Грејната сезона полека се приближува, време е да се размислува со што да се затоплува домот и како тоа да биде поекономично кога сите други трoшоци се високи. Огревно дрво, инвертер-клими, парно, топлински пумпи, печки на пелети се дел од опциите на граѓаните од земјава за претстојната зима. Анализираме како се движат цените и колку ќе го чини едно домаќинство затоплувањето на домот во шестмесечната грејна сезона.
Електрична енергија
Во последните неколку години инвертер-климите станаа една од најпопуларните опции за греење на граѓаните. Со дополнителните стимулации на државата за откажување од традиционалните начини на греење, кон поеколошките системи, голем дел граѓани решија домот да го загреваат со инвертер. Државата обезбеди субвенции за купена клима во замена со печка на огревно дрво. Субвенциите изнесуваа по 1.000 евра, а ги добија 10.000 домаќинства во најзагадените градови Битола, Кичево, Тетово и Скопје. Некои од општините продолжија со таквите субвенции за инвертер-клима. Низ годините се гледа дека расте процентот на користење клима-уреди во домаќинствата.
Но дали со новите цени на електричната енергија оваа инвестиција е сè уште исплатлива? Со помош на калкулаторот на Регулаторната комисија за енергетика пресметавме колку ќе чини греењето со клима за 31 ден. Просечната моќност на инвертер-клима е еден киловат на час, што значи дека за 24 часа оваа клима ќе потроши 24 киловат-часа. За еден месец вкупната потрошувачка ќе изнесува 738 киловат-часа, од кои 279 киловат-часа се во евтината тарифа, додека 459 киловат-часа во високата тарифа. Според калкулаторот, сметката за електрична енергија ќе изнесува 4.441 денар, или за цела грејна сезона треба да се издвојат 26.646 денари.
РКЕ
Огревно дрво
Традиционално овој начин на загревање, особено во куќите, е најзастапен во земјава. Над 70 отсто од домаќинствата во текот на 2022 година користеле огревно дрво за загревање на домот. Ако до пред две години цената на кубик дрва изнесуваше 3.000 денари, сега таа по приватните складишта достигнува и до 5.000 денари.
Просечната потрошувачка за едно домаќинство што загрева дом од 60 квадратни метри, во зависност од изолацијата на куќата, се движи од четири до десет кубни метри огревно дрво. Доколку се земе средната вредност на потрошено дрво од седум кубни метри, за една грејна сезона едно семејство ќе треба да одвои 35.000 денари. За разлика од приватните складишта, во јавното претпријатие „Национални шуми“ кубик дрва се продава по наjвисока цена од 3.600 денари, но таму списоците се веќе затворени, бидејќи аплицирањето се врши во текот на претходната година, а предност имаат пензионерите и социјално ранливите категории на граѓани. Годинава ЈП „Национални шуми“, според годишниот план, треба да исече вкупно 556.808 кубни метри огревно дрво. Низ годините се забележува пад на сечата на огревно дрво.
Греење на пелети
Како и за инвертер-климите така и за печките за пелети неколку години по ред имаше субвенции за граѓаните за купена печка на пелети. Пелетите се сметаат се еколошко и економично гориво. Нивната цена за една вреќа од 15 килограми пред две години се движеше од 160 до 200 денари. Поради зависноста на македонскиот пазар, кој околу 80 отсто од потребите ги задоволува од странство, граѓаните што се греат на овој начин лани доживеаја ценовен шок со двојно зголемени цени, па многумина од нив беа принудени да се вратат на огревното дрво.
Цената на пелетите драстично порасна минатата година
Годинава цените се движат од 200 до 260 денари, велат од Здружението на производители и увозници на пелети. „Во моментов имаме сериозна стабилизација на пазарот за пелети, има голем интерес. Цените се вратени во нормала, не како што беа, но сепак со прифатливо покачување. Тоа што се случи лани беше исклучок.“
Просечната потрошувачка на пелети за греење на 50 квадратни метри се движи од еден до еден и пол тон. Еден тон содржи 77 вреќи, што би значело дека за една грејна сезона од шест месеци би се потрошиле 30.000 денари.
Овие три начини за греење во зимските периоди се најчестите опции што ги одбираат Македонците, секако скопјани ја имаат и опцијата за парно греење, но за неа цената ќе се знае пред почетокот на зимската сезона, која почнува на 15 октомври.
.webp){kind=icon}