Fintech секторот во Адриа регионот се уште е во рана фаза на развој, но забрзаниот раст на дигиталните трансакции е можност за раст, стои во извештајот на аналитичкиот тим на Блумберг Адриа.
„Гледаме потенцијал за понатамошен развој, како во традиционалниот така и во стартап секторот. Клучната конкурентска предност на новооснованите компании, во споредба со старите банки, е нивната флексибилност“, констатитраат нашите аналитичари.
Според нив, исполнувањето на специфичните потреби на регионалните корисници води до понатамошен раст во усвојувањето на Fintech решенија.
„Подоброто разбирање на локалните пазари и навиките на корисниците, заедно со раното продирање на пазарот, им дава на локалните играчи конкурентна предност во однос на глобалните компании“, заклучуваат аналитичарите.
Fintech сектор покрива широка палета производи преку кои е можно плаќање во банкарскиот сектор (e-banking), управување со депозитни и штедни сметки, осигурување, P2P (peer to peer) кредитирање. Fintech вклучува и дигитални средства како што се криптовалути, NFT, токениизирани средства, како и други производи.
Главните играчи на овој пазар се банките и финансиските институции, стартапите, технолошките компании и апликациите за плаќање.
Аналитичкиот тим на Bloomberg Adria ги анализираше најрелевантните играчи на пазарот, врз основа на бројот на корисници и остварената продажба
Финансискиот резултат на традиционалните банки не е вклучен во анализата бидејќи е тешко да се изолираат нивните fintech операции од останатите активности.
Во Хрватска е развиена апликацијата Aircash, во Словенија mBills, додека локално развиените fintech услуги кои се нудат директно на локалните корисници се доста ретки во Србија и БиХ, освен што банките нудат одредени дигитални производи.
Во земјава, овој сегмент е најслабо развиен споредено со Адриа регионот. Освен традиционалните банки кои реагираа брзо преку воведување електорнско банкарство и апликации, само уште компаниите за брзи кредити се играчи на македонскиот fintech пазар.
„ Вреди да се забележат компании како mCash, Iute Credit, FlexCash кои нудат краткорочни заеми на потрошувачите. Тие се прилагодуваат на потребите на регионалните клиенти. Ова е особено широко распространето поради зголемените и подолги процедури за задолжување во регионот, но и поскапувањето“, наведуваат аналитичарите на Блумберг Адриа.
Aircash
Aircash е првиот хрватски повеќевалутен паричник за готовина и издавач на припејд картичката Aircash Mastercard. Aircash лансираше едноставна апликација, дигитален паричник, со која се решаваа секојдневните проблеми на корисниците, но во исто време беше и привлечна. Ова им овозможи брз раст на бројот на корисници кои со задоволство ја препорачуваа апликацијата на своите блиски. Сè започна како натпревар со Western Union и нудење локални и меѓународни P2P трансакции, но на поедноставен начин.
Aircash веќе делува на пазарите во Словенија, Австрија, Германија и Шпанија. Имаат околу 500.000 корисници и месечната вредност на трансакциите изнесува 20 милиони евра . Компанијата постојано воведува нови услуи.
Предноста во овој случај е што провизијата за трансакциите не паѓа на товар на клинетот, туку на трговците кои ги нудат своите услуги преку дигиталниот паричник.
Услугите што се нудат преку апликацијата, најчесто, не бараат големи капитални инвестиции, па оттука произлегуваат и одличните финансиски резултати.
mBills
Во Словенија, во оваа индустрија доминира сегментот на дигитални плаќања, а fintech компаниитe го делат пазарот со традиционалните банки.
mBills е исто така мобилен паричник, но отиде најдалеку во услугите за дигитално плаќање во Словенија. Со помош на мобилен паричник, корисниците можат да плаќаат сметки, да испраќаат пари, да плаќаат онлајн на 1.500 продажни места во Словенија, без оглед на банката, оперативниот систем и мобилниот оператор. За плаќање во странство, корисниците ја имаат mBills Mastercard, која овозможува плаќање на 44 милиони продажни места и може да се поврзе со уредите Garmin, Fitbit и Apple кои го поддржуваат ова плаќање.
Со преземањето од страна на компанијата Петрол во 2017 година, на корисниците им беше понудено да депонираат или подигнат пари на сите бензински пумпи на Петрол.
Centili
Аналитичарите на Блумберг Адриа ја гледаат оваа компанија како истакнат играч во Србија. Таа разви платформа што ја нуди на телекомуникациски оператори, компании за игри, музички компании и други.
Centili има за цел наскоро да развие решенија кои се продаваат директно на потрошувачите. Може да се пофали со растечки вкупни и нето приходи и стабилни маржи.
Kaspi
Ова е најдобар пример за супер апликација, односно апликација која го достигнала својот целосен потенцијал. Од 18 милиони Казахстанци, 11,8 милиони од нив се месечни активни корисници на апликацијата Kaspi. Од тој број, 63 отсто или 7,4 милиони Казахстанци ја користат на дневна основа. Еден корисник прави близу 60 трансакции секој месец, во просек, што значи дека 7,4 милиони корисници ја користат апликацијата двапати дневно за да направат одредена трансакција.
Revolut
Друг зачудувачки пример е Revolut, британска fintech компанија. За само две години, бројот на клиенти на мало се зголеми за повеќе од 300 проценти, односно од 3,5 милиони во 2018 година на 14,5 милиони во 2020 година. Нивниот број на деловни корисници исто така се зголеми, за над 900 проценти, од 50.000 во 2018 година на повеќе од 500.000 во 2020 година. Ова беше проследено со раст на приходите од 58 милиони фунти во 2018 година на 261 милиони фунти во 2020 година. Бруто маржата, исто така, се подобри од 25 проценти во 2019 година на 49 проценти во 2020 година благодарение на растот на обемот и значителната диверзификација на услугите.
Повеќе детали за потенцијалите на Fintech секторот прочитајте во целосната анализа на линкот подолу.