател Емануел Макрон успеа да се поврзе со индискиот премиер Нарендра Моди и на Самитот на вештачката интелигенција во Париз ненадејно ги претстави Европската унија и Франција како атрактивна почва за нов пробив во развојот на вештачката интелигенција. Тој најави дека за овие цели приватни компании во наредните години ќе инвестираат 109 милијарди евра. Со своевидна инвазија на шарм, Макрон се обиде, од една страна, да ги импресионира присутните и целата јавност со претставување на неговите лажни снимки генерирани со вештачка интелигенција кои кружат на социјалните мрежи, а од друга страна, да не се налути, туку да испрати порака до „добриот пријател од другата страна на океанот“.

„Тој (Доналд Трамп) вели „буши, душо, буши“ (англиски: drill, baby, drill).. Нема потреба да се буши овде, туку само приклучи, душо, приклучи(англиски: plug, baby, plug)“, се пошегува тој на самитот, фалејќи ги големите енергетски капацитети на Франција, особено нуклеарните, кои се неопходни за интензивно снабдување со електрична енергија на проекти за вештачка интелигенција, пред лидерите и претставниците на 100 земји и најголемите технолошки и инвестициски компании.

Нагласувајќи дека ЕУ „се враќа во трката“ и неговото индиректно задевање на Трамп за враќање на фосилните горива, иако тој исто така одлучи да инвестира 500 милијарди долари во развој на вештачка интелигенција во САД, го ограничи опсегот на инвазијата на шармот на Макрон. Барем според Вашингтон и Лондон.

САД и Обединетото Кралство беа меѓу земјите кои одбија да ја потпишат завршната изјава на самитот, во која се повика на „промовирање на координација во меѓународното управување со вештачката интелигенција“ и се дава согласност за низа доброволни обврски да ја направат технологијата во развој отворена за сите, етичка, безбедна и поодржлива за животната средина.

Bloomberg

Американските критики на Европа

Американскиот потпретседател Џ.Д.Венс, на кого ова му беше  прво надворешнополитичко патување по преземањето на функцијата, претходно во својот говор рече дека администрацијата на Трамп ќе работи на тоа САД да станат „златен стандард ширум светот“ за вештачката интелигенција, остро критикувајќи ја ЕУ за нејзиниот „строг регулаторен пристап кон платформите на социјалните медиуми и вештачката интелигенција“. Покрај тоа, Венс ја обвини ЕУ дека се обидува да ги потисне американските технолошки компании од Силициумската долина преку регулативите.

„Америка не може и нема да го прифати тоа сега, и мислиме дека тоа е ужасна грешка, не само за Соединетите држави туку и за вашите земји“, рече американскиот потпретседател, додавајќи дека револуцијата на вештачката интелигенција нема да се случи „ако дозволиме вештачката интелигенција да биде доминирана од огромни играчи кои сакаат да ја користат технологијата за цензурирање или контролирање на умовите на корисниците“.

Иако тој не се осврна на Кина и на „Дипсик“ (DeepSeek), во своите изјави инсистираше на тоа дека САД ќе развијат вештачка интелигенција на начин „кој ќе им користи на американските работници“, предупредувајќи ги другите земји да не им помагаат на непријателските земји да добијат пристап до напредна технологија за вештачка интелигенција.

„Ќе ја заштитиме американската вештачка интелигенција и технологии за чипови од кражба и злоупотреба“, рече тој.

Додека самитот беше дочекан со критики за неодамна усвоените закони на ЕУ за вештачка интелигенција и дигитални услуги, Макрон и европската комесарка за дигитална технологија Хена Виркунен ветија дека ЕУ ќе ги поедностави правилата и ќе ги спроведе на начин што ќе ги направи погодни за бизнисот.

„Ќе ги намалиме регулативите и административните оптоварувања на нашите индустрии“, рече таа, додавајќи дека ја разбира пораката од лидерите во индустријата, како што е Сундар Пичаи, извршен директор на „Алфабет“ (Alphabet), матичната компанија на „Гугл“, кој рече дека „европската продуктивност зависи од искористувањето на оваа технологија во развој“.

Лажни видеа со Макрон и етички прашања

Макрон го отвори собирот, на кој, покрај политичарите, присуствуваа и шефовите на водечките технолошки компании како „Гугл“, „Мајкрософт“ и „Опен еј-ај“ (OpenAI), објавувајќи на социјалните мрежи веќе широко популарни снимки уредени со вештачка интелигенција, на кои тој наводно се најде во диско хит од 1980-тите, потоа во водич за фризури од инфлуенсер, но и како акционен херој од серијата „Mегвајер“.

И покрај фактот што сакаше да го истакне проблемот со етиката во вештачката интелигенција, неговиот потег беше критикуван во француските медиуми бидејќи „можеби изгледа како безопасна забава насочена кон промоција на самитот во Париз“, но како што истакнуваат француските експерти за етика на вештачката интелигенција, „нормализацијата на лажните снимки на овој начин води до фактот дека ќе биде тешко да се каже што е вистина, а што не е“.

Анџела Мулер, извршна директорка на невладината организација „Алгоритам воч Швајцарија“, повикува на покритички пристап, бидејќи технолошките компании „ни продаваат вештачка интелигенција како решение за сите проблеми“, додека „користат огромни количини ресурси и ја загадуваат животната средина“.

„Се додека несомнено ја усвојуваме нивната монополизирана технологија и наративот дека мора да ги прифатиме еколошките, социјалните и економските трошоци на се поголемите модели со вештачка интелигенција со неизвесни идни придобивки, вештачката интелигенција првенствено ќе му служи на својот круг на сопственици на познати личности, но не на човештвото или на целата планета“, напиша Мулер во швајцарскиот дневен весник „Тагес Анцигер“ (Tages Anzeiger). Таа додаде дека светот мора сериозно да се справи со предизвиците што ги носи вештачката интелигенција, кои „вклучуваат фокусирање на влијанието врз животната средина и концентрацијата на моќта зад големите модели на вештачка интелигенција, со што ќе се овозможи иновативен, одржлив и ориентиран кон јавен интерес екосистем на вештачка интелигенција“.

Употребата на вештачката интелигенција создаде два табора во деловниот свет, посочува Џанмарио Верона, коментатор за италијанскиот дневен весник „Кориере дела сера“, додавајќи дека конзервативниот камп тврди дека „вештачката интелигенција, на долг рок, е предодредена да ја замени човечката работа“ исто како што некогаш технологијата се сметаше за „пречка за остварување на целосниот потенцијал на луѓето во нивните социјални и професионални активности“.

„Надвор од ова песимистичко толкување на технологијата, постои модернистички табор, кој е свесен за етичките и политичките импликации на вештачката интелигенција, но има тенденција да ги толкува од еволутивна перспектива“, смета Верона.

Depositphotos

Меѓу етичките грижи е и прашањето за интелектуалната сопственост, најдобро илустрирано со примерот на Естонија, каде што Министерството за правда и дигитални прашања објави дека ќе ги направи содржините од јавните радиодифузери и другите медиуми бесплатни за јазичниот модел со вештачка интелигенција „Метин еј-ај“, за да може да го научи естонскиот јазик.

На естонскиот портал „ЕРР Онлајн“ (ERR Online), извршниот директор на естонската „Експрес Медиа Груп“, Мари-Лис Руутсалу, изјави дека тоа е погрешен пристап и дека „новинарската содржина е интелектуална сопственост која е заштитена со авторски права“.

„Фактот дека содржината ЕРР е создадена со пари на даночните обврзници не значи дека таа едноставно може бесплатно да се подари на технолошки гиганти ориентирани кон профит“, посочи таа, додавајќи дека во време кога „во САД и другите земји има тужби за наводно прекршување на авторските права од компании за вештачка интелигенција, естонската држава испраќа спротивен сигнал“.

Зошто на Европа и е потребна Индија

И покрај критиките, европските експерти се согласуваат дека ЕУ мора да инвестира повеќе во вештачката интелигенција. Ксавиер Џаравел, професор на престижната Лондонска школа за економија, во коментар за францускиот весник „Еха“(Les Echos) истакнува дека револуцијата на вештачката интелигенција „најдобро ќе биде совладана од оние компании и земји кои ќе можат најбрзо да ги воведат овие технологии“.

„Ова ќе им овозможи да го зголемат својот удел на пазарот и да ги заштитат работните места. Затоа, главниот ризик не е „замена“ со вештачка интелигенција, туку од конкурент кој користи вештачка интелигенција во иста земја или во странство. Сепак, европските компании трошат нешто помалку од 50 отсто од она што американските компании го инвестираат во воведување на вештачка интелигенција“, посочува тој, додавајќи дека „без забрзана дифузија на вештачката интелигенција во Европа, ќе продолжи широко да се зголемува јазот во продуктивноста со САД “.

Од друга страна, геостратезите како Велина Чакарова, поранешна директорка на австрискиот институт за европска и безбедносна политика, се воодушевени што Макрон се поврза со Моди за овој самит, чија цел беше да вклучи што е можно повеќе актери во развојот на вештачката интелигенција, за да се спречи овој сектор да стане простор за конфликт меѓу САД и Кина. И покрај тоа што американска компанија го направи големиот јазичен модел ЧетГПТ (ChatGPT) кој е еден од лидерите, Кина го претстави „Дипсик“ (DeepSeek) пред неколку недели, кој брзо се покажа како сериозен конкурент.

„Мислам не е правилно да се забрани одредена технологија само поради земјата од која доаѓа. Тоа не е наш пристап“, рече Макрон, додавајќи дека за сите технологии кои доаѓаат надвор од Европа, ќе се направи „анализа на чувствителните аспекти за тоа дали нашата безбедност и суверенитет се загрозени“.

Артур Менш, основач на „Мистрал еј-ај“/Фото: Bloomberg

Францускиот лидер во вештачката интелигенција, „Мистрал еј-ај“, најави соработка со Индија, која премиерот Моди во Париз ја посочи како „еден од најголемите светски базени на таленти за вештачка интелигенција“ и дека земјата со 1,4 милијарди луѓе „гради свој голем јазичен модел, земајќи ја предвид нејзината различност“.

„Со оглед на тоа што Кина не е нација што сака да гледа на стратешките партнерства на глобално ниво, а САД исто така заземаат самостоен пристап, не може да се негира дека искористувањето на веќе силните односи на Индија со Франција би можело да биде јасен начин да се постигне силен билатерален договор за взаемно споделување на иновациите за вештачка интелигенција“, рече Аја Човдри, соосновач на „ХЦЛ технолоџи“ и еден од вочеките луѓе во овој сектор во Индија.

Геополитичкото значење на Индија драстично се зголеми со избувнувањето на еден вид втора студена војна меѓу САД и, од друга страна, Кина со помош на Русија. Одеднаш, двете страни се обидуваат да го шармираат и привлечат Њу Делхи на своја страна, па дури и еден од водечките германски експерти за Индија, Хериберт Дитер, тврди дека „кој и да ја освои Индија, победува во овој геополитички конфликт“.

А, политиката на Моди, новите геополитички околности, како и економскиот, демографскиот и образовниот бум придонесуваат никој од западните аналитичари да не тврди дека Индија никогаш нема да стане „нова Кина“. Напротив, минатата година лондонски „Фајненшл Тајмс“ предвиде дека земјата ќе стане трета по големина економија во светот во рок од три години, надминувајќи ги Германија и Јапонија. Инвазијата на шармот на Макрон е успешна токму затоа што привлекува во Европа земја со огромен пазар, производствени капацитети и квалификувана работна сила, која во моментов има корист од искуството на Кина од пред триесет години, кога започна огромна трансформација.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар