Во јуни Европската централна банка (ЕЦБ) ќе тргне по стабилен пат на намалување на каматните стапки, што ќе трае најмалку до крајот на следната година, според економистите анкетирани од „Блумберг“.
Испитаниците очекуваат намалување на каматната стапка за четвртина поен - што во моментов е на рекордни четири проценти - на состанокот што ќе се одржи по состанокот на 11 април. Стапката треба да се намалува еднаш квартално и на крајот да изнесува 2,25 проценти во април 2025 година.
Се чини дека официјалните лица речиси се согласија дека јуни е месецот за почеток на намалување на стапките. Следното намалување е помалку јасно, при што претседателката Кристин Лагард инсистира дека тоа ќе биде строго управувано од економските перформанси. Други функционери веќе го планираат курсот.
„Бидејќи се чини дека веќе е одлучено почетокот на намалувањето на каматните стапки да се случи во блиска иднина, вниманието сега ќе се префрли на она што ја одредува брзината на монетарното олеснување“, вели Кристијан Тоедтман, економист во „Декабанк“. „Се чини дека членките на ЕЦБ немаат заедничко разбирање колку тоа зависи од податоците“.
Гувернерот на грчката централна банка Јанис Стурнарас минатиот месец тврдеше дека две намалувања на стапките пред летото и вкупно четири годинава ќе бидат „разумни“ со оглед на изгледите. Неговиот австриски колега Роберт Холцман, кој долго време се залагаше за воопшто да нема промена на стапката во 2024 година, неделава рече дека нема приговор за првичното намалување во јуни - но само доколку економијата го дозволи тоа.
Неодамна се појавија некои позитивни знаци, кои укажуваат на тоа дека економијата расте откако 20-члената еврозона за влакно ја избегна рецесијата во втората половина од минатата година. Се подобрува и деловната доверба.
„Предизвикот за ЕЦБ ќе биде да не звучи премногу оптимистички“, рече Карстен Брзески, шеф за макроекономија во ИНГ. Наместо тоа, тој ќе мора да објасни дека намалувањето на каматните стапки во јуни нема да биде толку резултат на тоа што ЕЦБ сака да ја поддржи економијата, туку знак дека тие едноставно може донекаде да ја нормализираат рестриктивната позиција на монетарната политика.
Ова е можно затоа што инфлацијата забави побрзо од очекуваното во март, а очекувањата на потрошувачите за идниот раст исто така се намалија, што сугерира дека ЕЦБ е на вистинскиот пат - ако не и напред - во обидите да ја доведе инфлацијата под два процента следниот месец.
Што вели „Блумберг економикс“...
„Прогнозиравме намалување за 25 базични поени во јуни, септември, октомври и декември, оставајќи ја стапката на депозити на три отсто до крајот на годината. Сметаме дека инфлацијата под целната и намалениот притисок на домашната потрошувачка ќе доведат до побрзо олабавување по јули “.
- Дејвид Пауел, виш економист за еврозоната
Повеќето економисти во истражувањето ги гледаат најновите проекции на ЕЦБ - за раст и инфлација - како општо избалансирани, иако приближно една третина сметаат дека се премногу оптимистички за 2025 и 2026 година. „ЕЦБ треба да биде отворена за намалување на каматните стапки уште во јуни годинава, но во исто време им сигнализира на финансиските пазари дека претерано агресивните очекувања за намалување на каматните стапки се неоправдани и контрапродуктивни“, рече Денис Шен, висок директор на оценки на опсегот, нагласувајќи го ризикот од предвремено олеснување.
Пазарите во моментов проценуваат 90 базични поени за олеснување годинава, во споредба со околу 70 базични поени за Федералните резерви. Тој јаз повторно ја разгоре дебатата стара колку и самата ЕЦБ - дали Европа може да го постави својот политички курс или дали на крајот ќе биде принудена да ги следи САД.
Само четвртина од испитаниците велат дека се убедени дека одлуките на Фед воопшто нема да влијаат на стапката на ЕЦБ, наспроти 36 отсто што велат дека не треба.