.webp){kind=icon}
Американскиот претседател Џо Бајден и саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман во вторникот разговараа како да се спречат ескалација на судирот меѓу Хамас и Израел и можноста да се вовлечат повеќе земји и групи во конфликтот.
Тие разговараа за „дипломатските и воените напори за одвраќање на државните и недржавните актери од проширување на конфликтот“, според Белата куќа. Во соопштението се наведува дека соговорниците се согласиле да продолжат со „пошироки дипломатски напори за одржување на стабилноста во регионот“.
Тоа беше нивниот прв разговор откако Хамас, со седиште во Газа, го нападна Израел на 7 октомври.
Во соопштението на Саудиска Арабија се истакнува дека принцот Мохамед, де факто владетел на кралството, ја нагласил потребата да се „истражат начини за запирање на воените операции што зедоа животи на невини луѓе“ и да се дозволи поголема помош за Појасот Газа, кој Израел силно го бомбардира по нападот на Хамас.
Претходно, во вторникот, Бајден рече дека помошта во Газа не пристигнува „доволно брзо“.
Лидерите ја пофалија помошта што досега е дозволена во Газа и го повикаа Хамас веднаш да ги ослободи заложниците земени за време на упадот во Израел. Хамас, кој е прогласен за терористичка организација од САД и од Европската Унија, се верува дека држи околу 220 лица.
Хамас уби повеќе од 1.400 луѓе во нападот врз јужен Израел. Илјадници луѓе се убиени во воздушни напади врз Газа, соопштија властите во енклавата под контрола на Хамас.
САД и другите земји вршат притисок врз Израел да ја одложи или да го намали интензитетот на очекуваната копнена офанзива врз Газа за да се даде повеќе време за преговори околу заложниците. Досега се ослободени четири жени, меѓу кои и две американски државјанки.
Саудиска Арабија и другите арапски земји ги критикуваа израелските воздушни напади и ја предупредија земјата да не врши копнен напад, велејќи дека тоа ќе ја влоши хуманитарната криза.
Бајден отпатува за Израел на 18 октомври за да изрази поддршка и истиот ден требаше да го посети Јордан на самит со арапските лидери. Но тие ја откажаа средбата по експлозијата во болница во Газа, за која арапските лидери го обвинија Израел.
Првичните процени на американското и британското разузнавање го поддржаа тврдењето на Израел дека Исламски џихад, друга палестинска милитантна група, испукал нефункционална ракета што паднала во близината на болницата. Сепак, гневот во арапскиот свет и Блискиот Исток расте.
Областа што Израел нареди да се евакуира е густо населена
Bloomberg
„Пораката што арапскиот свет ја слуша е гласна и јасна: животите на Палестинците се помалку важни од израелските“, изјави во саботата јорданскиот крал Абдула Втори. „Тоа е многу, многу опасна порака. А последиците од континуираната меѓународна апатија и неактивност ќе бидат катастрофални - за сите нас“.
Копнената војна веројатно дополнително ќе го разгори јавното мислење низ Блискиот Исток.
Бајден го обвини Хамас дека го извршил нападот делумно за да ги спречи напорите на Израел да ги формализира дипломатските односи со Саудиска Арабија. САД и Саудијците работат на тоа кралството да го признае Израел во замена за безбедносни гаранции.
Разговорите требаше да опфатат некакви отстапки за Палестинците, но тие сега се ставени во мирување.
Мохамед бин Салман
Bloomberg
За време на разговорот, Бајден и престолонаследникот рекоа дека „одржлив мир меѓу Израелците и Палестинците е неопходен штом ќе стивне кризата“, соопшти Белата куќа. Напорите за негово воспоставување треба да се засноваат на „она што е веќе договорено меѓу Саудиска Арабија и САД во последните месеци“.
Саудиско-израелскиот притисок за нормализација помогна да се намалат тензиите меѓу Белата куќа и Ријад. Односите се влошија минатата година, кога руската инвазија на Украина ја зголеми цената на нафтата над 100 долари за барел, а Саудиска Арабија се спротивстави на притисокот на САД да пумпа многу повеќе нафта од своите извори.
Од 2020 година Израел потпиша дипломатски договори со Обединетите Арапски Емирати, Бахреин, Мароко и Судан, но нормализацијата со Саудиска Арабија, најголемата економија на Блискиот Исток, би била уште позначајна.
