Во Скопје денеска се одржува 30-от министерски совет на ОБСЕ. На советот учествуваат околу 1.000 делегати од 57 земји членки на Организацијата и земји партнери.
На најголемиот меѓународен политички настан организиран во земјава од независноста присуствуваат шефовите на дипломатиите на најголем број од земјите учеснички на ОБСЕ, меѓу кои првите дипломати на САД и на Русија, Ентони Блинкен и Сергеј Лавров, на Канада, на Велика Британија, министри од земјите членки на ЕУ и на НАТО, од Медитеранот, Блискиот Исток и од Централна Азија.
Пред официјалното отворање, шефот на дипломатијата и претседавач со ОБСЕ, Бујар Османи, ги пречека учесниците.
Меѓу нив е и шефот на руската дипломатија Лавров, кој синоќа доцна вечерта пристигна во Скопје, преку Турција и Грција, затоа што Бугарија во последен момент го забрани прелетот.
Претходно вечерта, по неформалната вечера и средбите на највисоко ниво, Блинкен ја напушти земјата, а тоа го направи и Дејвид Камерон, министерот за надворешни работи на Велика Британија.
Ковачевски: Нема да се сретнам со Лавров
Премиерот Димитар Ковачевски пред почетокот изјави дека Македонија претседава со ОБСЕ во најтешката година за ОБСЕ, со оглед на тоа што организацијата се соочи со голем број предизвици при неоправданата агресија на Русија врз Украина. „Се надевам дека ќе бидат потврдени одлуките за избор на нов претседавач за избор на четирите најзначајни позиции во ОБСЕ, како и донесувањето на буџетот. Вчера имав средба со државниот секретар на САД, Блинкен, како и со министерот за надворешни работи на Британија, Камерон. Ние треба да бидеме свесни дека секоја земја на свој начин испраќа порака за неоправданата агресија што Русија ја изврши врз суверена држава, врз Украина, некои земји тоа го прават со свое неприсуство, а некои со јасно искажани ставови. Истото тоа ќе го направам и јас во моето излагање“, истакна меѓу другото премиерот Димитар Ковачевски пред своето официјално обраќање на советот на ОБСЕ, кој се одржува со Скопје.
Во врска со прашањето како го коментира тоа што на состанокот не дојдоа повеќе министри, тој рече дека секоја земја на некој начин испраќа порака за, како што посочи, „неоправданата агресија на Русија врз Украина“.
„Ние треба да бидеме свесни дека секоја земја на некој начин испраќа порака за неоправданата агресија што Русија ја изврши врз суверена држава, врз Украина. Некои го прават тоа со нивно отсуство, некои со нивно присуство и со многу јасно искажани ставови во однос на неоправданоста на оваа агресија. Истото тоа ќе го направам и јас на првото излагање што ќе го имам денеска на отворањето на овој значаен настан“, рече премиерот.
На новинарско прашање дали ова претставува дипломатска победа на Русија, тој одговори „не“.
„Ова апсолутно не е никаква дипломатска победа на Русија, ова е дипломатска победа на ОБСЕ, со оглед на тоа што беше доведено во прашање функционирањето на ОБСЕ. Со ова ОБСЕ ќе продолжи да функционира, ќе продолжи да биде гарант за обезбедување развој на демократските и на мирните процеси во Европа“, рече Ковачевски.
Тој информира дека нема да има средба со рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров. Ковачевски посочи дека очекува успешен состанок и им се заблагодари на сите што се вклучени во организацијата.
„Неправедна агресија“
На отворањето, освен Ковачевски, се обратија министерот за надворешни работи и актуелен претседавач со ОБСЕ, Бујар Османи, претседателката на Парламентарното собрание на ОБСЕ, Пиа Каума, и генералната секретарка на ОБСЕ, Хелга Шмит.
„Визијата на ОБСЕ, како платформа за кооперативна и сеопфатна безбедност, беше сериозно тестирана во реалноста, а најмногу директно почувствувана од украинските граѓани. Воената агресија на Руската Федерација против Украина продолжи со несмален интензитет и разорувачки последици, потврдувајќи ги својата неправедност и неоправданост. Секој изминат ден и изгубени животи се сурова потврда на оцената дека воената агресија претставува акт на флагрантно прекршување на Повелбата на Обединетите нации, принципите и заложбите на ОБСЕ, како и на основните премиси на меѓународното право. Но, пред сè на вредностите на хуманоста. Народот на Украина заслужува мир и војната мора да запре! Постигнувањето праведен и одржлив мир останува императив. Оваа војна продолжува да ги поткопува и темелите на ОБСЕ. Затоа, како клучно безбедносно прашање на нашиот регион и пошироко, централен приоритет за нашето претседавање беше и останува обезбедувањето суштинска поддршка за Украина и нејзиниот народ низ димензиите на ОБСЕ“, рече Ковачевски во обраќањето.
Советот може да го следите овде во живо
Во рамките на министерскиот совет ќе биде потпишана декларација за борба против корупцијата во Југоисточна Европа преку враќање на имотот и користење дигитализација од страна на министрите за надворешни работи на Македонија, Србија, Босна и Херцеговина, Црна Гора и на Албанија, Бујар Османи, Ивица Дачиќ, Елмедин Конаковиќ, Филип Ивановиќ и Игли Хасани.
Покрај тоа, ќе се одржат и настани посветени на обезбедувањето одговорност и враќањето на притворените украински цивили, како и на справувањето со влијанието на климатските промени врз безбедноста на луѓето.
Oсмани: Да не ја пропуштиме нашата средба со историјата
Шефот на дипломатијата и претседавач со ОБСЕ, Бујар Османи, во обраќањето на отворањето на 30-от министерски совет во Скопје посочи дека не смее да се дозволи механизмите на организацијата, кои, како што кажа, придонесуваат за подобрување на животот на многу луѓе, да останат неискористени поради внатрешна неусогласеност.
„ОБСЕ е потребно за да го поттикне мултилатерализмот и да ја олесни соработката, за луѓето да живеат слободно. Затоа мора заедно да одговориме на овој повик, бидејќи тој не доаѓа од мене како актуелен претседавач, туку од луѓето од регионот на ОБСЕ на кои им служиме“, нагласи Османи.
Тој нагласи дека голема чест е што земјава е домаќин на 30-от министерски совет на ОБСЕ и изрази надеж дека сите учесници одговорно ќе пристапат кон тежината на моментот и заедно ќе разговараат за иднината на организацијата, посакувајќи им на делегатите и на гостите успешна работа и смели одлуки.
Каума: Северна Македонија демонстрира успешна дипломатија со соседите
„Граѓаните во Северна Македонија изградија успешно мултиетничко општество, а државата демонстрира успешна дипломатија со своите соседи и најдобро ја разбира важноста на позитивниот ангажман во ОБСЕ“, посочи во своето обраќање претседателката на Парламентарното собрание на ОБСЕ, Пиа Каума.
Како што истакна таа, Организацијата ја препознава непоколебливата посветеност на Северна Македонија кон наоѓање решенија за создавање мир и стабилност.
Таа нагласи дека влијанието на руската агресија врз Украина останува во фокусот на целиот регион.
„Суровоста и страдањата на украинскиот народ се во фокусот на нашето внимание. Не смееме да останеме слепи при очигледната агресија и некоректното насилство на Русија врз Украина. ОБСЕ се соочува со повеќе предизвици“, рече Каума.
О'Брајан: Руската офанзива на Украина се коси со принципите на ОБСЕ
Џејмс О'Брајан, помошникoт на државниот секретар на САД за Европа и Евроазија, во своето обраќање за време на министерскиот совет посочи дека ОБСЕ го покажува патот на владите што работат на промовирање на основните човекови права и вредности.
„Нашето присуство тука не е само привилегија туку и наш избор, бидејќи сме свесни дека секој од нас работи на тоа да ги достигне аспирациите за остварување на основните човекови права, а токму за тоа ни е потребна помош и од нашите партнери. Ја поддржуваме организацијата, не само заради нас. Тука сме да бидеме еден за друг, тука сме за најранливата популација во секое општество“, рече О'Брајан.
Блокадата или непочитувањето на принципите на организацијата, како што рече, е директна закана кон нејзините основни вредности за кои се заложува уште од 1975 година.
Тој останува на ставот со неговите колеги дека руската офанзива кон Украина е директна закана за слободата на цивилното население, за меѓународното право, како и за принципите на ОБСЕ.
„Русија продолжува да ги прекршува принципите на ОБСЕ. Се приклучувам кон гласот на моите колеги што ја повикуваат Русија да ги запре прекршувањата на основните принципи на организацијата, но не сум сигурен колку сака да слуша. Верувам дека ОБСЕ ќе напредува и дека Малта како претседавач ќе може да заврши одлична работа во 2024 година“, додаде О'Брајан.
Лавров рече дека ОБСЕ е на работ на бездна, некои делегации го бојкотираа говорот
Шефот на руската дипломатија Сергеј Лавров денеска во Скопје, во обраќањето на министерскиот совет на ОБСЕ, изјави дека ова што моментално се случува во организацијата не е вистинскиот начин на кој треба да се третираат европските безбедносни прашања.
ОБСЕ, според рускиот министер за надворешни работи, е претворена во организација што им служи на интересите на НАТО и на ЕУ и се поставува прашањето дали е мудро истата таа да биде витализирана.
Во долгиот говор на министерскиот совет, Лавров рече дека сега има повеќе прашања отколку одговори, како и дека во моментов на глобално ниво не постои баланс на интересите, но напомена дека во меѓувреме животот не запира.
Лавров говореше и за други прашања што ја засегаат Русија, а за кои кажа дека се поттикнати од западната политика, Грузија, Јужна Осетија, Приднестровие, Молдавија, Донбас, Украина, а ги спомена и санкциите што Западот ги воведе кон Русија, кои ги означи како обид да ја урнат руската економија.
Според рускиот министер, Молдавија е следната жртва во хибридната војна на Западот против Русија.
Рускиот министер за надворешни работи веднаш по завршувањето на говорот ја напушти салата во која се одржува состанокот. Неговото обраќање беше бојкотирано од некои делегации, кои станаа и ја напуштија конференциската сала веднаш откако претседавачот со ОБСЕ, Бујар Османи, го најави обраќањето на шефот на руската дипломатија.
Бербок: Не смее да се дозволи Русија да ја попречува работата на ОБСЕ
Cоработката во Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ) мора дополнително да се зајакне иако Русија постави огромни пречки на патот на работата на ОБСЕ во последните година и пол, порача германската министерка за надворешни работи Аналена Бербок во своето обраќање. Бербок исто така порача дека нема да дозволат играта на Русија да ги уништи организациите што се потпираат на мирен соживот и соработка.
„Како ниедна друга организација, ОБСЕ се залага за безбедност на повеќе од 1,3 милијарда луѓе, што значи дека тие сакаат да живеат заедно во мир и безбедност и добар економски развој“, нагласи Бербок.
Фактот дека Русија не успеа да го уништи ОБСЕ „е важен придонес за нашиот мировен поредок“, рече шефицата на германската дипломатија, нагласувајќи дека „тој поредок на мир мора да продолжи“.
Цимбаљук: Не можеме да ја градиме иднината на ОБСЕ со земја што ја киднапира нашата иднина
Украинскиот амбасадор во ОБСЕ, Евгениј Цимбаљук, изрази благодарност до сите земји за поддршката на Украина во борбата за слобода против Русија, со што, како што рече, придонесуваат и за одбрана на иднината на ОБСЕ.
Цимбаљук во своето обраќање пред делегатите симболично покажа и пет зрна изгорени од Русија со ирански дрон, објаснувајќи дека Русија досега има уништено стотици илјадници тони житарки, со што, како што нагласи, остави многу семејства низ целиот свет без храна.
„На светот му треба вакцина против обидите за користење на храната како оружје“, нагласи Цимбаљук.
ОБСЕ во изминатите две години, според Цимбаљук, покажа дека е најкорисно кога се игнорираат уцените од Русија и кога со неа се зборува од позиција на обединетост и морално право.
„Во спротивно, Русија ќе бара уште и уште отстапки. Јасно е дека не можеме да ја градиме иднината на ОБСЕ со земја што ги киднапира нашата иднина и нашите деца“, порача Цимбаљук.
Во десеттата година од анексијата на Крим, во 2024 година, според Цимбаљук, ОБСЕ како никогаш досега има потреба од силно лидерство за одбрана на принципите на организацијата, со дополнителна изолација на Русија и нејзините малигни акции во нејзините рамки.
Дачиќ: Да не ни се држат лекции од страна, три четвртини од земјите во ЕУ сега не би го поминале тестот
„Замолувам да не ни се држат лекции од страна, бидејќи сите земји членки на Европската Унија да треба сега да поминат низ она што поминуваме сите ние тука за да влеземе во Унијата, ни три четвртини од земјите не би го поминале тестот“, порача српскиот министер за надворешни работи Ивица Дачиќ.
Тој во своето обраќање денеска, за време на потпишувањето на декларација за борба против корупцијата, во рамките на 30-от министерски совет на ОБСЕ во Скопје, рече дека не постои борба против корупцијата без полиција, правосудство и обвинителство.
„Она што мене малку ме нервира во сето ова е дека ние самите за себе велиме дека сме шампиони, а всушност не сме. Шампионите се таму каде што има пари, каде што има моќ и влијание, таму каде што корупцијата се спроведува во форма на закон. Да се земе провизија на Запад е легално, а кај нас е корупција. Жал ми е што и тие не се тука на потпишувањето на декларацијата, бидејќи први треба да ја потпишат“, рече Дачиќ.
Според Дачиќ, борбата против корупцијата и организираниот криминал не може без целосно координирана акција и меѓународна соработка.
„Не се тука сите земји од нашиот регион. Мислам дека тие се повеќе во корупција од нас. Ние тука можеме само да дадеме одредена политичка поддршка“, додаде Дачиќ.
Според Дачиќ, ниту една земја не може сама. ОБСЕ, како што рече тој, треба да помогне за државите да ги унапредат своите капацитети - капацитетите за спречување, сузбивање, истрага и гонење на криминалот.
Текстот се ажурира постојано со нови изјави и со фотографии...