Со потпишување на општиот колективен договор меѓу Владата и синдикатите, платите во јавниот сектор од септември се зголемуваат за десет отсто, а административците ќе добијат и К15 во износ од 160 евра. За да се финансираат, се најавува ребаланс на буџетот во септември. Тоа нема да биде товар за стопанството, вели во интервју за „Блумберг Адрија“ вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи.
„Со ребалансот на буџетот нема да се крати од капиталните проекти, освен ако од институциите стигне одговор дека нема да можат до крајот на годината да ги реализираат сите средства што ги имаат“, вели Битиќи. Тој појаснува дека еден од начините на добро управување со јавните финансии е да се обезбеди висок процент на реализација на буџетските расходи како што се планирани.
„Операциите за ребаланс на буџетските расходи веќе се почнати со своевидни анализи“, изјави Битиќи.
Во однос на солидарниот данок, кој сега е во Собрание, а кој треба да го платат 150 компании што лани, во услови на криза, направиле профит од над 10 милиони евра, а притоа тој е за 20 отсто поголем од просекот за четири години, со исклучок на пандемиската 2020 година - Владата, вели тој, нема намера да се откаже од носењето и покрај реакциите на Комората.
„Законодавниот дом е тој што ќе одлучи дали треба да се донесе или не овој закон за данок на солидарност. Ние стоиме на ставот дека треба, како и други земји во Европа, кои минатата година предложија сличен данок за компаниите што направиле исклучителни добивки од кризата, да вратат нешто во општеството“, вели вицепремиерот и додава дека станува збор за еднократен е данок. Дополнително, Битиќи смета дека фискалната политика ја следи монетарната политика и дека настапуваат кохерентно.
Народната банка во првата половина на август ќе ја разгледува поставеноста на монетарната политика
Одлуката дали и натаму ќе има рестриктивна политика во Македонија ќе се носи во првата недела од август. Но податоците сега покажуваат дека во последните осум месеци има постојано забавување на инфлацијата, со последен податок за јуни, кога годишната инфлација изнесува 9,3 отсто, што значи веќе е едноцифрена.
„Последните месеци имаме забавување и кај базичната инфлација. Можам да кажам дека движењето на инфлацијата е во согласност со последните проекции и ние и натаму очекуваме просечна инфлација од 8 до 9 отсто оваа година, што значи забавување во однос на лани, кога беше 14,2 отсто. А очекуваме тоа да продолжи и следната година, сè додека не дојде до она вообичаено просечно ниво“, вели Анета Крстевска, главна економистка во НБРМ.
Таа посочува дека на седницата ќе се согледаат сите факти и нови податоци врз чија основа ќе се носи одлуката дали каматната стапка на благајничките записи, која сега е шест отсто, ќе има натамошен раст.
Крстевска додава дека ФЕД порано го започна затегнувањето на монетарната политика и на последната седница се одлучи за одредена пауза, додека кај ЕЦБ ситуацијата беше појасна. Тие, според Крстевска, по јунската седница најавија дека и во јули, на седницата што треба да се случи следната недела, ќе има ново зголемување на каматната стапка од најверојатно 0,25 п.п. Со тоа ЕЦБ кажува дека оваа политика ќе продолжи сè додека не согледаат дека инфлацијата е доведена до нивната долгорочна цел од два отсто.
„Во однос на САД, пазарните очекувања се дека по паузата ќе следуваат најмалку уште две зголемувања на каматните стапки до крајот на годината“, вели Крстевска.
Крстевска заклучува дека може да каже оти глобалната инфлација забавува, но ризиците и натаму постојат, а тоа се гледа од однесувањето на овие две централни банки.