На помалку од три недели пред да започне со серија зголемувања на каматните стапки, Европската централна банка (ЕЦБ) ги усовршува своите планови да ги спречи пазарите на државни обврзници од паника додека го прави тоа.
Во петокот стана активна првата линија на одбрана од криза од суверен долг, сличен на оној што ја погоди еврозоната минатата деценија. Нов инструмент за да се избегне таканаречената фрагментација, ненајавени удари на приносите на земјите-членки, наскоро треба да ѝ овозможи на ЕЦБ да одговори на рекордната инфлација.
Еве што досега се знае за двостраната стратегија на централната банка:
Реинвестирање на обврзници од ерата на пандемијата
Цел
ЕЦБ е решена да ги убеди инвеститорите пред да започнат зголемувањата на каматните стапки дека е сериозна во намерата да обезбеди уредна нормализација на монетарната политика.
Како ќе функционира
ЕЦБ ќе ги пренасочи приходите од доспеаниот долг од портфолиото од 1,7 трилиони евра што ги акумулираше за време на кризата со Ковид-19 кон ранливите земји како Италија, каде приносите се зголемија минатиот месец.
Големина
Секој месец истекуваат околу 17 милијарди евра во обврзници од Програмата за пандемија. Околу 12 милијарди евра се од посилните нации и може да се искористат за помош на оние кои имаат тековни проблеми.
Распределба
ЕЦБ досега дозволува широка слобода во распоредувањето на средствата. Се вели дека ги поделила земјите на донатори, вклучувајќи ги Германија, Франција и Холандија, приматели - Италија, Грција, Шпанија и Португалија и неутрални.
Допрва може да следат построги правила за тоа кој што ќе добие, одредени од големината и брзината на какви било промени во приносите. Грција, чиј долг не се квалификува за редовната програма за квантитативно олеснување, може да добие поголем удел доколку е потребно.
Временска рамка
Реинвестициите на PEPP се планирани да траат до 2024 година, иако тој рок може да се продолжи. Предно вчитување, распределба на средства пред да доспеат хартиите од вредност, засега не е дозволено.
Инструмент против фрагментација
Цел
Оваа алатка ќе понуди потрајно решение што ќе овозможи ЕЦБ да ги зголемува стапките колку што е потребно во монетарна унија каде што се разминуваат фискалните политики. „Ќе обезбедиме да се зачува уредниот пренос на нашите политики низ целата еврозона“, рече претседателката Кристин Лагард во јуни.
Како ќе функционира
Државните обврзници ќе се купат кога ќе се смета дека приносите на земјите-членки се зголемиле на начин што не е оправдан преку нивните економски основи.
Тајминг
Се подготвуваат предлози кои Управниот совет треба да ги разгледа на состанокот на 20 и 21 јули. Формулацијата ја остава отворена опцијата да се одложи одлуката ако акцијата не се смета за итна или е потребнo повеќе работа.
Големина
Официјалните лица сакаат „бекстоп“ со максимална моќност, така што можеби нема никогаш да се користи, како што беше програмата создадена заедно со ветувањето на поранешниот претседател на ЕЦБ, Марио Драги, во 2012 година дека ќе стори сè што е потребно за да го спаси еврото. Резултатот може да биде план со неограничена големина. Сега веќе непостоечката програма за пазари на хартии од вредност во 2010 година не успеа да ја заузда должничката криза во регионот, делумно затоа што имаше ограничувања.
Влијание на билансот на состојба
Бидејќи другите монетарни стимулации сега се отстранети, ЕЦБ сака да избегне зголемување на понудата на пари со својата најнова иницијатива.
Тоа би можело да го направи или преку таканаречени операции за апсорпција на ликвидност - каде што банките добиваат камата за положување пари во централната банка за одреден временски период, или со продажба на други обврзници во своето портфолио, како оние на основните земји како Германија.
Условнeност
Веројатно ќе постојат некои одредници за да се избегнат обвинувањата дека ЕЦБ целосно ги финансира владите, иако тие веројатно ќе бидат помалку строги отколку во планот на Драги за целосни монетарни трансакции од 2012 година, кој наметнуваше спасувачки програми кои ниту една влада не сакаше да ги побара.
Условите може да вклучуваат исполнување на целите утврдени во планот за закрепнување од пандемијата на Европската унија, почитување на одредени фискални правила или и двете. Компликацијата овде е што праговите на блокот во моментот се суспендирани, а некои претставници на ЕЦБ се претпазливи дека мораат да ја судат националната фискална политика.
Правни прашања кои ги засегаат и двете стратегии
За претходните програми на ЕЦБ соочени со тужби, беше прогласено дека купувањето средства е во рамките на надлежностите на централната банка делумно затоа што тие беа рамномерно распределени низ регионот - нешто што не би било случај овде.
Креаторите на политиките веќе нагласија дека што и да одлучат ќе биде пропорционално, фокусирајќи се на терминот што го користеше германскиот уставен суд кога го оспори планот на ЕЦБ од 2015 година.
Тоа значи дека секоја одбрана веројатно ќе биде изградена околу аргументот дека купувањето обврзници е неопходно за ЕЦБ да ја исполни својата примарна цел - зачувување на стабилноста на цените низ еврозоната.