Геоекономската фрагментација е глобален ризик кој може позначајно да се одрази на глобалните трговски и финансиски текови, а со тоа и врз економскиот раст, особено кај помалите и помалку развиени економии, посочија учесниците на 9. Меѓународна истражувачка конференција во организација на Народната банка.
На конференцијата беше укажано дека проценките за загубите од долгорочното ограничување на глобалните текови на добра, услуги, финансии и технологија се проценува од 0,2 до 12 проценти од глобалното БДП, во зависност од претпоставките и сценаријата. Долгорочно, само трговската фрагментација, односно поделбата на земји во блокови кои тргуваат само меѓусебе може да го намали годишниот БДП за 7 проценти или за 7 трилиони евра, односно колку БДП на Франција и Германија заедно.
Ефектите ќе бидат поизразени за малите економии во развој, особено за земјите од Западен Балкан, каде глобализацијата делуваше како мотор на конвергенцијата на доходот, кој иако е удвоен во изминатите две децении, се уште е 40 проценти од ЕУ просекот. Оттаму, потребна е забрзана наместо забавена глобална интеграција поткрепена со засилено спроведување на структурните реформи.
Прочитај повеќе
Директните инвестиции во Македонија достигнаа над седум милијарди евра
Во групата најголеми инвеститори се Австрија, Грција, Британија, Германија и Холандија.
30.09.2023
Значаен годишен раст на каматите на кредитите, август исклучок
На годишна основа, се бележи зголемување на просечната каматна стапка и кај кредитите и кај депозитите.
29.09.2023
ББА-прогноза: Ова не е крај на растот на каматите во Македонија
Народната банка најверојатно уште еднаш ќе ја крене основната каматна стапка до крајот на годината, прогнозира аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“.
21.09.2023
Помалку експозитури, поголема продуктивност кај македонските банки
Бројот на лицата вработени во банкарскиот систем на 31.12.2022 година изнесува 5.830 и бележи зголемување за 75 во однос на претходната година. Сепак, тој е понизок во однос на 2017 година
15.09.2023
Во рамки на воведното обраќање гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска посочи дека „според одредени проценки деглобализацијата може да го намали глобалниот увоз за 30 проценти, коешто особено неповолно би можело да се одрази на помалку развиените економии кои во поголема мера зависат од извозот и имаат поголема за потреба за надворешно финансирање на своите економии."
На вториот и третиот панел од конференцијата, дискусијата продолжи во насока предизвиците кои ги носи геоекономската фрагментација во одделните сегменти, како и политиките за регионалната ЕУ перспектива во глобалното опкружување.
Панелот насловен „Отворена стратешка автономија, фрагментација и нејзиното значење за централното банкарство“, го модерираше поранешниот директор на Одделот на Европа на ММФ, Пол Томпсен. На панелот беше посочено дека во новата реалност, геополитичките случувања имаат силно влијание врз трговските и финансиските текови. Геоекономската фрагментација носи голем број макроекономски ризици поврзани со синџирите на снабдување, финансиските пазари, економскиот развој и стабилноста. Геополитичката фрагментација носи предизвици и за централните банки, кои треба да бидат подготвени за позачестени шокови на страна на понудата, која може да стане помалку еластична. Важно е, беше истакнато, да се работи на заштитните механизми, особено преку меѓународните финансиски институции.
На последниот панел на конференцијата, насловен „Панел на политики за регионалната ЕУ перспектива во новото глобално окружување“, модериран од Питер Санфеј, заменик директор на Европската банка за обнова и развој беше посочено значењето на доближување на Западниот Балкан до единствениот европски пазар, како и напредокот во изминатиот период од аспект на структурата на трговската размена, согласно што извозот на регионот кон ЕУ има повисок тренд на раст во однос на увозот. Новите трендови на селење на производствените капацитети поблиску до понудата, или пак во земји кои се политички и економски соработници, се шанса за забрзување на странските директни инвестиции во регионот на Западен Балкан.