САД ќе ветија три милијарди долари за фондот на Обединетите нации за да им помогнат на земјите во развој да ги намалат емисиите на стакленички гасови и да се приспособат на климатските промени – напор што може да помогне да се врати довербата дека ветувањата ќе бидат исполнети и дека богатите нации ќе помогнат на сиромашните.
Ветувањето за поддршка за Зелениот климатски фонд (ЗКФ), наведено од претставници на Стејт департментот пред планираниот говор на потпретседателката Камала Харис на самитот КОП28 во саботата, се додава на над 9,3 милијарди американски долари за кои обврска презедоа Обединетото Кралство, Франција, Германија, Јапонија и други нации. Ова е втор круг на надополнување на фондот, а американското ветување би го довело на највисоко ниво досега.
Посветеноста на администрацијата на Бајден следи по постојаното зголемување на грантови, заеми и друго финансирање што САД ги насочи кон климатските промени во последниве години додека се обидува да закрепне од претседателствувањето на Доналд Трамп, кој ја повлече нацијата од Парискиот договор и го откажа финансирањето за големи иницијативи за глобалното затоплување.
Се смета дека ветувањето помага за зајакнување на кредибилитетот на САД на почетокот на двонеделниот КОП28. За време на преговорите на неодамнешните самити, ограничувањата за финансирање – и продолжениот неуспех на богатите земји да го обезбедат – поттикнаа длабока недоверба и тензија. Богатиот свет требаше да обезбедува 100 милијарди долари годишно за климатски финансии за економиите во развој, почнувајќи од 2020 година, пресвртница што се чини дека пристигна со две години задоцнување.
Откако ја изградија својата економија на согорување фосилни горива и создавајќи најголем удел на стакленички гасови во атмосферата денес, САД се исто така под притисок да обезбедат поголема поддршка за земјите кои го носат товарот од глобалното затоплување.
Меѓународното финансирање за климатските промени доделено од САД достигна 5,8 милијарди долари во 2022 година, рече претставник на Стејт департментот, во споредба со 1,3 милијарди долари обезбедени во 2021 година, според буџетот кој главно го обликуваше Трамп. И оваа година, американското финансирање за климатските промени ќе надмине 9,5 милијарди долари, рече функционерот, ставајќи ја земјата на пат потенцијално да ја исполни амбицијата на претседателот Џо Бајден да обезбеди 11,4 милијарди долари во 2024 година.
Ветеното ново финансирање, за годините од 2024 до 2028 година, е зависно од одобрени средства од американскиот Конгрес, каде сличните планови за трошење се соочија со отпорот на републиканските пратеници. На пример, поранешниот претседател Барак Обама вети три милијарди долари на Зелениот климатски фонд во 2014 година, иако на крајот беа испорачани само 2 милијарди долари, а последната рата од 1 милијарда долари пристигна претходно оваа година. Не постои тековен план за враќање на преостанатата милијарда долари, рече претставникот на Стејт департментот; наместо тоа, фокусот е да се направи вториот дел најуспешен досега.
Претставниците на администрацијата се надеваат дека ќе добијат поддршка преку зголемување на свесноста за фондот на ОН и неговата работа – вклучително и иницијативите за зајакнување на одгледувањето ориз во Тајланд и подобрување на управувањето со ризикот од поплави во Босна и Херцеговина. Спротивно на тоа, во 2014 година, ЗКФ сè уште беше во зародиш и беше сметан од некои пратеници како преамбициозен, а од други како искрено злокобен, рече функционерот.
САД ја свикаа ветената конференција за фондот во октомври во услови на застој во Конгресот околу буџетот на федералната влада. Австралија, Италија, Шведска и Швајцарија, исто така, ги задржаа новите ветувања. Првичната вкупна посветеност нашироко се сметаше за разочарување, под понудените 10,3 милијарди долари за лансирање на фондот во 2014 година и ветените 10 милијарди долари пет години подоцна.
Сето тоа е само дел од проценетите стотици милијарди потребни до крајот на деценијата за да им се помогне на земјите во развој да изградат поотпорна инфраструктура, да ги зачуваат резервите на вода и на друг начин да се приспособат на светот кој се загрева. Тоа не ги вклучува парите што им се потребни на земјите за да инсталираат енергија со нула емисии за да ги исполнат нивните цели од Парискиот договор.
Севкупно, се чини дека богатите земји имаат обезбедено најмалку 100 милијарди долари за климатски финансии за сиромашните земји во 2022 година, исполнувајќи го задоцнето ветување за финансирање, според најновите процени на Организацијата за економска соработка и развој. Сепак, износот што отиде за поддршка на адаптацијата – наместо поекономични напори, како што е развојот на обновлива енергија – се намали за околу 14 отсто во 2021 година. Американската меѓународна поддршка за адаптација се зголеми од околу 269 милиони американски долари во 2021 година на околу 2,3 милијарди долари во 2022 година, според на претставник на Стејт департментот. Бајден постави цел да одвои 3 милијарди долари за адаптација до 2024 година.
Прашањето се наѕира на конференцијата, која започна во четвртокот во Дубаи. Бајден не планира да присуствува на конференцијата оваа година, иако на самитот покрај Харис се и високи американски претставници, вклучително и државниот секретар Ентони Блинкен. Харис ќе даде американска изјава на конференцијата, а потоа ќе учествува на настан за обновлива енергија, користејќи ги настаните за да ја истакне работата на нацијата за намалување на емисиите на стакленички гасови, поддршка на адаптацијата и зголемување на отпорноста на климатските промени, рече претставник на Белата куќа.